ఏపీలో సీబీజీ ప్రాజెక్టుకు రిలయన్స్ రూ. 65 వేల కోట్ల పెట్టుబడి

కంప్రెస్డ్ బయోగ్యాస్ ప్లాంట్స్ అంటే ఏమిటి?

కంప్రెస్డ్ బయోగ్యాస్ (సీబీజీ) అనేది వ్యవసాయ వ్యర్థాలు, పశువుల ఎరువు, ఆహార వ్యర్థాలు వంటి సేంద్రియ పదార్థాల నుండి ఉత్పత్తి చేయబడే పునరుత్పాదక ఇంధనం. ఈ ప్రక్రియలో బయోగ్యాస్‌ను శుద్ధి చేసి, సంపీడనం (కంప్రెస్) చేసి, సీఎన్‌జీ (కంప్రెస్డ్ నేచురల్ గ్యాస్) స్థాయికి సమానమైన ఇంధనంగా మార్చుతారు. ఇది వాహనాల్లో ఇంధనంగా లేదా పారిశ్రామిక అవసరాలకు ఉపయోగపడుతుంది.

సేంద్రియ వ్యర్థాలను డైజెస్టర్‌లలో ఉంచి, అనాయిరోబిక్ డైజెస్టన్ (ఆక్సిజన్ లేని పరిస్థితుల్లో కుళ్ళిపోవడం) ద్వారా మీథేన్ (60-70%), కార్బన్ డయాక్సైడ్ (30-40%) ఉన్న బయోగ్యాస్‌ను ఉత్పత్తి చేస్తారు. ఈ గ్యాస్‌ను శుద్ధి చేసి (కార్బన్ డయాక్సైడ్, హైడ్రోజన్ సల్ఫైడ్ తొలగించి), 95-98% మీథేన్ సాంద్రతతో సీబీజీగా మార్చి సిలిండర్లలో నిల్వ చేస్తారు.

500 ప్లాంట్స్ - ఎక్కడెక్కడ పెట్టే అవకాశాలు?

రిలయన్స్ ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో 500 సీబీజీ ప్లాంట్లను రూ. 65,000 కోట్ల పెట్టుబడితో ఏర్పాటు చేయనుంది. బుధవారం ప్రకాశం జిల్లా పీసీ పల్లి మండలంలోని వెంగళాయపల్లి పంచాయతీ దివాకరపల్లి వద్ద ఒక ప్లాంట్ కు విద్యాశాఖ మంత్రి నారా లోకేష్ శంకుస్థాపన చేశారు. కార్యక్రమంలో ఇంధన వనరుల శాఖ మంత్రి గొట్టిపాటి రవికుమార్, సాంఘిక సంక్షేమ శాఖ మంత్రి డాక్టర్ బాల వీరాంజనేయస్వామిలు పాల్గొన్నారు. ప్లాంట్ నిర్మాణాలకు వ్యతిరేకంగా ఎవరైనా మాట్లాడినా, పనిచేసినా వారి పేర్లు రెడ్ బుక్ చూసుకుంటుందని లోకేష్ హెచ్చరించారు. ఒక్క కనిగిరి నియోజకవర్గంలోనే అనుకూలిస్తే 50 ప్లాంట్స్ ఏర్పాటు చేసేందుకు చర్యలు తీసుకుంటామని చెప్పారు. ప్రకాశం జిల్లాలో ప్రస్తుతం పీసీ పల్లి మండలంతో పాటు కొనకనమిట్ల, తర్లుపాడు, మార్కాపురం తదితర మండలాల్లో ప్లాంట్స్ ఏర్పాటు చేయనున్నారు. దివాకరపల్లి వద్ద ఏర్పాటు చేసిన ప్లాంట్ కు ప్రభుత్వం 475 ఎకరాల భూమిని కేటాయించింది. ఈ భూమి అంతా ప్రభుత్వ బంజరు భూమి కావడం విశేషం. ఈ ప్లాంట్ నిర్మాణానికి రూ. 140 కోట్లు ఖర్చు చేస్తున్నారు.

ఈ ప్లాంట్లు రాష్ట్రవ్యాప్తంగా వ్యవసాయం ఎక్కువగా జరిగే ప్రాంతాల్లో, వ్యర్థాలు సమృద్ధిగా లభించే చోట ఏర్పాటు చేయనున్నారు. కాకినాడ (పారిశ్రామిక ప్రాంతం), కనిగిరి (ప్రకాశం జిల్లా), విజయవాడ, గుంటూరు, కర్నూలు, విశాఖపట్నం వంటి వ్యవసాయ, పశుసంవర్ధక కేంద్రాలు ఎక్కువగా ఉన్న జిల్లాలు ఎంపిక చేసుకున్నారు. ఖచ్చితమైన స్థానాలు భూమి లభ్యత, రవాణా సౌలభ్యం, వ్యర్థాల ఉత్పత్తిపై ఆధారపడి ఉంటాయి.

2.5 లక్షల ఉద్యోగావకాశాలు - ఎలా సాధ్యం?

500 ప్లాంట్ల ద్వారా 2.5 లక్షల మందికి ఉద్యోగాలు రావడం అనేది ప్రత్యక్ష, పరోక్ష ఉపాధి అవకాశాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది. ప్లాంట్ నిర్మాణం, నిర్వహణ, ఆపరేషన్‌లో ఇంజనీర్లు, టెక్నీషియన్లు, కార్మికులు (ప్లాంట్‌కు 50 నుంచి 100 మంది అనుకుంటే, 500 ప్లాంట్లకు 25,000 నుంచి 50,000) అవసరం అవుతారు.

