రాజస్థాన్: రాజీనామాతో అగ్గి రాజేశారు
లోక్ సభ ఫలితాలు వెలువడిన నెల తరువాత మంత్రి కిరోడీ లాల్ మీనా తన మంత్రి పదవికి రాజీనామా చేశారు. తను బాధ్యత తీసుకున్న లోక్ సభ ప్రాంతాల్లో అభ్యర్థులు ఓటమి తో ఆయన..
By : Praveen Chepyala
Update: 2024-07-07 09:09 GMT
వర్షాకాలం వల్ల రాజస్థాన్ ప్రజలకు వేడి నుంచి ఉపశమనం లభించింది కానీ, అక్కడ రాజకీయ వేడి మాత్రం ఇంకా చల్లారలేదు. ఎండాకాలం ముగిసిన తరువాత జైపూర్ లో ఆకస్మాత్తుగా ఈ వేడి పెరిగింది. లోక్ సభ ఫలితాలు వచ్చిన నెల రోజుల తరువాత వ్యవసాయ శాఖ మంత్రి కిరోడీ లాల్ మీనా రాజీనామా చేయడం పార్టీలో పెనుదుమారాన్ని రేపింది. మంత్రివర్గంలో ఆయన సీనియర్ మోస్ట్. ఇది అధికార బీజేపీలో ఉన్న విభేదాలను బయటపెట్టింది.
తూర్పు రాజస్థాన్లో "కిరోడి బాబా"గా ప్రసిద్ధి చెందిన ఈ గిరిజన నాయకుడు, జూలై 4న తన రాజీనామాను బహిరంగంగా ప్రకటించాడు, అయితే అతను తన రాజీనామాను ఒక నెల క్రితం ముఖ్యమంత్రి భజన్లాల్ శర్మకు సమర్పించినట్లు పేర్కొన్నాడు.
దౌసా (తన కంచుకోట)లో లేదా తన ఇన్ఛార్జ్లో ఉన్న ఏదైనా లోక్సభ స్థానాల్లో బిజెపి ఓడిపోతే, తాను మంత్రి పదవికి రాజీనామా చేస్తానని సవాల్ విసిరాడు. ఎన్నికల్లో ఓటమి తరువాత తాను రాజీనామా చేశానని ఆయన ప్రకటించారు. ఆయన రాజీనామా పై పార్టీలో అంతర్గతంగా చర్చ జరుగుతోంది. మీనా పార్టీపై తీవ్ర అసంతృప్తితో ఉన్నారని ప్రచారం సైతం ఉంది. దీనిని తగ్గించేందుకు స్వయంగా ఆయనే ఓ ప్రకటన విడుదల చేయాల్సి వచ్చింది. “నేను ముఖ్యమంత్రి లేదా పార్టీపై అసంతృప్తిగా లేను. నేను ఏ పదవిని కోరుకోను. నేను చేసిన వాగ్దానాన్ని నిలబెట్టుకున్నాను. ” అని స్పష్టం చేశారు.
నిజంగా సవాల్ స్వీకారమేనా..
ఎన్నికల హామీని నిలబెట్టుకోవడం కోసమే తన రాజీనామా అని మీనా చెప్పాలనుకున్నప్పటికీ, వివిధ కారణాల వల్ల మంత్రి ఆగ్రహంతో ఉన్నారని బీజేపీ అంతర్గత వర్గాలు వెల్లడించాయి.
ఆరోసారి ఎమ్మెల్యేగా గెలిచిన మీనా సీనియారిటీలో బీజేపీ శాసనసభా విభాగంలో మాజీ సీఎం వసుంధర రాజే తర్వాతి స్థానంలో ఉన్నారు. రాజే అంటే బీజేపీ అగ్రనేతలకు అంతగా సఖ్యత లేదు. గత అసెంబ్లీ ఎన్నికల తర్వాత ముఖ్యమంత్రి పదవిపై మీనా ఆశలు పెంచుకున్నారు. అయితే డిప్యూటీ సీఎం పదవికి కూడా మీనాను పేరు పరిగణలోకి తీసుకోలేదు, తొలిసారిగా గెలిచిన ఎమ్మెల్యే భజన్లాల్ శర్మను బీజేపీ హైకమాండ్ సీఎంగా ఎంపిక చేయడంతో ఆయన ఆశలు అడియాశలయ్యాయి.
