హిమాచల్: బీజేపీని, కాంగ్రెస్ ఎలా కార్నర్ చేసింది?
నెల రోజుల్లో పరిస్థితి మొత్తం తారుమారు అయిందా? నాలుగు సీట్ల నుంచి బీజేపీ ఇప్పుడు 2-2 ఫార్మూలా అయినా దక్కించుకుంటుందా? లేదా 3-1 కి పడిపోతుందా?
By : Praveen Chepyala
Update: 2024-05-31 06:23 GMT
గత దశాబ్ధకాలంగా హిమాచల్ లో జరుగుతున్న సార్వత్రిక ఎన్నికల్లో బీజేపీ క్లీన్ స్వీప్ చేస్తూనే ఉంది. అక్కడ ఉన్న నాలుగు ఎంపీ స్థానాలు కమల దళం ఖాతాలోనే పడుతున్నాయి. ఈ సారి కూడా ఇదే పునరావృతం అవుతుందని చాలామంది రాజకీయ విశ్లేషకులు భావించారు. కొన్ని నెలల క్రితం వరకూ నలుగురు కాంగ్రెస్ ఎమ్మెల్యేలు పార్టీ ఫిరాయించి మరీ రాజ్యసభ ఎన్నికల్లో కాంగ్రెస్ పార్టీ అభ్యర్థి అభిషేక్ మనుసింఘ్విని ఓడించారు. తరువాత వారిపై స్పీకర్ అనర్హత వేటు వేశారు. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం కూడా పతనం అంచుకు చేరిందని చాలామంది భావించారు కూడా..
హిల్ స్టేట్ జూన్ 1న ఓటు వేయడానికి సిద్ధమవుతోంది. అయితే ఈ ఎన్నికల ప్రచారంలో కాంగ్రెస్ పార్టీ పతనం అంచు నుంచి పూర్తిగా బయటపడి.. ప్రత్యర్థి ఊహించని విధంగా ఎన్నికల క్షేత్రాన్ని మార్చి వేసింది. ముఖ్యంగా గత రెండు వారాల్లో పార్టీ ప్రచారం ఊపందుకుని, కేంద్రంలో అధికారంలో ఉన్న బీజేపీని ఇరుకున పెట్టింది.
అత్యంత ఆసక్తికరమైన విషయమేమిటంటే, బిజెపి అభ్యర్థి, కంగనా రనౌత్ కు వ్యతిరేకంగా మాజీ సీఎం వీరభద్ర సింగ్ కుమారుడు, ప్రస్తుత మంత్రి విక్రమాదిత్య సింగ్ ను కాంగ్రెస్ ‘మండి’ లోక్ సభ స్థానం నుంచి బరిలోకి దింపింది. ఇక్కడ కమలదళం గెలుపు కష్టమనే భావనకు వచ్చింది.
మండిలో మలుపు
విక్రమాదిత్యసింగ్ తల్లి, ప్రస్తుత మండి ఎంపీ ప్రతిభా సింగ్ రాబోయే ఎన్నికల్లో పోటీ చేసేందుకు నిరాకరించిన సమయంలో బీజేపీ రనౌత్ ను పోటీకి దింపుతున్నట్లు ప్రకటించింది. ప్రతిభా రేసు నుంచి తప్పుకోవడం, ఫిబ్రవరిలో పార్టీలో పొడచూసిన అసమ్మతి, సొంత ఇంటిని చక్కదిద్దుకోవడంలో కాంగ్రెస్ దృష్టిపెట్టడంతో ఇక్కడ రనౌత్ గెలుపు లాంఛనమే అని అంతా అనుకున్నారు. అయితే రనౌత్ అపరిపక్వ రాజకీయం, మాటకారితనం లేకుండా పోవడంతో కాంగ్రెస్, బీజేపీ విజయావకాశాలను సమం చేసింది.
అసలైన ఆశ్చర్యం ఏమిటంటే, సిమ్లా, కాంగ్రా లోక్సభ స్థానాల్లో, నిరుద్యోగం, ఆహార ధరల పెరుగుదల, అగ్నివీర్ పథకం యువతలో ఆగ్రహావేశాలు వంటి సమస్యలతో కాంగ్రెస్ లాభపడుతోంది. గత జులైలో హిమాచల్ను వరదలు అతలాకుతలం చేసినప్పుడు కేంద్రం ఆర్థిక సాయం అందించడంలో వైఫల్యం, రాష్ట్రంలోని మునుపటి బిజెపి ప్రభుత్వం "అదానీ అనుకూల" విధానాలతో యాపిల్ రైతులు, ఉద్యానవనరులలో కొనసాగుతున్న అసంతృప్తి బిజెపి విజయావకాశాలను అడ్డుకున్నాయి.