వ్యర్థాల సేకరణ, రవాణా, ఎనర్జీ ప్లాంటేషన్ (బంజరు భూముల్లో ఇంధన పంటల సాగు), గ్యాస్ పంపిణీ, సరఫరా నిర్వహణలో లక్షలాది మందికి అవకాశాలు ఉంటాయని ప్రభుత్వం చెబుతోంది. రైతులు, డ్రైవర్లు, వ్యాపారులు ఇందులో భాగమవుతారు. ఉదాహరణకు ఒక్కో ప్లాంట్ పరోక్షంగా 400-500 మందికి ఉపాధి కల్పిస్తే, 500 ప్లాంట్లు 2 లక్షలకు పైగా ఉద్యోగాలు సృష్టిస్తాయి.

వ్యవసాయ వ్యర్థాల నుంచి హరిత విద్యుత్ ఉత్పత్తి

సీబీజీ ప్లాంట్లు వ్యవసాయ వ్యర్థాలను (పంటల అవశేషాలు, గడ్డి, ఆకులు) ఉపయోగించి బయోగ్యాస్‌ను ఉత్పత్తి చేస్తాయి. ఈ గ్యాస్‌ను నేరుగా ఇంధనంగా వాడవచ్చు. లేదా జనరేటర్ల ద్వారా విద్యుత్‌గా మార్చవచ్చు.

బయోగ్యాస్‌లోని మీథేన్ దహనం ద్వారా జనరేటర్లను నడపడం జరుగుతుంది. ఒక టన్ వ్యర్థాల నుండి సుమారు 100 నుంచి 150 క్యూబిక్ మీటర్ల బయోగ్యాస్ లభిస్తుంది. ఇది 50-70 కిలోవాట్ విద్యుత్‌ను ఉత్పత్తి చేయగలదు. సీబీజీ ప్రధానంగా ఇంధనంగా విక్రయిస్తారు. కానీ అవసరమైతే విద్యుత్ ఉత్పత్తికి కూడా ఉపయోగించవచ్చు. రెండూ ఒకదానికొకటి పరస్పర పూర్వకంగా పనిచేస్తాయి.

భూముల కేటాయింపు ఎలా?

ప్రభుత్వం 5 లక్షల ఎకరాల బంజరు భూమిని ఎనర్జీ ప్లాంటేషన్ కోసం కేటాయిస్తోంది. ఇందులో జట్రోఫా, పామాయిల్, గడ్డి వంటి ఇంధన పంటలను సాగు చేసి, వ్యర్థాల సరఫరాను పెంచుతారు. ఇందుకు బంజరు భూములను గుర్తించి, రిలయన్స్‌కు లీజు లేదా ఒప్పందం ద్వారా అప్పగిస్తారు. ఇది ప్రభుత్వ-ప్రైవేటు భాగస్వామ్యం (PPP) మోడల్‌లో జరుగుతుంది. రైతులకు అదనపు ఆదాయం, భూమి ఉత్పాదకత పెరుగుతుంది.

రిలయన్స్‌కు లాభాలు ఎలా?

రూ. 65,000 కోట్ల పెట్టుబడితో ఏటా 40 లక్షల మెట్రిక్ టన్నుల సీబీజీ ఉత్పత్తిని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు. సీబీజీని టన్నుకు రూ. 50,000 నుంచి 60,000కు విక్రయిస్తే, ఏటా రూ. 20,000 నుంచి 24,000 కోట్ల ఆదాయం వచ్చే అవకాశం ఉంది. పెట్టుబడి 3 ఏళ్ల నుంచి 5 ఏళ్ల లోపు వస్తుందనే ఆలోచనలో రిలయన్స్ సంస్థ ఉంది. బయో-ఫర్టిలైజర్ (డైజెస్టేట్) విక్రయం, కార్బన్ క్రెడిట్స్, ప్రభుత్వ సబ్సిడీలు కూడా రిలయన్స్ వారికి ఉపయోగ పడతాయని నిపుణులు చెబుతున్నారు.

ఆంధ్రప్రదేశ్ ఎందుకు అనుకూలం?

వ్యవసాయాధారిత రాష్ట్రం కావడం వల్ల వ్యర్థాలు సమృద్ధి (పంటలు, పశుసంవర్ధకం)గా ఉంటాయి. భూమి, సబ్సిడీలు, వేగవంతమైన అనుమతులు ప్రభుత్వం ఇస్తోంది. రవాణా, పోర్టుల సౌలభ్యం ఎగుమతులకు అనుకూలంగా ఉన్నాయి. అందువల్ల ఏపీ ఈ ఉత్పత్తులకు అనుకూలంగా ఉంటుందని రిలయన్స్ వారు భావించారు.

ఈ ప్రాజెక్ట్ ఆంధ్రప్రదేశ్‌కు ఆర్థిక, పర్యావరణ ప్రయోజనాలను అందిస్తుంది. వ్యర్థాల నిర్వహణ, ఉపాధి సృష్టి, పునరుత్పాదక ఇంధన ఉత్పత్తిలో రాష్ట్రం ముందంజలో ఉంటుంది. రిలయన్స్‌కు లాభదాయక వ్యాపార అవకాశం కాగా, దీర్ఘకాలంలో ఇంధన ధరలు, వ్యర్థాల సరఫరా స్థిరత్వం వంటి సవాళ్లను అధిగమించేందుకు వీలు కలుగుతుంది.