విజయవాడ గాంధీ కొండకు కొత్త రూపు
నిర్లక్ష్య నీడ నుంచి పర్యాటక ఐకాన్గా విజయవాడ గాంధీ కొండ మారుతోంది.
జాతిపిత మహాత్మా గాంధీ జయంతి సందర్భంగా విజయవాడలోని గాంధీ కొండ కొత్త సొబగులు అద్దుకుంటోంది. గత ప్రభుత్వాల్లో నిర్లక్ష్యానికి గురైన చారిత్రక స్థలం, ప్రస్తుత ప్రభుత్వ ప్రణాళికలతో కొత్తరూపు దిద్దుకుంటోంది. 52 అడుగుల గాంధీ స్మారక స్తూపం పునర్నవీకరణ, కొండ మధ్య నుంచి పై భాగం వరకు రూ.55 లక్షలతో జంబో లిఫ్ట్ ఏర్పాటు చేస్తున్నారు. చుట్టూ పచ్చదనం, చిన్నారులకు మౌలిక సదుపాయాలు, గుంటూరు జిల్లా తెనాలిలో రూపొందించిన 10 అడుగుల ధ్యాన గాంధీ విగ్రహం వంటి మార్పులు గాంధీ జయంత్రి రోజైన అక్టోబర్ 2న ముఖ్యమంత్రి నారా చంద్రబాబు నాయుడు ప్రారంభించనున్నారు. ఈ అభివృద్ధి ప్రాజెక్టులు గాంధీ కొండను కేవలం స్థానిక పర్యాటక కేంద్రంగా మాత్రమే కాకుండా, దేశవ్యాప్తంగా గాంధీ స్మారకాల్లో ప్రధాన ఆకర్షణగా మలిచేస్తాయని నిపుణులు అంచనా వేస్తున్నారు.
గాంధీ స్థూపానికి కొత్త రూపు
గాంధీ ఆశీర్వాదంతో ఆవిర్భవించిన కొండ
విజయవాడ రైల్వే స్టేషన్ పశ్చిమ ద్వారానికి కూత వేటు దూరంలో, తారాపేట ప్రాంతంలో 500 అడుగుల ఎత్తులో ఉన్న గాంధీ కొండ దేశంలోని ఆరు గాంధీ స్మారక స్థలాల్లో ముఖ్యమైనది. 1921లో మహాత్మా గాంధీ ఈ ప్రాంతాన్ని సందర్శించి, స్వదేశీ అవలంబన, అస్పృశ్యతా దూరం, స్వరాజ్ కోటి నిధి వంటి సందేశాలు ప్రజలకు అందించారు. గాంధీ మరణం (1948) తర్వాత, ఆయన జ్ఞాపకార్థం దేశంలో మొదటి స్మారక చిహ్నంగా ఈ కొండను ఏర్పాటు చేశారు. 1964 నవంబర్ 9న ప్రధాని లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి ఫౌండేషన్ స్టోన్ వేశారు. 1968 అక్టోబర్ 6న అప్పటి రాష్ట్రపతి డా జకీర్ హుస్సేన్ 52 అడుగుల స్మారక స్తూపాన్ని ఆవిష్కరించారు. ఈ స్థలంలో గాంధీ జీవిత చరిత్రను చిత్రించే సౌండ్ అండ్ లైట్ షో, గాంధీ స్మారక గ్రంథాలయం, ప్లానెటేరియం వంటి సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. దేశంలో గాంధీ పేరిట పేరు పెట్టిన మొదటి కొండగా ఈ కొండకు ప్రత్యేకత ఉంది.
ఈ చారిత్రక గాంధీ కొండ ఇప్పటి వరకు నిర్లక్ష్యానికి గురైంది. 2014లో కొన్ని చిన్న మార్పులు చేసినప్పటికీ, 2019లో గాంధీ హిల్ ఫౌండేషన్ మధ్య వివాదాలు, 2021లో తాత్కాలిక పునరుద్ధరణలు మాత్రమే జరిగాయి. ఫలితంగా పర్యాటకులు తగ్గడం, స్థానికులు మర్చిపోవడం వంటి సమస్యలు తలెత్తాయి. 2025 మేలో ఎన్టీఆర్ జిల్లా కలెక్టర్ జి లక్ష్మీశ, విజయవాడ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్ కమిషనర్ హెచ్ ఎం ధ్యానచంద్రలతో కలిసి కొత్త కమిటీని ఏర్పాటు చేసింది. చైర్మన్ కెపిసి గాంధీ నేతృత్వంలో నాలుగు దశల్లో అభివృద్ధి ప్రణాళిక రూపొందించారు.
గాంధీ కొండ వైపు నుంచి దుర్గమ్మ కొండ వైపు ఉన్న విజయవాడ పట్టణం
ఆధునికతతో చారిత్రక ఆలింగనం
ప్రభుత్వం ప్రణాళిక ప్రకారం మొదటి దశ (2025-27)లో ముఖ్య మార్పులు తీసుకొస్తున్నారు. అక్టోబర్ 2న (నేడు) గాంధీ జయంతి సందర్భంగా సీఎం చంద్రబాబు ఆవిష్కరించనున్నారు.