సుఖుకు మద్ధతుగా..
హిమాచల్ ఓటర్లు సుఖూ ప్రభుత్వాన్ని కూల్చివేయడానికి బిజెపి చేస్తున్న ప్రయత్నాలపై సంతోషంగాలేరు. ఇది బీజేపీకి ఇబ్బందికర పరిస్థితిని తెచ్చిపెట్టింది. ఉన్న నాలుగు స్థానాలను తిరిగి తన ఖాతాలో వేసుకోవాలనుకున్న వాటి ప్రయత్నాన్ని మరింత కష్టతరం చేసింది. సుఖు నేతృత్వంలో, కాంగ్రెస్, మహిళలకు నెలవారీ రూ. 1500 నగదు గ్రాంట్లు, ప్రభుత్వ ఉద్యోగులకు పాత పెన్షన్ స్కీమ్ పునరుద్ధరణ వంటి ఎన్నికల వాగ్దానాలపై దృష్టి కేంద్రీకరించి ప్రచార బరిలోకి దిగి దూసుకుపోయింది.
“ఆరు నెలల క్రితం, మొత్తం నాలుగు సీట్లు మళ్లీ బీజేపీ గెలుస్తుందని అనిపించింది, కానీ ఇప్పుడు ఫలితం 2-2 లేదా 3-1 కాంగ్రెస్కు అనుకూలంగా ఉంటుంది. భాజపా సురక్షితంగా ఉన్న ఏకైక నియోజకవర్గం హమీర్పూర్ (ఇక్కడ కేంద్ర మంత్రి అనురాగ్ ఠాకూర్ కాంగ్రెస్కు చెందిన సత్పాల్ రైజాదాతో పోటీ పడుతున్నారు). ధరల పెరుగుదల, నిరుద్యోగం పెద్ద సమస్యలుగా మారాయి. బిజెపికి రెండు ప్రధాన ఓటు బ్యాంకులు ఉన్నాయి,
అది విజయం సాధించడంలో సాయపడింది. అవే యువత, మహిళలు - కానీ ఈ రెండూ ఇప్పుడు దానితో లేవు; యువకులు అగ్నివీర్ వల్ల, మహిళలు కాంగ్రెస్ నెలవారీ రూ. 1500 ఆర్థిక సాయం అందజేస్తున్నందున అవి కాంగ్రెస్ కు మద్ధతుగా ఉన్నాయి' అని కాంగ్రా లోక్సభ నియోజకవర్గంలోని పాలంపూర్ జిల్లా పరిధిలోని దారతి గ్రామానికి చెందిన మాజీ ప్రధాన్ క్రిషన్ కుమార్ చెప్పారు.
దాదాపు ఐదు దశాబ్దాల రాజకీయ జీవితంలో మొదటిసారిగా ఎన్నికల బరిలోకి దిగిన ఆనంద్ శర్మ, బీజేపీ ప్రత్యర్థి రాజీవ్ భరద్వాజ్ కంటే ప్రచారంలో ముందంజలో ఉన్నారని, ఆయనే సీటు గెలుచుకుంటారని క్రిషన్ అంచనా వేస్తున్నారు. "బదా నామ్ హై, లాగ్ ఉంకో పాలసీ మేకర్ కే రూప్ మే దేఖ్తే హై (ఆనంద్ శర్మ ఒక పెద్ద నాయకుడు, ప్రజలు అతన్ని విధాన రూపకర్తగా చూస్తారు)" అని క్రిషన్ పేర్కొన్నాడు, భరద్వాజ్ కు ఒక ఎంపీగా మాత్రమే పని చేస్తాడని అన్నారు. ఇక్కడ బీజేపీకి ఇంటి పోరు తప్పడం లేదు. ఇక్కడ కిషన్ కపూర్ ప్రభావం చాలా ఎక్కువగా ఉంది. ఆయనకు పార్టీ టికెట్ నిరాకరించింది.