తన మంత్రివర్గంలో కూడా కొన్ని కీలకమైన అంశాలు తనకు అప్పగించకపోవడంపై మీనా తీవ్ర అసంతృప్తితో ఉన్నట్లు సమాచారం. ఉదాహరణకు, ఆయన వ్యవసాయ మంత్రిగా ఉన్నప్పటికీ, కీలకమైన వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ శాఖను వేరే మంత్రికి ఇచ్చారు. అదేవిధంగా, అతనికి గ్రామీణాభివృద్ధి శాఖ లభించినప్పటికీ, పంచాయతీరాజ్ శాఖను తొలగించారు. ప్రతిపక్షంలో ఉన్నప్పుడు కాంగ్రెస్ పై మీనా తీవ్ర స్థాయిలో విరుచుకుపడేవారు. ఆయన ఫైర్ బ్రాండ్ నాయకుడిగా పేరు తెచ్చుకున్నారు. కానీ ఇప్పుడు తన స్థాయి క్రమంగా తగ్గుతున్నట్లు ఆయన భావిస్తున్నారు.
చివరి ఆశ..
పంచాయతీరాజ్ శాఖ మంత్రి మదన్ దిలావర్తో జరిగిన వాగ్వాదం మీనా సహనానికి పరీక్ష పెట్టిందని రాజకీయ సర్కిల్ లో బాగానానుతోంది. ఇద్దరూ ఆర్ఎస్ఎస్ నేపథ్యం నుంచి వచ్చినప్పటికీ తరుచూగా గొడవలు పడుతున్నారు. ఇటీవల మంత్రి దిలావర్, తన వ్యవసాయ శాఖ నుంచి కొంతమంది అధికారులను బదీలీ చేయడం పై ఇద్దరు బహిరంగంగా దూషించుకున్నారు. దీనిపై మీనా తీవ్రంగా కలత చెందారు.
లోక్సభ టిక్కెట్ల పంపిణీ సమయంలో, తూర్పు రాజస్థాన్ సీట్ల విషయంలో కూడా పార్టీ అధినేతలు ఆయన సలహాను పట్టించుకోకపోవడంతో మీనా మరింత అవమానంగా భావించారు. తన సొంత నియోజకవర్గమైన దౌసాలో తన సోదరుడు జగ్మోహన్కు బీజేపీ టికెట్ ఇవ్వకపోవడంపై ఆయన మండిపడ్డారు.
తన అభిప్రాయాలను విస్మరించినప్పటికీ, తూర్పు రాజస్థాన్లోని ఏడు స్థానాల్లో బీజేపీని గెలిపించే బాధ్యతను ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ తనకు అప్పగించారని మీనా చెప్పారు. ఓటర్లను ప్రలోభపెట్టేందుకు, ఆ స్థానాల్లో బీజేపీ ఓడిపోతే రాజీనామా చేస్తానని మీనా ప్రకటించారు. అంతిమంగా, బిజెపి దౌసా స్థానాన్ని 2 లక్షలకు పైగా ఓట్ల తేడాతో కోల్పోయింది. తూర్పు రాజస్థాన్లోని 7 సీట్లలో 4 స్థానాలను కోల్పోయింది. దీంతో మీనాను రాజీనామా చేయవలసి వచ్చింది.
బీజేపీపై ఒత్తిడి ?
