ఆస్పత్రుల్లో మనుషులపై ఆగని ఎలుకల దాడులు
రాష్ట్రవ్యాప్త దృష్టి కేంద్రీకరించిన భయానక వాస్తవం. ప్రభుత్వ ఆస్పత్రుల్లో మూడేళ్లలో ముగ్గరు ఎలుకల దాడిలో చనిపోగా, 14 మంది బాధితులు తేలారు.
ఏపీ లోని ఏలూరు ప్రభుత్వ వైద్య కళాశాల హాస్టల్లో ఆరుగురు విద్యార్థులపై ఎలుకలు దాడి చేసిన ఘటన రాష్ట్ర వైద్య ఆరోగ్య శాఖ కు కంగారు పుట్టించింది. ఈ ఘటనపై వైద్య మంత్రి సత్యకుమార్ యాదవ్ తీవ్ర ఆగ్రహం వ్యక్తం చేసారు. ఆదివారం రాత్రి 9 గంటలకు డైరెక్టర్ ఆఫ్ మెడికల్ ఎడ్యుకేషన్ డాక్టర్ రఘునందన్ను ఫోన్లో సంప్రదించి యాక్షన్ తీసుకోవాలని ఆదేశించారు.
ఏలూరు ఘటన, ఏమి జరిగింది?
నవంబర్ 7 రాత్రి 11:30 నుంచి 8 తేదీ తెల్లవారు జామున 4:30 వరకు...
ఆరుగురు ఎంబీబీఎస్ విద్యార్థులు (ముగ్గురు అమ్మాయిలు, ముగ్గురు అబ్బాయిలు)
చేతులు, కాళ్లు, ముఖం, పెదవులపై ఎలుకలు కొరికాయి.
ఒక విద్యార్థిని ముఖం మీద 18 చోట్ల ఎలుకలు కొరికిన గుర్తులు.
అందరూ ర్యాబిస్ వ్యాక్సిన్, టెటానస్ ఇంజెక్షన్ తీసుకున్నారు.
2025లో ఇప్పటివరకు జరిగిన ఎలుకల దాడులు
జనవరి 12 – గుంటూరు జిల్లా ఆస్పత్రి పీడియాట్రిక్ వార్డు, 3 నెలల శిశువు ముఖం కొరికిన ఎలుక.
ఫిబ్రవరి 28 – విజయవాడ ప్రభుత్వ ఆస్పత్రి, 45 ఏళ్ల మహిళ బొటనవేలు ఎలుక కొరికింది.
మార్చి 19 – తిరుపతి రూయా ఆస్పత్రి, 7 ఏళ్ల బాలుడి చెవి కొరికిన ఎలుక.
ఏప్రిల్ 5 – కర్నూలు జిజిహెచ్ లో 2 రోజుల శిశువు కాలి వేళ్లు కొరికిన ఎలుకలు.
జూన్ 14 – రాజమండ్రి జిజిహెచ్ లో 60 ఏళ్ల వృద్ధుడి చేతులు కొరికాయి.
ఆగస్టు 22 – విశాఖపట్నం కింగ్ జార్జి ఆస్పత్రి లో 5 ఏళ్ల బాలిక ముఖం మీద 12 కాట్లు పెట్టిన ఎలుకలు.
నవంబర్ 7-8 తేదీ రాత్రి ఏలూరు మెడికల్ కాలేజీ హాస్టల్ లో 6 మంది విద్యార్థులను కొరికిన ఎలుకలు.
మొత్తం 7 ఘటనలు, 14 మంది బాధితులు.
ఏఐ సృష్టించిన నమూనా ఫొటో
గతంలో జరిగిన మరణాలు (2023-2024)
2023 జూలై 19 న గుంటూరు జిజిహెచ్ లో 8 నెలల శిశువు మరణం (ఎలుక కాటు తర్వాత సెప్టిసీమియా).
2024 మార్చి 3 – నెల్లూరు జిజిహెచ్ లో ఎలుకలు కొరికి 11 రోజుల శిశువు మరణం.
2024 సెప్టెంబర్ 27 – అనంతపురం జిజిహెచ్ లో 4 ఏళ్ల బాలుడు ఎలుకలు కొరికి మరణం.
ఇప్పుడు ఏం జరుగుతోంది?
1. పెస్ట్ కంట్రోల్ ఏజెన్సీకి షోకాజ్ నోటీసు (24 గంటల్లో వివరణ).
2. హాస్టల్ వార్డెన్కు మెమో, 48 గంటల్లో సమాధానం.
3. డీఎంఈ బృందం నేడు (నవంబర్ 10) ఏలూరులో పరిశీలన.
4. రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా 23 ప్రభుత్వ వైద్య కళాశాలలు, 17 జిజిహెచ్లలో స్పెషల్ ఇన్స్పెక్షన్.
5. పెస్ట్ కంట్రోల్ టెండర్లు రీ-టెండరింగ్ ప్రక్రియ మొదలు.
ఎందుకు పదేపదే జరుగుతోంది?
పాత భవనాలు, 70 శాతం ప్రభుత్వ ఆస్పత్రులు 40-60 ఏళ్ల నాటివి.