అగ్నివీర్ ఎదురుదెబ్బ తగిలింది
కపూర్ 2019లో పార్టీ ప్రముఖుడు శాంత కుమార్ నుంచి బాధ్యతలు స్వీకరించి, సాంప్రదాయ BJP బలమైన స్థావరం అయిన కాంగ్రా సీటును గెలుచుకున్నారు, అయితే గత ఐదేళ్లుగా చాలా వరకు " కనిపించని MP"గా ఉన్నారు, కొంతవరకు అతని ఆరోగ్యం బాగాలేదు. “కిషన్ కపూర్ 2019లో గెలిచిన తర్వాత కాంగ్రా కోసం ఏమీ చేయలేదు. ఆయన నియోజకవర్గాన్ని కూడా సందర్శించలేదు;
ఇప్పుడు భాజపా ప్రజలు భరద్వాజ్ (నరేంద్ర) మోదీ అభ్యర్థి అయినందున ఆయనకు ఓటు వేయాలని కోరుతున్నారు, అయితే ఓటర్లు తమకు జవాబుదారీగా ఉండే వ్యక్తిని కోరుకుంటున్నారు. ఆనంద్ శర్మ ఇంతకుముందు ఎన్నికల్లో గెలుపొందకపోవచ్చు, కానీ అతను అనుభవజ్ఞుడైన నాయకుడు, ప్రజలు అతనికే ఓటు వేస్తారు, ”అని కాంగ్రాలోని నగ్రోటా అసెంబ్లీ సెగ్మెంట్లోని పథియార్ గ్రామ నివాసి మను డోగ్రా చెప్పారు.
స్థానిక బిజెపి నాయకులు కాంగ్రాను పార్టీ నిలుపుకుంటుందని వాదించినప్పటికీ, వారు కూడా అగ్నివీర్ పథకం, ప్రస్తుత పార్టీ ఎంపీ పనితీరు బాగా లేకపోవడం వంటి సమస్యలపై ప్రజల ఆగ్రహం ఉందని అంగీకరించారు. “కొంత కోపం ఉంది, కానీ మేము ఓటర్లకు మా వైపు వివరిస్తున్నాము ... కిషన్ కపూర్కు ఆరోగ్యం బాగా లేదు, అతను చాలా కాలంగా ఆసుపత్రిలో ఉన్నాడు. అందుకే పార్టీ అతన్ని ఈసారి బరిలోకి దింపలేదు.
అగ్నివీర్ విషయానికొస్తే, ఇది చెడు పథకం కాదని మేము యువతకు చెబుతున్నాము; నాలుగేళ్ల తర్వాత వారు ఆర్మీని విడిచిపెట్టినప్పుడు వారికి కనీసం రూ. 10-12 లక్షలు లభిస్తాయి, ఆపై వారిని ఇతర ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల్లో కూడా చేర్చుకోవచ్చు” అని పాలంపూర్లోని హాంగ్లో గ్రామానికి చెందిన స్థానిక బిజెపి నాయకుడు, ప్రధాన్ సంజయ్ కుమార్ ది ఫెడరల్తో అన్నారు. "ఏమైనా వేరే ఉద్యోగాలు లేవు... కనీసం అగ్నివీర్ నాలుగు సంవత్సరాల ఉపాధిని ఇస్తాడు" అని ఒప్పుకున్నారు.
కనిపిస్తున్న వ్యతిరేకత
బీజేపీకి చెందిన భరద్వాజ్ కాంగ్రాలో ఒక స్థానంలో ఉన్నారు, ఎందుకంటే పార్టీ ప్రస్తుత కాంగ్రా ఎంపీ గత ఐదేళ్లుగా నియోజకవర్గంలో కనిపించలేదు, సిమ్లా నియోజకవర్గంలో, కాషాయ పార్టీ సిట్టింగ్ ఎంపీ, అభ్యర్థి సురేష్ కశ్యప్కు నిరసనలు ఎదురవుతున్నాయి.
బీజేపీ హిమాచల్ యూనిట్ ప్రెసిడెంట్ కశ్యప్ 2019లో సిమ్లా సీటులో కాంగ్రెస్ ప్రముఖుడు ధని రామ్ షాండిల్పై రికార్డు స్థాయిలో 3.27 లక్షల ఓట్ల తేడాతో విజయం సాధించారు. ఈసారి, నియోజక వర్గంలోని సిమ్లా అర్బన్, నలాగఢ్ వంటి పట్టణ ప్రాంతాలలో బిజెపి తన ప్రజాదరణను నిలుపుకున్నట్లు కనిపిస్తున్నప్పటికీ, గ్రామీణ, పాక్షిక గ్రామీణ ప్రాంతాలలో పార్టీపై ఆగ్రహం ఉంది; ముఖ్యంగా ఎగువ సిమ్లా ప్రాంతాలైన జుబ్బల్-కోట్ఖాయ్, రోహ్రు, థియోగ్, సోలన్లోని బిజెపి అనుకూల పాకెట్లలో కూడా ఇది స్పష్టంగా కనిపిస్తోంది.
