తేమలేని భూముల్లోనూ సుగంధ ద్రవ్యాల సాగు

వక్క తోటలో అంతర పంటగా...

ఈ ప్రాంతంలో సాధారణంగా వరి, పత్తి, వేరుశనగ వంటి పంటలు సాగు చేస్తారు. అయితే వాతావరణ మార్పులు, మార్కెట్ డిమాండ్ కారణంగా రైతులు సుగంధ ద్రవ్యాల వైపు మొగ్గు చూపుతున్నారు. గుడిబండ మండలం కొంకల్లు గ్రామానికి చెందిన రైతు హెచ్ గణేశ్ ఇందుకు ఉదాహరణ. తన 10 ఎకరాల వక్క తోటలో అంతర పంటలుగా కాఫీ, మిరియాల మొక్కలు పెంచారు. ఇప్పటికే 3 క్వింటాళ్ల కాఫీ గింజలు దిగుబడి వచ్చి, క్వింటాలుకు రూ.40 వేల చొప్పున విక్రయించారు. ప్రస్తుతం మిరియాల దిగుబడి కూడా రావడం ప్రారంభమైంది. ఇలాంటి ప్రయోగాలు ఇతర రైతులకు స్ఫూర్తినిస్తున్నాయి.

అంతర పంటల సాగు ప్రయోజనాలు

సుగంధ ద్రవ్యాలను అంతర పంటలుగా సాగు చేయడం వల్ల భూమి సారవంతత పెరుగుతుంది. వక్క, తమలపాకు తోటలు దీర్ఘకాలికమైనవి కావడంతో వీటి మధ్యలో కాఫీ, మిరియాలు వంటివి పండించడం ద్వారా రైతులు అదనపు ఆదాయం పొందుతారు. ఈ పంటలు అధిక మార్కెట్ విలువ కలిగి ఉండటం వల్ల ఆర్థికంగా లాభదాయకం. ఉదాహరణకు కాఫీ, మిరియాలు అంతర్జాతీయ మార్కెట్లో మంచి డిమాండ్ ఉంది. శ్రీసత్యసాయి జిల్లాలోని "తేమ లేని" వాతావరణం సవాలుగా ఉన్నప్పటికీ డ్రిప్ ఇరిగేషన్, మల్చింగ్ వంటి ఆధునిక పద్ధతులతో రైతులు విజయం సాధిస్తున్నారు. ఇది నీటి వినియోగాన్ని తగ్గించి, పర్యావరణ సుస్థిరతను ప్రోత్సహిస్తుంది.

అయితే, ఈ సాగు పద్ధతికి కొన్ని సవాళ్లు కూడా ఉన్నాయి. అధిక వర్షపాతం ప్రాంతాల్లో పండే ఈ పంటలు రాయలసీమలోని వేడి వాతావరణానికి అనుకూలం కావాలంటే ప్రత్యేక జాగ్రత్తలు అవసరం. వ్యాధులు, కీటకాలు, మార్కెట్ హెచ్చుతగ్గులు రైతులను ఆందోళనకు గురిచేస్తాయి. ప్రభుత్వం నుంచి సబ్సిడీలు, శిక్షణ కార్యక్రమాలు అందిస్తే మరిన్ని మంది రైతులు ఈ పద్ధతిని అనుసరిస్తారు.

సాంప్రదాయ పంటల కంటే అధిక లాభం

ఒక ఎకరానికి సుగంధ ద్రవ్యాల సాగు వల్ల సాంప్రదాయిక పంటల కంటే 20-30 శాతం అధిక ఆదాయం వస్తుందని రైతులు చెబుతున్నారు. హెచ్ గణేశ్ విషయంలో చూస్తే, 3 క్వింటాళ్ల కాఫీ నుంచి రూ.1.2 లక్షలు ఆదాయం వచ్చింది. మిరియాల దిగుబడి కూడా తోడవడంతో మొత్తం లాభాలు పెరుగుతాయి. దేశవ్యాప్తంగా సుగంధ ద్రవ్యాల ఎగుమతులు పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో ఈ ప్రాంతం నుంచి కూడా మార్కెట్ అవకాశాలు విస్తరిస్తాయి.

శ్రీసత్యసాయి జిల్లాలో సుగంధ ద్రవ్యాల సాగు రైతుల ఆర్థిక స్థితిని మెరుగుపరుస్తుంది. ప్రభుత్వం, వ్యవసాయ శాఖలు ఈ ప్రయోగాలను ప్రోత్సహిస్తే రాయలసీమ వ్యవసాయం కొత్త దిశలో సాగుతుంది.