‘బంగ్లా’లో కొత్త ప్రభుత్వం భారత్ ను వ్యతిరేకిస్తుందా?

ఆపద్ధర్మ ప్రభుత్వం, ఆ తర్వాత ఏర్పడిన కొత్త ప్రభుత్వం, వ్యూహాత్మకంగా, ఆర్థికంగా ముఖ్యమైన పొరుగు దేశమైన భారత్ తో సత్సంబంధాలను కొనసాగించాలని కోరుకుంటుంది. కొత్త ప్రభుత్వ ప్రకటన చాలా మంది నిరసనకారులను సంతృప్తి పరుస్తుంది. అయితే కొత్త పాలన దేశంలో శాంతి, సాధారణ స్థితిని పునరుద్ధరించగలదా అనేది చూడాలి. హసీనా అనుకూల మద్దతుదారులు, వారి ప్రత్యర్థుల మధ్య ఘర్షణలు కొనసాగితే, దేశంలో అంతర్యుద్ధం లాంటి పరిస్థితి ఏర్పడుతుంది.

దక్షిణాసియాలో శ్రీలంకకు చెందిన గోటబయ రాజపక్సే, అతని సోదరుడు మహింద రాజపక్సే తర్వాత ప్రజల తిరుగుబాటును ఎదుర్కొని దేశం విడిచి పారిపోవలసి వచ్చిన రెండవ నాయకురాలు హసీనా.

భారత ప్రభుత్వం బంగ్లాదేశ్‌లో జరుగుతున్న పరిస్థితులను నిశితంగా పర్యవేక్షిస్తోంది. మన పౌరులు దేశం విడిచి వెళ్లాలని, అక్కడకు వెళ్లదలచిన వారు సందర్శించకుండా ఉండాలని సూచించింది. ఇప్పటికే ఢాకాలోని హైకమిషన్ నిరంతరాయంగా పని చేస్తోంది.

భారత్, బంగ్లాదేశ్‌తో సుదీర్ఘమైన సరిహద్దును పంచుకుంటున్నందున, ఈ నిరసన సెగలు మనకు తగల కుండా భద్రతను కట్టుదిట్టం చేయడం ఓ పెద్ద సవాల్. బంగ్లాదేశ్‌లోని తన ఆస్తులు, ఆ దేశంలో నివసిస్తున్న హిందూ కుటుంబాల భద్రతను కూడా భారతదేశం నిర్ధారించుకోవాలి. బంగ్లాదేశ్‌లో హిందువులపై ఎలాంటి హింస జరిగినా పెద్ద సంఖ్యలో ప్రజలు భారత్‌లోకి ప్రవేశించవచ్చు.

దేశంలోని ముస్లింల పట్ల వారి కోపాన్ని, నిరాశను ప్రతీకారం తీర్చుకోవడానికి, నిర్దేశించడానికి భారతదేశంలోని కరడుగట్టిన మత సమూహాలను కూడా ఇది ప్రోత్సహించవచ్చు.

ప్రజాస్వామ్య అనుకూల మద్దతుదారులు, జాతి సమూహాలకు చెందిన మిలిటెంట్ శక్తులకు దేశంలోని చాలా ప్రాంతాలపై సైనిక పాలకులు నియంత్రణ కోల్పోవడంతో పొరుగున ఉన్న మయన్మార్ చాలా నెలలుగా అల్లలాడుతోంది. అక్కడ బలవంతుల పాలన మొదలైంది. కొన్ని ప్రాంతాల్లో తిరుగుబాటుదారులు, మరికొన్ని ప్రాంతాల్లో సైనిక పాలన జరుగుతోంది.

అక్కడి పరిస్థితి ఇప్పటికే మణిపూర్‌ను ప్రభావితం చేసింది. మయన్మార్‌తో సరిహద్దులను పంచుకోవడంతో అనేక మయన్మార్ తెగలు ఈశాన్య రాష్ట్రాలలో అక్రమంగా ప్రవేశించాయి. ఇదే మణిపూర్ హింసకు ప్రేరకంగా పని చేసింది. బంగ్లాదేశ్‌లో అస్థిరత, హింస సమస్యను మరింత పెంచుతుంది. ఇది భారత్ కు తీవ్రమైన భద్రతా ముప్పును కలిగిస్తుంది. బంగ్లాదేశ్‌లో సైన్యం మద్దతుతో కూడిన కొత్త పాలన త్వరలో స్థిరత్వం సాధారణ స్థితిని తీసుకురాగలదని న్యూఢిల్లీలోని నాయకత్వం ఆశించవచ్చు.

