అసెంబ్లీ మైక్‌పై జగన్ షరతు ఏమవుతుంది?

జగన్ మోహన్ రెడ్డి తాడేపల్లి సమావేశంలో మాట్లాడుతూ అసెంబ్లీలో ప్రతిపక్షానికి సముచితమైన సమయం, మైక్ అవకాశాలు ఇవ్వకపోతే సమావేశాలకు హాజరుకావడంలో అర్థం లేదని స్పష్టం చేశారు. వైఎస్సార్సీపీకి 11 సీట్లు లభించడంతో ప్రతిపక్ష హోదా రాకపోవడం, మాట్లాడే సమయం పరిమితం కావడం వల్ల పార్టీ బహిష్కరణకు పిలుపు నిచ్చారు. "ప్రజల గొంతుకు మైక్ ఇవ్వకపోతే అసెంబ్లీకి వెళ్లడం ఏ సందర్భంలో?" అని ఆయన ప్రశ్నించారు. ఈ షరతు ప్రతిపక్ష హక్కులపై దృష్టి సారిస్తుందని, కానీ పాలకపక్షం దీన్ని 'బహిష్కరణ ఆట'గా చూస్తోందని విశ్లేషకులు అంచనా వేస్తున్నారు.

సీఎం ఏమన్నారంటే...

ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబు నాయుడు ఈ అంశంపై తీవ్రంగా స్పందించారు. అసెంబ్లీ సమావేశాల్లో వైఎస్సార్సీపీ శాసనసభ్యులు, ముఖ్యంగా జగన్ హాజరు కాకపోవడాన్ని విమర్శిస్తూ, "వారు రెగ్యులర్‌గా సభలో కూర్చోవాలి" అని పిలుపు నిచ్చారు. ఈ మాటలు జగన్ షరతుకు ప్రత్యక్ష స్పందనగా భావించవచ్చు. చంద్రబాబు ప్రభుత్వం ప్రతిపక్షానికి అవకాశాలు ఇస్తుందని హామీ ఇచ్చినప్పటికీ, ప్రతిపక్ష హోదా ఇవ్వకపోవడం వివాదాస్పదం. ఈ స్పందన పాలకపక్ష బలాన్ని ప్రదర్శించడానికి, ప్రతిపక్షాన్ని 'బాధ్యత లేని'గా చిత్రీకరించడానికి ఉపయోగపడుతోందని రాజకీయ విశ్లేషకులు చెబుతున్నారు.

అసెంబ్లీ స్పీకర్ ఆయన్న పాత్రుడు మరింత కఠినంగా స్పందించారు. జగన్ ప్రతిపక్ష హోదా కోరుకునే "అసంభవమైన కోరిక"ను తీర్చలేమని, వైఎస్సార్సీపీకి 11 సీట్లు ఉన్నందున నిబంధనల ప్రకారం ఆ స్థాయి ఇవ్వలేమని స్పష్టం చేశారు. బహిష్కరణను "ప్రజాస్వామ్యానికి విరుద్ధం"గా అభివర్ణించారు. ఈ స్పందనలు స్పీకర్ పాత్రను పాలకపక్ష అనుకూలంగా చూపిస్తున్నాయని ప్రతిపక్ష ఆరోపణలు.

స్పీకర్, జనసేన వేరే స్వరాలు

టీడీపీ, జనసేన సభ్యులు (అయ్యన్న పాత్రుడు) వేరే స్వరం వినిపించారు. జగన్ అసెంబ్లీకి వస్తే "మాట్లాడే అవకాశం తప్పకుండా ఇస్తాం" అని చెప్పారు. ఈ మాటలు జగన్ షరతుకు సానుకూల స్పందనగా కనిపిస్తున్నాయి. కానీ ప్రతిపక్ష స్థాయి లేకుండా మాట్లాడే సమయాన్ని మాత్రమే పరిమితం చేయవచ్చని సూచన. వానాకాల సెషన్ (సెప్టెంబర్ 18 నుంచి 30 వరకు)లో ఈ చర్చలు ఉద్రిక్తతను పెంచాయి. పవన్ కల్యాణ్ డిప్యూటీ సీఎంగా ఉన్న సందర్భంలో జనసేన సభ్యులు ఈ హామీలు ఇవ్వడం ప్రభుత్వ వ్యూహానికి భాగమా అనేది చర్చ మొదలైంది.

