Democracy | దక్షిణ కొరియా, అమెరికా, బంగ్లాదేశ్‌లో రాజకీయ సంక్షోభాలు
1987 నుంచి ప్రజాస్వామ్య ప్రగతికి ప్రేరణగా నిలిచిన దక్షిణ కొరియా ఊహించని ప్రమాదాన్ని ఎదుర్కొంది. అధ్యక్షుడు యూన్ సుక్ యోల్ అధికారం నిలుపుకోవడానికి ప్రయత్నించారు.
వ్యక్తిగత, రాజకీయ స్వేచ్ఛకు హామీ ఇచ్చే వ్యవస్థను ప్రజాస్వామ్యంగా భావిస్తారు. అయితే దక్షిణ కొరియా, అమెరికా, బంగ్లాదేశ్‌లో జరిగిన తాజా పరిణామాలు ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థల భద్రతపై ప్రశ్నల్ని రేకెత్తిస్తున్నాయి.
దక్షిణ కొరియా: ‘మార్షియల్ లా’ను తప్పించిన ప్రజాస్వామ్యం
1987 నుంచి ప్రజాస్వామ్య ప్రగతికి ప్రేరణగా నిలిచిన దక్షిణ కొరియా ఊహించని ప్రమాదాన్ని ఎదుర్కొంది. అధ్యక్షుడు యూన్ సుక్ యోల్ తన అధికారం నిలుపుకోవడానికి ప్రయత్నించారు. ఆయన పార్టీ పీపుల్స్ పవర్ పార్టీ పార్లమెంట్‌లో మెజారిటీ కోల్పోయింది. రాబోయే అధ్యక్ష ఎన్నికల ముందు యూన్ ప్రజాదరణ తగ్గింది. ఈ పరిస్థితుల్లో ఉత్తర కొరియాకు సంబంధించిన "బాహ్య ముప్పు" పేరిట ఆయన ముష్టిబలాన్ని (Martial Law) ప్రయోగించారు. అయితే దక్షిణ కొరియా రాజ్యాంగంలోని నిబంధనల ప్రకారం ముష్టిబలానికి పార్లమెంట్ ఆమోదం అవసరం. చాలా మంది సభ్యులు యూన్ ప్రయత్నాన్ని ఖండించారు. దీంతో ముష్టిబలం ప్రకటించిన కొన్ని గంటల్లోనే ఉపసంహరించాల్సి వచ్చింది. ప్రజాస్వామ్యం ఈ ఘట్టంలో గెలిచినప్పటికీ రాజకీయ వ్యవస్థల దుర్వినియోగానికి ప్రజాస్వామ్యం ఎంత సులభంగా గురవుతుందో ఈ సంఘటన స్పష్టంగా చూపించింది.
అమెరికా: క్యాపిటల్ హిల్ దాడి తరువాత societal చీలిక
ప్రపంచ ప్రజాస్వామ్యానికి చిహ్నమైన అమెరికా కూడా తన ప్రజాస్వామ్య సంక్షోభాన్ని చవిచూసింది. 2021 జనవరి 6న అప్పటి అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్ అనుచరులు క్యాపిటల్ హిల్‌పై దాడి చేశారు. 2020 ఎన్నికల్లో జో బిడెన్ చేతిలో ఓటమిని అంగీకరించడానికి ట్రంప్ నిరాకరించారు. అప్పటి ఉపాధ్యక్షుడు మైక్ పెన్స్‌కు ఎన్నికల ఫలితాలను సర్టిఫై చేయకుండా ఒత్తిడి తీసుకొచ్చారు. కానీ పెన్స్ ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థకు అనుకూలంగా నడిచారు. శాంతియుతంగా అధికారం బదిలీ అయ్యేలా చేశారు.
క్యాపిటల్ హిల్ దాడి అమెరికన్లలో వారి ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థల స్థిరత్వంపై గర్వాన్ని చెదరగొట్టింది. ఈ ఘటన అమెరికన్ సమాజంలో అసాధారణమైన societal చీలికను (polarization) తెచ్చింది. ఇదే సమయంలో ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థల విశిష్టతను కూడా రుజువు చేస్తూ అదే వ్యవస్థ ద్వారా ట్రంప్ రాజకీయంగా తిరిగి ప్రాధాన్యత పొందడం జరిగింది.
బంగ్లాదేశ్: ప్రజాస్వామ్య పునరుద్ధరణకు పోరాటం
బంగ్లాదేశ్‌లో ఆవామీ లీగ్ నాయకురాలు షేక్ హసీనా తన పాలనలో ప్రజాస్వామ్య సంస్థలను బలహీనపరిచారు. ఆమె విధానాలు ఆర్థిక స్థిరత్వానికి, సామాజిక నమ్మకాల పెంపుదలకు దోహదపడినా..ఆమె నియంతృత్వ ధోరణులు ప్రజల ఆగ్రహానికి కారణమయ్యాయి. 2023 ఆగస్టులో హసీనాకు వ్యతిరేకంగా జరిగిన తిరుగుబాటు ఆమెను అధికారం నుంచి గద్దె దించింది. మహమ్మద్ యూనస్ నేతృత్వంలో మధ్యంతర ప్రభుత్వం కొనసాగుతోంది. రాబోయే ఎన్నికలు బంగ్లాదేశ్ ప్రజాస్వామ్య పునరుద్ధరణకు ఆశలు కలిగిస్తున్నాయి.
ప్రజాస్వామ్యం ఆత్మబలం..
ఈ మూడు దేశాల్లో పరిస్థితులు ప్రజాస్వామ్యంపై సందేహాలను కలిగించినప్పటికీ ఆశావహ దృక్కోణాలూ ఉన్నాయి. దక్షిణ కొరియాలో పార్లమెంట్ ప్రాథమికంగా ప్రజాస్వామ్యాన్ని కాపాడింది. అమెరికాలో సంస్థాగత ధైర్యం వ్యక్తిగత ఆకాంక్షలపై గెలిచింది. బంగ్లాదేశ్‌లో రాబోయే ఎన్నికలు ప్రజాస్వామ్యాన్ని పునరుద్ధరించగలవన్న ఆశను కలిగిస్తున్నాయి. ఈ దేశాల్లోని ప్రజాస్వామ్య పరీక్షలు ప్రజాస్వామ్యం సున్నితమైనదని నిరూపించినప్పటికీ..ఇది పూర్తిగా నాశనం కాలేదని స్పష్టం చేస్తాయి. రాజ్యాంగ నిబంధనలు, ప్రజా నిరసనలు, కొన్నిసార్లు అనూహ్యమైన వ్యక్తుల నైతికత ప్రజాస్వామ్య పరిరక్షణలో కీలక పాత్ర పోషిస్తున్నాయి.