షెడ్యూల్డ్ కులాల అభ్యర్థులకు రిజర్వ్ చేయబడిన నియోజకవర్గం నుంచి కశ్యప్పై కాంగ్రెస్ మొదటి సారి కసౌలి ఎమ్మెల్యే వినోద్ సుల్తాన్పురిని పోటీకి దింపింది. సిమ్లా మాజీ ఎంపి కెడి సుల్తాన్పురి కుమారుడు వినోద్ సుల్తాన్పురి. వీరు ఇద్దరూ సోలన్ జిల్లాకు చెందినవారు, అయితే కసౌలి ఎమ్మెల్యే సోలన్లో కూడా తన బిజెపి ప్రత్యర్థిపై స్పష్టమైన ఆధిక్యాన్ని పొందారు.
‘‘గత రెండు ఎన్నికల్లో బీజేపీకి ఓటేశాం కానీ ఈసారి మార్పు కోసం ఓటేస్తాం. గత 10 సంవత్సరాలలో జీవితం చాలా కష్టంగా మారింది; ఒకవైపు ధరల పెరుగుదలపై నియంత్రణ లేదు, మరోవైపు రైతులు పండించిన పంటకు గిట్టుబాటు ధర లభించడం లేదు. వ్యవసాయం, యాపిల్ ఫార్మింగ్ హార్టికల్చర్... నష్టాలు మిగులుస్తున్నాయి. కాంగ్రెస్ మంచి వాగ్దానాలు చేసింది; మేము ఈసారి వారికి అవకాశం ఇవ్వాలనుకుంటున్నాము, ”అని సోలన్లోని సబ్జీ మండి (హోల్సేల్ కూరగాయల మార్కెట్) వద్ద తన పంటను విక్రయించడానికి వచ్చిన పాంటా సాహిబ్కు చెందిన రైతు అరవింద్ చౌదరి చెప్పారు.
సుఖు కోసం బ్యాటింగ్
మహిళలకు ఆర్థిక సాయంగా రూ. 1500 ఇవ్వాలని సుఖు ప్రభుత్వం తీసుకున్న నిర్ణయం ఆమె సోలన్ నివాసి థను నేగి కుటుంబం మొత్తం బీజేపీ నుంచి కాంగ్రెస్ లోకి మార్చేలా చేసింది. "ఇది చాలా పెద్ద మొత్తంగా అనిపించకపోవచ్చు, కానీ ప్రస్తుత పరిస్థితులలో పెరుగుతున్న ధరల కారణంగా ఇంటిని నడపడం కష్టంగా మారింది. అందుకే ఇది పెద్ద సాయం," అని నేగి చెప్పారు, కాంగ్రెస్ అందరినీ కలుపుకునే విధానాన్ని విస్తరించాలని చెప్పారు.
థనూ తండ్రి హర్ష్ నేగి, స్వయం ప్రకటిత “మోదీ భక్తుడు”, తాను BJP మద్దతుదారుగా కొనసాగుతున్నప్పుడు, తాను ఈసారి కశ్యప్కి ఓటు వేయనని చెప్పారు. “ఆయన ప్రజలకు చేసిందేమీ లేదు. అతని నుంచి ఎవరూ ఏ పనీ చేయలేరు. నాకు కాంగ్రెస్ అంటే ఇష్టం లేదు కానీ రాష్ట్రంలో ఆ పార్టీ బాగా నడుస్తోందని, నాయకులు ఎక్కువ అందుబాటులో ఉన్నారని ఒప్పుకోక తప్పదు... గతంలో కెడి సుల్తాన్పురి సిమ్లా ఎంపీగా ఉన్నప్పుడు ఆయన దగ్గరకు వెళ్లి పని చూసుకునేవాళ్లం. మేము BJP మద్దతుదారులమని అతనికి తెలిసినప్పటికీ; అతని కొడుకు కూడా అలాగే ఉంటాడని ఆశిస్తున్నాను” అని హర్ష్ చెప్పాడు.
“ఇది గట్టి పోటీ అయితే సుల్తాన్పురి గెలుస్తుందని నేను భావిస్తున్నాను. జనాభా నిష్పత్తిలో, హిమాచల్ దేశంలో అత్యధిక సంఖ్యలో ప్రభుత్వ ఉద్యోగులను కలిగి ఉంది. ప్రస్తుతం, సుఖు ప్రభుత్వం పాత పెన్షన్ స్కీమ్కు తిరిగి రావాలని నిర్ణయించుకున్నందున వారిలో ఎక్కువ మంది కాంగ్రెస్కు అనుకూలంగా ఉన్నారు.