హసీనా 'దేశాన్ని చదవడంలో' విఫలమవడం బంగ్లాదేశ్‌ ఇంటా, బయట ఉన్న అనేక మంది పరిశీలకులను ఆశ్చర్యపరిచింది. ఆమె దేశంలో అత్యంత అనుభవజ్ఞులైన నాయకులలో ఒకరు. బంగ్లాదేశ్‌లో అత్యంత ప్రజాదరణ ఉన్న నాయకులలో ఒకరు.

స్వాతంత్ర్య సమరయోధుల కుటుంబానికి, వారి మనవళ్లకు అనుకూలంగా భారీగా ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల కోసం "అన్యాయమైన పోటీ" పట్ల విద్యార్థుల కోపాన్ని, పెరుగుతున్న నిరాశను ఆమె సరిగ్గా అంచనా వేయలేదు. విద్యార్థులు దీన్ని శాశ్వతంగా తమకు అందజేసిన విషంగా భావించారు.

సుప్రీంకోర్టు తీర్పుతో కోటా సంఖ్యలను పరిష్కరిస్తున్న సమయానికి, పరిస్థితి అదుపు తప్పింది. విద్యార్థులు రాజీపడే మానసిక స్థితిలో లేరు. ఉద్యోగ రిజర్వేషన్లకు వ్యతిరేకంగా విద్యార్థినుల డిమాండ్ నుంచి ఆమె రాజీనామాను డిమాండ్ చేసే రాజకీయ నిరసనలుగా ఎలా మారాయి అనేది ఊహాగానాలుగానే మిగిలిపోయింది.

అయితే ఉద్రిక్తతలు, ప్రజల ఆగ్రహం గురించి పరిశీలకులు హసీనాను హెచ్చరించారు. అయినప్పటికీ, ఇటీవలి సంవత్సరాలలో, ఆమె తన కోటరీపై ఎక్కువగా ఆధారపడింది. ఆమె కఠినమైన విధానాలతో పెద్ద వ్యక్తులకు సైతం విసుగు తెప్పిస్తున్న గ్రౌండ్ రియాలిటీని విస్మరించారు.

పెరుగుతున్న ద్రవ్యోల్బణం, మహమ్మారి అనంతర పరిస్థితిలో ఇల్లు గడవడం కష్టంగా మారింది. ఇది బంగ్లాదేశ్ ప్రజలలో తీవ్ర అసంతృప్తిని మిగిల్చింది. ఆమె విద్యార్థులపై క్రూరమైన బలాన్ని విప్పడం వల్ల వారు ఒక్కతాటిపైకి రావడమే కాకుండా హసీనాను బహిష్కరించాలని డిమాండ్ చేస్తూ విస్తృత నిరసనకు దిగడంతో కుటుంబాలు సైతం మద్దతునిచ్చాయి.

భారత్ విశ్వసనీయ భాగస్వామిని కోల్పోయేలా చేసింది. ఇండో-బంగ్లాదేశ్ సంబంధాలు మంచి పొరుగు సంబంధాలకు ఒక నమూనా. 2014లో నరేంద్ర మోదీ అధికారంలోకి వచ్చినప్పటి నుంచి హసీనాతో ప్రత్యేక బంధాన్ని ఏర్పరచుకోగలిగారు. ఇరువురు నాయకులు వాణిజ్యం, పెట్టుబడి కనెక్టివిటీ, ఇంధన భద్రత, రక్షణ వంటి అనేక రంగాలలో స్థిరమైన, సహకార భాగస్వామ్యంలో నిమగ్నమై ఉన్నారు.