అయితే మీనా రాజీనామా విషయంలో అనేక చిక్కులు ఉన్నాయి. తూర్పు రాజస్థాన్ ఓటమికి తన స్వంత "నైతిక బాధ్యత"ని స్వీకరించడం ద్వారా, లోక్సభ ఎన్నికల్లో పరాజయానికి జవాబుదారీగా వ్యవహరించాలని మీనా పరోక్షంగా బిజెపిపై ఒత్తిడి పెంచుతున్నట్లు రాజకీయ వర్గాలు విశ్లేషిస్తున్నాయి. రాజస్థాన్లోని మొత్తం 25 లోక్సభ స్థానాలను వరుసగా మూడో సారి కూడా గెలుచుకోవాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
ఇంతకుముందు జరిగిన రెండు సార్వత్రిక ఎన్నికలైన 2014, 2019 లో బీజేపీ ఇక్కడ మొత్త స్వీప్ చేసింది. కానీ ఇప్పుడు కేవలం 14 స్థానాలకే పరిమితం అయింది. ఇందులో సిఎం భజన్లాల్ సొంత జిల్లా భరత్పూర్తో సహా అనేక మంది మంత్రుల ప్రాంతాలలో పార్టీ ఓటమి పాలైంది.
విశేషమేమిటంటే, మీనా రాజీనామా రాష్ట్ర ప్రభుత్వంపై ఒత్తిడిని పెంచుతుంది, ఇది ఇప్పటివరకు స్ఫూర్తిదాయకమైన పనితీరును ప్రదర్శించలేదు. మీనా ఇటీవల రాసిన లేఖలో కొన్ని విషయాలను హైలైట్ చేసింది. మే మధ్యలో సీఎం భజన్లాల్కు రాసిన లేఖలో, జైపూర్లోని హౌసింగ్ ప్రాజెక్ట్ లోపాల వల్ల రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి రూ.1,146 కోట్ల నష్టం వాటిల్లుతుందని మీనా విమర్శించారు. సీఎం శర్మ ఆధ్వర్యంలోని జనరల్ అడ్మినిస్ట్రేషన్ డిపార్ట్మెంట్ (జీఏడీ) క్యాబినెట్ క్లియరెన్స్ లేకుండానే ప్రాజెక్టును ముందుకు తీసుకువెళుతోందని ఆయన పేర్కొన్నారు.
అదేవిధంగా హర్ ఘర్ జల్ పథకం కింద గ్రామాల్లో వేసిన పైపులైన్ల నాణ్యత, పరిమాణంపై మీనా ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు. ప్రజా ధనం వృధా, కుంభకోణాలను నిరోధించడానికి "కఠినమైన పర్యవేక్షణ" ఉండాలని డిమాండ్ చేశారు. ప్రతిపక్షంలో ఉన్నప్పుడు కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వంపై ఏ ఆరోపణలు అయితే చేశామో అవే ఇప్పుడు అవే ఆరోపణలు ఇప్పుడు మా ప్రభుత్వం ఎదుర్కొకూడదు అని హెచ్చరించారు.
పార్టీలో విభజన..
ప్రాథమికంగా రాజస్థాన్ బీజేపీలో తీవ్ర విభేదాలు ఉన్నాయి. కొన్నాళ్లుగా అది మాజీ సీఎం వసుంధర రాజే విధేయులకు, ఆర్ఎస్ఎస్ లాబీకి మధ్య చీలిపోయింది. గత అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో గెలుపొందినప్పటికీ, చీలికను తొలగించేందుకు బీజేపీ పెద్దగా ప్రయత్నాలు చేయలేదు. లోక్సభ ఎన్నికల సమయంలో విభజన చాలా తీవ్రంగా ఉంది, కేంద్ర మంత్రి గజేంద్ర సింగ్ తన ప్రాంతానికి చెందిన బిజెపి ఎమ్మెల్యేలు తన ప్రచారానికి సాయం చేయడం లేదని ఫిర్యాదు చేశారు.