ప్రజాస్వామ్య స్పూర్తిని పరీక్షిస్తోన్న పతిపక్ష హోదా అంశం

ఈ వివాదం ఆంధ్రప్రదేశ్ అసెంబ్లీలో ప్రజాస్వామ్య స్పూర్తిని పరీక్షిస్తోంది. 10 శాతం సీట్లు (175లో 18) ఆధారంగా ప్రతిపక్ష స్థాయి ఇవ్వాలనే నిబంధనను పాటించకపోవడం వల్ల ప్రతిపక్షం బహిష్కరణకు నిర్ణయం తీసుకుంది. చంద్రబాబు, స్పీకర్ స్పందనలు పాలకపక్ష ఆధిపత్యాన్ని బలపరుస్తున్నాయి, కానీ రూలింగ్ పార్టీ సభ్యుల 'అవకాశం ఇస్తాం' చెప్పడం రాజకీయ సమతుల్యత కోసం ప్రయత్నమా లేక డ్యామేజ్ కంట్రోల్‌గా మారుతుందా? ఈ షరతు వైఎస్సార్సీపీని ప్రజల మధ్య 'అణగారిన ప్రతిపక్షం'గా చిత్రీకరిస్తుంది, 2029 ఎన్నికలకు ముందుగా టీడీపీ-జనసేన కూటమిని బలోపేతం చేస్తుంది. అయితే జగన్ బహిష్కరణ వ్యూహం ప్రజల సమస్యలను మీడియా, స్ట్రీట్ పాలిటిక్స్ ద్వారా ఎత్తిచూపడానికి దారి తీస్తుంది. వర్షాకాల అసెంబ్లీ సమావేశాలకు జగన్ హాజరు అవుతాడా? లేదా? అనే అంశంపై మరింత ఉద్రిక్తతలు వస్తాయా అనేది రాబోయే రోజుల్లో తేలనుంది. ఈ వివాదం దేశీయ అసెంబ్లీల్లో ప్రతిపక్ష హక్కులపై జాతీయ చర్చకు దారి తీస్తుందని అంచనా.

18న సమావేశంలో ఏమి జరిగింది?

మాజీ ముఖ్యమంత్రి, వైఎస్సార్సీపీ అధ్యక్షుడు వైఎస్ జగన్ మోహన్ రెడ్డి సెప్టెంబర్ 18న తాడేపల్లిలోని పార్టీ కేంద్ర కార్యాలయంలో జరిగిన శాసనసభ్యుల సమావేశంలో ప్రభుత్వ వైఫల్యాలపై తీవ్రంగా విమర్శించారు. విద్య, ఆరోగ్యం, వ్యవసాయ రంగాల్లో జరుగుతున్న అణచివేతలను బహిర్గతం చేస్తూ, పార్టీ శాసనసభ్యులు, కౌన్సిలర్లు 'ప్రజల కోసం పోరాడాలి' అని సూచించారు. అసెంబ్లీ సమావేశాల్లో ప్రజల గొంతుకు మైక్ ఇవ్వకపోతున్నారని, సమయం పెంచితే రేపే సభకు వస్తామని ఆయన స్పష్టం చేశారు. ఈ సమావేశం పార్టీలో కొత్త ఊపు తెచ్చినప్పటికీ, ఆఫ్ ది రికార్డ్‌గా జరిగిన చర్చల్లో జగన్ 'ప్రభుత్వాన్ని బహిరంగంగా ఎదిరించాలి' అని, 'ప్రత్యేక అసెంబ్లీలు పెట్టి ప్రజల మధ్యకు వెళ్లాలి' అని సూచించారని అంతర్గత వర్గాలు తెలిపాయి.

సమావేశంలో జగన్ మాట్లాడుతూ, విద్యా రంగంలో రూ. 4,900 కోట్ల ఫీ రీయింబర్స్‌మెంట్ ఆలస్యమవుతోందని, రూ. 900 కోట్లు మాత్రమే చెల్లించారని తటస్థమైన విమర్శ చేశారు. హాస్టల్ గ్రాంట్లకు రూ. 4,200 కోట్లు ఆలస్యమవుతున్నాయని, నాడు-నేడు, గొరు ముద్ద ప్రోగ్రామ్‌లు ఆగిపోయాయని, పిల్లలకు పాలు, స్నాక్స్ పద్ధతులు రద్దయ్యాయని చెప్పారు. ఆరోగ్య రంగంలో ఆరోగ్యశ్రీ చెల్లింపులకు రూ. 3,500 కోట్లు ఆలస్యమవుతున్నాయి, పేదలకు చికిత్సలు నిరాకరిస్తున్నారని ఆరోపించారు. వ్యవసాయ రంగంలో యూరియా సరఫరా లేదు, బ్లాక్ మార్కెట్ దెబ్బకు రైతులు బాధపడుతున్నారు, మినిమమ్ సపోర్ట్ ప్రైస్ లేదు, ఫ్రీ క్రాప్ ఇన్సూరెన్స్ రద్దయ్యింది అని అన్నారు. అన్నదాత సుఖీభవ కింద రూ. 40,000 స్థానంలో రూ. 5,000 మాత్రమే ఇచ్చారని ఆయన పేర్కొన్నారు. ముఖ్యంగా తన పాలనలో ఏర్పాటు చేసిన మెడికల్ కాలేజీలను ప్రైవేటీకరించాలని చంద్రబాబు నాయుడు భావిస్తున్నారని, ఇది పేదల ఆరోగ్యానికి ముప్పు అని హెచ్చరించారు.