52 అడుగుల స్తూపం చుట్టూ శుభ్రత, హరితవన కార్యక్రమాలు. స్థూపం నుంచి విజయవాడ అందాలను వీక్షించే వీక్షణ ఆకర్షణగా మార్చడం.
కొండ మధ్య భాగం నుంచి స్థూపం వరకు రూ.55 లక్షలతో ఏర్పాటు. లిఫ్ట్ పై భాగం నుంచి 25 మీటర్ల ఎలివేటెడ్ పాత్వే. గాంధీ హిల్ సొసైటీ సౌజన్యంతో నిర్మాణం. ముఖ్యంగా వృద్ధులు, పార్కింగ్ సమస్యలతో బాధపడుతున్న పర్యాటకులకు ఈ లిఫ్ట్ బూస్ట్గా మారుతుంది.
గుంటూరు జిల్లా తెనాలిలో శిల్పులు రూపొందించిన 10 అడుగుల ధ్యాన భంగిమలో గాంధీ విగ్రహాన్ని స్థాపిస్తున్నారు. ఇది స్థలానికి ఆధ్యాత్మిక ఆకర్షణ జోడిస్తుంది.
కొండ చుట్టూ ల్యాండ్స్కేపింగ్, పచ్చదనం పెంపొందించడం. చిన్నారుల ప్లే ఏరియా పునరుద్ధరణ, మినీ టాయ్ ట్రైన్ ఆధునికీకరణ. ఈ మార్పులు కుటుంబాలతో పాటు పిల్లలను ఆకర్షిస్తాయి.
జర్మన్ టెక్నాలజీతో ప్లానెటేరియం మరింత ఆకర్షణీయంగా మార్చడం, ఇది యువతకు ప్రత్యేక ఆకర్షణ.
ఈ ప్రాజెక్టులకు వైజయవాడ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్ (వీఎంసీ), స్థానిక పరిశ్రమలు, ప్రజలతో ఎమ్ఓయూ ద్వారా సహకారం జరుగుతోంది. ముఖ్యమంత్రి చీఫ్ ప్యాట్రన్గా ఉండి, మార్గదర్శకత్వం అందిస్తున్నారు. అదనంగా 100 గదుల గెస్ట్ హౌస్, అంతర్జాతీయ పరిశోధకులకు గాంధీ జీవిత అధ్యయన సౌకర్యాలు కూడా ప్రణాళికలో భాగంగా ఉన్నాయి.
ఇప్పటి వరకు నిర్లక్ష్యానికి నిదర్శనంగా ఉన్న గాంధీ స్థూపం
పర్యాటక, సాంస్కృతిక ప్రభావం
గాంధీ కొండ పునరుద్ధరణ ఆంధ్రప్రదేశ్ పర్యాటక వ్యవస్థకు గట్టి తోడ్పాటుగా మారుతోంది. గతంలో నిర్లక్ష్యం వల్ల పర్యాటకులు 50 శాతం తగ్గారు. ఇప్పుడు లిఫ్ట్, టాయ్ ట్రైన్ వంటి ఆధునిక సౌకర్యాలతో ఇది ఫ్యామిలీ డెస్టినేషన్గా మారుతుంది. ధ్యాన విగ్రహం, స్థూపం నుంచి వీక్షణలు ఆధ్యాత్మిక టూరిజానికి పునాది వేస్తాయి. దేశవ్యాప్తంగా గాంధీ స్మారకాల్లో (వారణాసి, అహ్మదాబాద్ వంటివి) ఈ కొండ పోటీపడ గల స్థాయికి చేరుకోవచ్చు. అయితే నిర్మాణాలు పర్యావరణానికి హాని చేయకుండా, స్థానికుల పాల్గొనటం మరింత బలపడితే, ఇది మార్గదర్శక మోడల్గా మారుతుంది. ప్రభుత్వం ఈ ప్రాజెక్టును 'గాంధీ ఇండియా ఇంటర్నేషనల్'గా అభివృద్ధి చేస్తూ, గాంధీ సిద్ధాంతాల ప్రచారానికి కూడా ఉపయోగపడుతుందని చెబుతోంది.
నేడు సీఎం చంద్రబాబు ఆవిష్కరణతో గాంధీ కొండ మరోసారి జాతిపిత ఆశీస్సులతో మెరిసేలా మారుతుంది. ఇది కేవలం ఒక కొండ అభివృద్ధి కాదు, గాంధీ ఆదర్శాలను పునరుజ్జీవనం చేసే చారిత్రక దశ అవుతుంది. పర్యాటకులు, స్థానికులు ఈ మార్పును స్వాగతిస్తూ భవిష్యత్తులో ఇక్కడి ఆకర్షణ మరింత పెరుగుతుందని ఆశిస్తున్నారు.