పంచాయతీ సెక్రటరీలు ఇకపై పీడీఓలు
ఆంధ్ర కేబినెట్ నిర్ణయంతో గ్రామీణ పాలనలో కొత్త అధ్యాయం
ఆంధ్రప్రదేశ్లో గ్రామీణ పాలనా వ్యవస్థను మరింత శక్తివంతం చేసే దిశగా కూటమి ప్రభుత్వం మరో కీలక నిర్ణయం తీసుకుంది. ముఖ్యమంత్రి ఎన్ చంద్రబాబు నాయుడు అధ్యక్షతన జరిగిన కేబినెట్ సమావేశంలో రాష్ట్రంలోని గ్రామ పంచాయతీ సెక్రటరీల పదవులను 'పంచాయతీ డెవలప్మెంట్ ఆఫీసర్' (పీడీఓ)గా మార్చే ప్రతిపాదనకు ఆమోదం తెలిపారు. ఈ సంస్కరణ ద్వారా 13,351 గ్రామ పంచాయతీలలో పాలనా సామర్థ్యం, అభివృద్ధి ప్రణాళికల అమలు, సేవా కార్యక్రమాలలో గణనీయమైన మార్పులు రానున్నాయి. ఇది గ్రామీణ ఆంధ్రప్రదేశ్ను ఆధునికీకరణ దిశగా నడిపించనుంది.
పీడీఓలుగా మార్పు
పంచాయతీ సెక్రటరీలను పంచాయతీ డెవలప్మెంట్ ఆఫీసర్లుగా (పీడీఓ) మార్చడం అంటే వారి బాధ్యతలు, అధికారాలు, పాత్రను విస్తరించడం. ప్రస్తుతం పంచాయతీ సెక్రటరీలు పరిపాలనా విధులు, రికార్డుల నిర్వహణ, గ్రామ సభల సమన్వయం వంటి పనులు చేస్తున్నారు. కానీ వారి నిర్ణయాధికారం పరిమితంగా ఉంటుంది. పీడీఓలుగా మారిన తర్వాత వారు గ్రామీణ అభివృద్ధి ప్రణాళికలు రూపొందించడం, ఆర్థిక నిర్వహణ, కేంద్ర, రాష్ట్ర పథకాల అమలు, స్థానిక అవసరాలకు అనుగుణంగా ప్రాజెక్టులను పర్యవేక్షించడం వంటి విస్తృత బాధ్యతలు నిర్వర్తిస్తారు. ఇది పంచాయతీలను స్వతంత్ర యూనిట్లుగా మార్చే కేబినెట్ నిర్ణయానికి అనుబంధంగా పనిచేస్తుంది. దీనివల్ల పంచాయతీలు మండల పరిషత్ అధీనం నుంచి విముక్తి పొందుతాయి.
పంచాయతీల స్వతంత్రత
ఆంధ్రప్రదేశ్ కేబినెట్ నిర్ణయం ప్రకారం, 13,351 గ్రామ పంచాయతీలు మండల పరిషత్ అధీనం నుంచి విముక్తి పొంది స్వతంత్ర యూనిట్లుగా మారనున్నాయి. దీనివల్ల పంచాయతీలు స్వంత బడ్జెట్, నిర్ణయాధికారం, అభివృద్ధి ప్రణాళికలు రూపొందించే స్వేచ్ఛను పొందుతాయి. స్థానిక సమస్యలను వేగంగా పరిష్కరించవచ్చు. ఆదాయ ఆధారిత నాలుగు గ్రేడ్ల వర్గీకరణ, పంచాయతీ సెక్రటరీలను పీడీఓలుగా మార్చడం ద్వారా ఈ స్వాతంత్ర్యం సాధ్యమవుతుంది. ఇది గ్రామీణ అభివృద్ధిని వేగవంతం చేస్తూ, రాష్ట్ర జీడీపీలో గ్రామీణ రంగం సహకారాన్ని 15-20 శాతానికి పెంచవచ్చు. అయితే పీడీఓల శిక్షణ, ఆదాయ వనరుల పెంపు, అవినీతి నివారణకు పర్యవేక్షణ కీలకం. ఈ సంస్కరణ గ్రామీణ స్వపరిపాలనను బలోపేతం చేస్తుంది.