హసీనా బంగ్లాదేశ్ మౌలిక సదుపాయాలు, వాణిజ్యం, రక్షణలో బిలియన్ల డాలర్లను వెచ్చించిన భారత్, చైనాల మధ్య దౌత్యపరమైన సమతుల్యతను కొనసాగించగలిగారు. బంగ్లాదేశ్ దేశీయ రాజకీయాలకు చైనా దూరంగా ఉంది. అయితే, బంగ్లాదేశ్‌లోని ప్రతిపక్ష పార్టీలతో బలమైన సంబంధాలను కొనసాగించగలిగింది. ఢాకాలో పాలనలో మార్పు భారత్‌లాగా చైనాను ఇబ్బంది పెట్టే అవకాశం లేదు.

ప్రధాన ప్రతిపక్షమైన బంగ్లాదేశ్ నేషనలిస్ట్ పార్టీ (BNP)తో సంబంధాలను సరిదిద్దుకోవడానికి భారతదేశం ఇష్టపడలేదు. ఢాకాలో BNP పాలన గత అనుభవం నుంచి ఉద్భవించాయి. ఇది సహాయనిరాకరణ, శత్రుత్వంతో దెబ్బతిన్నది. BNP పాలన బంగ్లాదేశ్ నుంచి భారత వ్యతిరేక శక్తుల కార్యకలాపాలను ప్రోత్సహించింది. ఇస్లామిక్ ఫండమెంటలిస్ట్ గ్రూప్, జమాత్ ఇ-ఇస్లామీ, BNPకి సన్నిహితంగా పని చేస్తోంది. ఇది ఇండియాకు వ్యతిరేకంగా దేశాన్ని ఇస్లామిక్ ప్రాంతంగా మార్చడానికి కుట్ర పన్నుతోంది.

బంగ్లాదేశ్‌లో జనవరిలో జరగిన పార్లమెంటరీ ఎన్నికలకు ముందు జో బిడెన్ ప్రభుత్వం హసీనాను ప్రజాస్వామ్యంగా వెనక్కి నెట్టడానికి ప్రయత్నించినప్పుడు ఆమెపై ఒత్తిడిని తగ్గించడానికి భారతదేశం US పై తన ప్రభావాన్ని ఉపయోగించింది. ఎన్నికలను తటస్థంగా నిర్వహించాలని ఆపద్ధర్మ ప్రభుత్వాన్ని డిమాండ్ చేయడంతో BNP, ఇతర ప్రతిపక్ష పార్టీలు బహిష్కరించిన భారీ మెజారిటీలో ఆమె విజయం సాధించారు.

బంగ్లాదేశ్‌లోని చాలా మంది హసీనాపై తమ కోపాన్ని భారత్‌కు బదిలీ చేశారు. కొన్ని నెలల క్రితం బంగ్లాదేశ్ లో కూడా భారత్ ఔట్ అంటూ ప్రచారం మొదలు పెట్టారు. కానీ చివరకు ఆర్థికంగా నష్టం అనే భావన రావడంతో ఇది పెద్దగా ప్రచారం రాకుండానే ముగిసింది. అయితే ఇప్పుడు హసీనా అధికారంలో లేదు. అయినప్పటికీ, నిరసనకారుల ప్రధాన లక్ష్యం ఆమె ప్రభుత్వం పతనంతో సాధించబడింది కాబట్టి, భారతీయ వ్యతిరేక భావాలు గణనీయంగా తగ్గవచ్చు.

ఢాకాలోని కొత్త పాలన బంగ్లాదేశ్‌లో తన ఆస్తులు, జాతీయులు సురక్షితంగా ఉంటాయని హామీ ఇస్తేనే భారత్ పెట్టుబడులు పెట్టవచ్చు. బంగ్లాదేశ్‌కు భారత్‌ ముఖ్యమైన భాగస్వామి. బంగ్లాదేశ్‌లో సైన్యం, కొత్త ప్రభుత్వం ఏర్పడినప్పుడు శాంతి, స్థిరత్వం, అభివృద్ధికి మనదేశం మద్దతు, సహకారం అవసరమని త్వరలో గ్రహిస్తుంది.

రానున్న రోజుల్లో హసీనా వారసత్వం వివిధ వర్గాల్లో చర్చనీయాంశం కానుంది. ప్రస్తుతానికి, ఆమె ప్రజలచే తరిమివేయబడే వరకు చాలా కాలం పాటు అధికారంలో కొనసాగిన ప్రజాదరణ లేని నాయకురాలు.