పెస్ట్ కంట్రోల్ కాంట్రాక్టుల్లో అవకతవకలు, రూ. 2.5 కోట్ల టెండర్లో 40 శాతం కమీషన్ ఆరోపణలు.
రోజుకు 300 కేసులు వస్తున్నా సిబ్బంది కొరత, ఒక్కో ఆస్పత్రికి 4 మంది సానిటరీ వర్కర్లు మాత్రమే.
వ్యర్థాల నిర్వహణ లోపం, రోజుకు 2 టన్నుల వైద్య వ్యర్థాలు బయట పడేస్తున్నారు.
మంత్రి స్పష్టమైన హెచ్చరిక
“ఇకపై ఒక్క ఎలుక కూడా ఆస్పత్రి గోడల్లోకి రాకూడదు. బాధ్యులైన వారిని సస్పెండ్ చేస్తాం. డిసెంబర్ 31 నాటికి అన్ని ఆస్పత్రుల్లో ‘జీరో రోడెంట్ జోన్’ ఏర్పాటు చేయాలి” అని సత్యకుమార్ యాదవ్ హెచ్చరించారు.
పరిష్కారం కోసం ప్రతిపాదిత చర్యలు
1. బయో-పెస్ట్ కంట్రోల్ యూనిట్లు, ప్రతి జిజిహెచ్కు ఒకటి.
2. సీసీ కెమెరాలు, వార్డుల్లో 24×7 మానిటరింగ్.
3. ఎలక్ట్రానిక్ ర్యాట్ ట్రాప్స్, 5,000 ట్రాప్స్ కొనుగోలు.
4. విద్యార్థులకు సొంత హాస్టల్ భవనాలు, 2027 నాటికి 10 కొత్త బ్లాక్స్.
ఎలుకల దాడులు కేవలం శుభ్రత సమస్య మాత్రమే కాదు, ఇది ప్రభుత్వ వైద్య వ్యవస్థ మీద ప్రజల విశ్వాసం సమస్య. మంత్రి ఆదేశాలు అమలు అయితేనే ఈ భయానక చాప్టర్ ముగుస్తుంది.
‘జీరో రోడెంట్ జోన్’ అంటే?
ఆస్పత్రి గోడల లోపల ఒక్క ఎలుక కూడా కనిపించకూడదు. 100 శాతం ఎలుకల రహిత ప్రాంతం!
డిసెంబర్ 31, 2025 నాటికి అన్ని ప్రభుత్వ ఆస్పత్రుల్లో ఈ లక్ష్యం సాధించాలని మంత్రి సత్యకుమార్ యాదవ్ ఆదేశించారు.
దీనికి ఏం చేయబోతున్నారు? (ప్రాక్టికల్గా)
| ఏం చేస్తారు? | ఎలా పని చేస్తుంది? |
| 1. ఎలక్ట్రానిక్ ర్యాట్ ట్రాప్స్ | 5,000 కొత్త ట్రాప్స్, ఎలుక తగిలితే 8,000 వోల్ట్ షాక్. ఒక్క సెకనులో మరణం. శబ్దం రాదు. |
| 2. అల్ట్రా-సోనిక్ రిపెల్లెంట్స్ | మనిషికి వినిపించని 40 kHz ధ్వని. ఎలుకలు 3 రోజుల్లోనే పరిగెత్తి పోతాయి. |
| 3. బయో-లార్విసైడ్ స్ప్రే | ఎలుకల గూళ్లలో పిల్లలు (లార్వా) పుట్టకుండా చేసే జెల్. 90 రోజుల పాటు ప్రభావం. |
| 4. సీల్డ్ డస్ట్బిన్స్ | రోజుకి 2 టన్నుల వైద్య వ్యర్థాలు బయట పడకుండా గాలి రహిత డబ్బాలు. |
| 5. 24×7 సీసీ కెమెరా + AI మానిటరింగ్ | ఎలుక కదలిక కనిపిస్తే ఫోన్లో అలర్ట్. 10 నిమిషాల్లో పెస్ట్ టీమ్ చేరుకుంటుంది. |
| 6. వారంలో 3 సార్లు ఫాగింగ్ | రాత్రి 2 గంటలకు పూర్తి ఆస్పత్రి ఫాగింగ్. ఒక్క గూడు కూడా మిగలదు. |
ఒక ఉదాహరణ
తిరుపతి రూయా ఆస్పత్రి లో 2024 జూన్ నుంచి ఈ సిస్టమ్ అమలు. 5 నెలల్లో ఒక్క ఎలుక కూడా కనిపించలేదు!
ఇదే మోడల్ను ఇప్పుడు 17 జిజిహెచ్లకు విస్తరిస్తున్నారు.
సింపుల్గా చెప్పాలంటే ఆస్పత్రిలో ప్రజలు నడిచే ప్రతి అడుగు… ఎలుకలు భయపడి పరుగెత్తేలా చేయడం! డిసెంబర్ 31 తర్వాత మీ ఊరి ప్రభుత్వ ఆస్పత్రిలో ఎలుక కనిపిస్తే… నేరుగా మంత్రి ఫోన్ నంబర్కు ఫోటో పంపొచ్చు. ఆ రోజే ఆఫీసర్ సస్పెండ్!