ఈ ఓటు బ్యాంకు మొత్తం నాలుగు లోక్సభ స్థానాల్లో కాంగ్రెస్కు సాయం చేస్తుంది. సిమ్లాలో, యాపిల్ సాగులో నిమగ్నమైన వ్యక్తులను ఏకీకృతం చేయడం ద్వారా పార్టీకి కూడా ప్రయోజనం చేకూరుతుంది, ఎందుకంటే యాపిల్స్పై దిగుమతి సుంకం తగ్గింపుకు సంబంధించి మోదీ ప్రభుత్వం ఇచ్చిన హమీని ఇప్పటికి నేరవేర్చలేదని వారంతా ఆగ్రహంగా ఉన్నారు. జైరామ్ ఠాకూర్ ప్రభుత్వ హయాంలో యాపిల్ రైతులు భారీగా నష్టపోయారు” అని సిమ్లా మాజీ డిప్యూటీ మేయర్ టికేంద్ర సింగ్ పన్వార్ చెప్పారు.
ఉప ఎన్నిక లాభం
సిమ్లా జిల్లాలో గణనీయమైన మద్దతు ఉన్న సిపిఐ (ఎం) సభ్యుడు పన్వార్, ఈసారి వామపక్ష పార్టీ అభ్యర్థిని నిలబెట్టనందున సుల్తాన్పురి ఎన్నికలలో కూడా లాభపడుతుందని అంటున్నారు.
సిమ్లాకు చెందిన సీనియర్ జర్నలిస్ట్ అశ్వనీ శర్మ, సుఖు ప్రభుత్వ విధిని నిర్ణయించే ఉప ఎన్నికలతో సమానంగా లోక్సభ ఎన్నికల్లో కాంగ్రెస్ కూడా లాభపడే అవకాశం ఉందని భావిస్తున్నారు.
సుజన్పూర్, గాగ్రెట్, బర్సార్, కుట్లేహర్ (హమీర్పూర్ లోక్సభ నియోజకవర్గంలో), లాహౌల్ & స్పితి (మండిలో), ధర్మశాల (కంగ్రాలో) స్థానాలకు ఫిబ్రవరిలో ఈ స్థానాల నుంచి ఎమ్మెల్యేలు హాజరుకాకపోవడంతో అనర్హత వేటు పడింది. రాష్ట్ర అసెంబ్లీలో పంపిన కట్ మోషన్లపై సుఖు ప్రభుత్వానికి అనుకూలంగా వీరు ఓటు వేయలేదు. ఆరుగురు ఎమ్మెల్యేలు ఒక రోజు ముందు, బిజెపి అభ్యర్థి హర్షవర్ధన్కు అనుకూలంగా క్రాస్ ఓటింగ్ చేయడంతో రాజ్యసభ ఎన్నికల్లో కాంగ్రెస్కు చెందిన అభిషేక్ మను సింఘ్వీ ఓటమి పాలయ్యారు. ఇది సుఖూ ప్రభుత్వాన్ని పడగొట్టేందుకు బీజేపీ పన్నిన ప్రయత్నమని కాంగ్రెస్ ఆరోపించింది.
'హిమాచల్లో ఇలాంటి రాజకీయాలు ఎప్పుడూ చూడలేదు. సుఖూ ప్రభుత్వాన్ని ప్రజలు ఎక్కువగా సానుకూలంగా చూశారు. దానిని పడగొట్టడానికి బిజెపి చేసిన ప్రయత్నం వెంటనే ప్రజల అసమ్మతిని ఎదుర్కొంది. ఇప్పుడు అసెంబ్లీ ఉపఎన్నికలు.. లోక్సభ ఎన్నికలు కలిసి జరుగుతున్నందున, సుఖ్ను పడగొట్టడానికి బిజెపి ప్రయత్నిస్తున్న కథనం మరింత బలంగా ఉంది; ప్రజలు ఇలాంటి రాజకీయాలకు అనుకూలంగా లేరు... సిమ్లాలో, ఇది రాష్ట్ర రాజధాని కూడా కాబట్టి, అనర్హత వేటు పడిన ఎమ్మెల్యేలు ఎవరూ సిమ్లా లోక్సభలోని అసెంబ్లీ సెగ్మెంట్లకు చెందినవారు కానప్పటికీ, ఇది కాంగ్రెస్కు మరింత సహాయపడుతోంది, ”అని శర్మ అన్నారు.