సమస్యల పరిష్కారంలో కీలక పాత్ర
ఈ మార్పుతో ప్రతి పంచాయతీకి ఒక పీడీఓ నియమితులవుతారు. వీరు గ్రామ సభలతో సమన్వయం చేసుకుంటూ, స్థానిక సమస్యలను త్వరగా పరిష్కరించడంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తారు. ఉదాహరణకు రోడ్ల నిర్మాణం, నీటి సరఫరా, శానిటేషన్, గ్రామీణ ఉపాధి పథకాల అమలు వంటి అంశాల్లో వారు నేరుగా నిర్ణయాలు తీసుకోగలరు. అలాగే పంచాయతీ ఆదాయాన్ని (పన్నులు, లీజులు, ఫీజులు) పెంచే విధానాలను రూపొందించడంలో పీడీఓలు కీలక బాధ్యతలు నిర్వహిస్తారు.
అవకాశాలు, సవాళ్లు
ఈ నిర్ణయం గ్రామీణ పాలనలో ఒక విప్లవాత్మక మార్పుగా పరిగణించ వచ్చు. పంచాయతీ కార్యదర్శులను పీడీఓలుగా మార్చడం వల్ల పంచాయతీ సెక్రటరీలు కేవలం అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్గా కాకుండా, అభివృద్ధి అధికారులుగా రూపాంతరం చెందుతారు. ఇది స్థానిక పాలనలో జవాబుదారీతనం, పారదర్శకతను పెంచుతుంది. ముఖ్యంగా ఆదాయ ఆధారిత నాలుగు గ్రేడ్ల వర్గీకరణతో సమన్వయం చేసుకున్నప్పుడు తక్కువ ఆదాయ పంచాయతీలు (గ్రేడ్-II, III) ప్రత్యేక గ్రాంట్లు, అభివృద్ధి పథకాలను సమర్థవంతంగా అమలు చేయగలవు. ఇది గ్రామీణ ఆర్థిక వ్యవస్థను బలోపేతం చేస్తూ రాష్ట్ర జీడీపీలో గ్రామీణ రంగం సహకారాన్ని 10-15 శాతం పెంచవచ్చని ఆర్థిక నిపుణులు అంచనా వేస్తున్నారు.
ఈ సంస్కరణ అమలులో సవాళ్లు లేకపోలేదు. పీడీఓలుగా మారిన సెక్రటరీలకు అభివృద్ధి నిర్వహణ, ఫైనాన్షియల్ ప్లానింగ్, డిజిటల్ టెక్నాలజీలపై శిక్షణ అవసరం. రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా 13,351 పీడీఓలకు శిక్షణ ఇవ్వడం ఒక పెద్ద సవాలు. ముఖ్యంగా తక్కువ ఆదాయ పంచాయతీలలో (సుమారు 40 శాతం) సామర్థ్య లోపం ఉండవచ్చు. అలాగే ఆర్థిక స్వాతంత్ర్యం పెరిగినప్పటికీ, అవినీతి నివారణకు బలమైన పర్యవేక్షణ వ్యవస్థలు అవసరం. కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల నుంచి గ్రాంట్లపై ఆధారపడే పంచాయతీలు, స్వంత ఆదాయ వనరులను పెంచుకోవడంలో ఇబ్బందులు ఎదుర్కొనవచ్చు.
పంచాయతీ సెక్రటరీలను పీడీఓలుగా మార్చే ఈ నిర్ణయం గ్రామీణ పాలనలో డీసెంట్రలైజేషన్ను మరింత బలోపేతం చేస్తుంది. ఇది స్థానిక నాయకత్వాన్ని ప్రోత్సహిస్తూ, గ్రామీణ సమాజాన్ని స్వచ్ఛాంధ్ర దృష్టికి అనుగుణంగా ఆధునీకరిస్తుంది. అయితే శిక్షణ, పారదర్శకత, సమన్వయం వంటి అంశాలపై దృష్టి పెడితేనే ఈ సంస్కరణ పూర్తి స్థాయిలో ఫలిస్తుంది. ఈ మార్పు గ్రామీణ ఆంధ్రప్రదేశ్ను అభివృద్ధి పథంలో నడిపించే మైలురాయిగా నిలవనుంది.