పార్టీ వ్యూహంపై దృష్టి సారించిన జగన్, శాసనసభ్యులు, కౌన్సిలర్లకు "ప్రజల సమస్యలు బలంగా పెట్టాలి, అవినీతిని బహిర్గతం చేయాలి, పబ్లిక్ ఆస్తులను కాపాడాలి" అని సూచించారు. అసెంబ్లీలో మాట్లాడే సమయం ఇవ్వకపోతున్నారని, కాబట్టి పబ్లిక్ ప్లాట్‌ఫారమ్‌లు, మీడియా ద్వారా ప్రభుత్వాన్ని ప్రశ్నించాలని చెప్పారు. "మనం ప్రజల కోసం నిలబడాలి. మౌనంగా ఉండకూడదు. ప్రభుత్వం మనల్ని ఆపడానికి ప్రయత్నించినా, పేదల కోసం మాట్లాడుతూనే ఉంటాం" అని ఆయన అన్నారు.

సమావేశంలో ఆఫ్ ది రికార్డ్‌గా ప్రభుత్వాన్ని 'బహిరంగంగా ఎదిరించాలి' అని, 'పార్టీ శాసనసభ్యులకు పిలుపు నిచ్చారు. అసెంబ్లీ సమావేశాలకు డుమ్మా చేస్తూ ప్రజల మధ్యకు వెళ్లి ప్రత్యేక అసెంబ్లీలు నిర్వహించాలి' అని సూచించారు. అసెంబ్లీలో 'ఎక్కువ సమయం మైక్ ఇస్తే రేపే సభకు వస్తాం' అని ఆయన ఆఫ్ ది రికార్డ్‌గా చెప్పారని, ఇది పార్టీలో ఉత్సాహాన్ని పెంచిందని సమాచారం. ఈ చర్చలు బయటకు లీక్ అయ్యాయి, ఇది టీడీపీ వర్గాల్లో కూడా చర్చనీయాంశమైంది.

ఈ సమావేశం వైఎస్సార్సీపీకి కొత్త దిశానిర్దేశం. అసెంబ్లీ సమావేశాలకు బహిష్కరణ ప్రకటించిన పార్టీ, ఇప్పుడు ప్రజల మధ్యకు వెళ్లి 'స్ట్రీట్ పాలిటిక్స్'కు షిఫ్ట్ అవుతోంది. జగన్ విమర్శలు ప్రభుత్వ బలహీనతలపై దృష్టి సారిస్తున్నాయి, ముఖ్యంగా పేదలు, రైతులు, విద్యార్థులపై ప్రభావం చూపుతాయి. ఆఫ్ ది రికార్డ్ సూచనలు పార్టీలో ఐక్యతను బలోపేతం చేస్తున్నాయి. కానీ టీడీపీ వర్గాలు దీన్ని "అసమంజసమైన రాజకీయ ఆటలు" లేదా "ప్రజాసమస్యలను రాజకీయంగా వాడుకునే ప్రయత్నం"గా చిత్రీకరిస్తోంది. ఇది రాజకీయ వివాదంలో ఒకరినొకరు దెబ్బతీసేందుకు ఉపయోగించే భాషాపరమైన వ్యూహంగా భావించవచ్చు.

ఈ వ్యూహంతో వైఎస్సార్సీపీ 2029 ఎన్నికలకు ముందుగా స్థిరపడుతుందా? లేక ప్రభుత్వాన్ని మరింత ఇబ్బంది పెడుతుందా? అనేది రాబోయే రోజుల్లో తేలనుంది. సమావేశానికి హాజరైన శాసనసభ్యులు, కౌన్సిలర్లు ఈ సూచనలను అమలు చేస్తూ, ప్రజల మధ్యకు దూకుతారని అంచనా.