లోక్సభ ఎదురుదెబ్బ పార్టీలో అంతర్గత పోరును మరింత రాటుదేల్చింది. రాజస్థాన్లో బీజేపీ వైఫల్యాలకు కక్ష సాధింపు, అంతర్గత విధ్వంసమే ప్రధాన కారణమని రాష్ట్ర బీజేపీ హైకమాండ్కు పంపిన నివేదికలో పేర్కొంది. లోక్సభలో ఎదురుదెబ్బ తగిలినప్పటి నుంచి చాలా మంది పార్టీ నేతలు తమ నిరుత్సాహాన్ని వ్యక్తం చేస్తుంటే, మాజీ సీఎం వసుంధర రాజే మౌనంగా ఉన్నారు.
కానీ ఇటీవల, రాజే కూడా తన గొంతు విప్పారు. పార్టీ పనితీరుపై నిరాశను వ్యక్తం చేసింది. “రాజకీయాల్లో మిమ్మల్ని ప్రోత్సహించిన వ్యక్తి గౌరవించబడనప్పుడు విధేయత యుగం భిన్నంగా ఉంటుంది. కానీ నేడు, ప్రజలు తమకు నడక నేర్పిన వారి వేలు నరికివేయడానికి ప్రయత్నిస్తున్నారని వ్యాఖ్యనిస్తున్నారు. ఈ వ్యాఖ్యలు నేరుగా డిప్యూటీ సీఎం దియా కుమారీ వంటి నాయకులను లక్ష్యంగా చేసుకుని వచ్చాయని పార్టీ అంతర్గత వర్గాల భొగట్టా.
పెరుగుతున్న విపక్షం..
పెరుగుతున్న చీలికలకు సంకేతంగా, రాష్ట్ర అసెంబ్లీలో కాలింగ్ అటెన్షన్ మోషన్లను సమర్పించడంలో ప్రతిపక్ష ఎమ్మెల్యేల కంటే బిజెపి ఎమ్మెల్యేలు ఎక్కువ దూకుడు ప్రదర్శించారు. బడ్జెట్ సమావేశాల కోసం ఇటువంటి 148 మోషన్లలో, 80 బిజెపి ఎమ్మెల్యేలే స్పీకర్ కు ఇచ్చారు. ఇది అధికార పార్టీలో పెరుగుతున్న ఆగ్రహాన్ని ప్రదర్శిస్తుంది. ఐదుగురు బిజెపి శాసనసభ్యులు 60 కాలింగ్ అటెన్షన్ మోషన్లను దాఖలు చేశారు. వీరిలో ఇద్దరు ఎమ్మెల్యేలు - కల్లిచరణ్ సరాఫ్, ప్రతాప్ సింగ్ సింఘ్విలు. వీరు వసుంధర రాజే శిబిరంలో ప్రముఖులు.
రాజస్థాన్ అసెంబ్లీకి ఐదు కీలక ఉప ఎన్నికలకు ముందు మీనా రాజీనామా చేయడం గమనార్హం. బడ్జెట్ సమావేశాల వాతావరణాన్ని ధ్వంసం చేయడంతో పాటు, ఉప ఎన్నికలకు ముందు ఇది బీజేపీకి పెద్ద కుదుపు. జూలై 5న పార్టీ అధినేత జేపీ నడ్డా, మీనాతో సమావేశమై తన నిర్ణయాన్ని పునరాలోచించుకోవాలని, 10 రోజుల తర్వాత మళ్లీ సమావేశానికి రావాలని కోరారు. ఐదు ఉపఎన్నికల్లో మూడు ఆదివాసీల ప్రాబల్యం ఉన్న స్థానాల్లో ఉన్నందున, మీనా రాజీనామా చేయాలని పట్టుబట్టినట్లయితే బిజెపికి ఎన్నికల పరీక్ష చాలా కఠినంగా మారే అవకాశం ఉంది.
ఒక్కమాటలో చెప్పాలంటే, మీనా రాజీనామా రాజస్థాన్ బిజెపిలో తీవ్ర అసమ్మతిని ప్రతిబింబిస్తుంది. సమర్ధవంతంగా నిర్వహించకపోతే, ఉధృతమైన తుఫాను త్వరలో భజన ప్రభుత్వాన్ని మరింత గందరగోళంలోకి నెట్టవచ్చు.