నేడు భారత్ కు రానున్న ముంబై ఉగ్రదాడుల సూత్రధారి రాణా

ఢిల్లీ కోర్టులో రాణాను హజరుపరిచే అవకాశం ఉందని జాతీయ మీడియా వార్తలను ప్రసారం చేసింది. రాణా నగరానికి బదిలీ గురించి ముంబై పోలీసులకు ఇంకా ఆదేశాలు రాలేదని వర్గాలను ఉటంకిస్తూ సమాచారం ప్రసారం చేసింది.

ఆయన భారత్ కు చేరుకున్న తరువాత ఇక్కడి తీహార్ జైలులో అత్యంత భద్రత కలిగిన వార్డులో ఉంచే అవకాశం ఉందని జైలు వర్గాలు బుధవారం తెలిపాయి.

రాణాను జైలులో ఉంచడానికి అవసరమైన ఏర్పాట్లు చేశామని, కోర్టు ఆదేశం కోసం జైలు అధికారులు వేచి చూస్తున్నారని సంబంధిత అధికారులు తెలిపారు. 64 ఏళ్ల రాణా పాకిస్తాన్ లో జన్మించి, ఆర్మీలో పనిచేసి కెనడాకు వలస వెళ్లి అక్కడ పౌరసత్వం తీసుకున్నాడు.

తరువాత వ్యాపారం పేరుతో దొంగ పత్రాలు సృష్టించి డేవిడ్ కోల్మన్ హ్యడ్లీని ముంబైని పంపాడు. అతను అనేక ప్రాంతాలలో రెక్కి నిర్వహించి పాకిస్తాన్ లో ఉగ్రవాదులకు సమాచారం అందించాడు.

నవంబర్ 26, 2008 న పదిమంది పాకిస్తానీ ఉగ్రవాదుల బృందం సముద్ర మార్గంలో ముంబై చేరుకుని ఉపయోగించి దేశ ఆర్థిక రాజధానిలో చొరబడి, రైల్వే స్టేషన్, లగ్జరీ హోటళ్లు, యూదు కేంద్రంపై దాడి చేశారు.

దాదాపు 60 గంటల పాటు జరిగిన దాడిలో 166 మంది మరణించారు. ఇది దేశవ్యాప్తంగా తీవ్ర దిగ్భ్రాంతికి గురి చేసింది. ఇది భారత్, పాక్ మధ్య తీవ్ర ఉద్రిక్తతలకు దారితీసింది.

తరువాత భారత దర్యాప్తు బృందాలు కేసుకు సంబంధించిన వివరాలు సేకరించడంతో మొత్తం కుట్ర బయటకు వచ్చింది. తరువాత అమెరికాలో రాణా, డేవిడ్ కోల్మన్ హ్యడ్లీని ఎఫ్బీఐ అరెస్ట్ చేసింది.

హెడ్లీపై విచారణ జరుగుతున్నప్పటికీ, రాణా పై అమెరికా విచారణ పూర్తయింది. అక్కడి సుప్రీంకోర్టు రాణా పెట్టుకున్న అన్ని పిటిషన్ లను కొట్టి వేయడంతో దేశానికి అప్పగించడం సులభమైంది.

తహావ్వూర్ రాణా తమ కస్టడీలో లేడని బ్యూరో ఆఫ్ ప్రిజన్స్(BOP) ఏప్రిల్ 8, 2025న ప్రకటించింది. ‘‘ఒక వ్యక్తిని విడుదల చేశారు. లేదా బీఓపీ కస్టడీలో లేరు’’ అని ప్రకటించింది.

అతను అప్పుడు న్యాయ వ్యవస్థ, చట్ట అమలు సంస్థ కస్టడీలో ఉండవచ్చు లేదా పెరోల్ పర్యవేక్షణలో విడుదల చేయబడి ఉండవచ్చని అన్నారు. వెబ్ సైట్ లో ఖైదీలో లొకెటర్ సమాచారంలో రాణా రిజిస్టర్ నంబర్ ‘‘22829-424’’ అతని వయస్సు, జాతి, లింగం ఉన్నాయి.

రానా లాస్ ఏంజెల్స్ లోని మెట్రోపాలిటన్ డిటెన్షన్ సెంటర్ లో ఉన్నాడు. ఫిబ్రవరి 27, 2025 న యూఎస్ఏ సుప్రీంకోర్టు అసోసియేట్ జస్టిస్, తొమ్మిదవ సర్క్యూట్ జడ్జి ఎలెనా కగన్ కు హెబియస్ కార్పస్ రిట్ కోసం పిటిషన్ పెండింగ్ లో స్టే కోసం అత్యవసర దరఖాస్తు సమర్పించాడు. కాగన్ గత నెల ప్రారంభంలో దరఖాస్తు తిరస్కరించాడు.

జస్టిస్ కాగన్ దగ్గర రాణా గతంలో హెబియస్ కార్పస్ రిట్ వేసి పెండింగ్ లిటిగేషన్ ఆఫ్ పిటిషన్ పునరుద్దరించాలని అభ్యర్థించాడు. ఆ దరఖాస్తును అమెరికా ప్రధాన న్యాయమూర్తి జాన్ రాబర్ట్స్ కు పంపాలని కోరాడు. అయితే సుప్రీంకోర్టు వెబ్ సైట్ లోని ఒక ఉత్తర్వులో రాణా పిటిషన్ ను తిరస్కరించినట్లు పేర్కొంది.

తన అత్యవసర దరఖాస్తులో రాణా తన అప్పగింతను నిలిపివేయాలని, ఫిబ్రవరి 13, 2025న మరో హెబియస్ కార్పస్ రిట్ దాఖలు చేశారు. ‘‘ఇతర విషయాలతో పాటు తనను భారత్ కు అప్పగించడం, యునైటెడ్ స్టేట్స్ చట్టాన్ని ఉల్లంఘిస్తుంది. హింసకు వ్యతిరేకంగా ఐక్యరాజ్యసమితి సమావేశం నిబంధనలు అమలు చేయడం వంటివి ఉల్లంఘించబడతాయి, ఎందుకంటే ఆ దేశానికి(భారత్) అప్పగించినట్లయితే, పిటిషనర్ హింసకు గురయ్యే ప్రమాదం ఉందని, దీనికి కారణాలు ఉన్నాయి’’ అని పిటిషన్ లో రాణా అభ్యంతరం వ్యక్తం చేశారు.

‘‘ముంబై దాడులలో పాకిస్తాన్ మూలానికి చెందిన ముస్లింపై అభియోగం మోపబడినందున పిటిషనర్ తీవ్రమైన ప్రమాదాన్ని ఎదుర్కొంటాండు. ఈ కేసులో హింస జరిగే అవకాశం ఎక్కువగా ఉంది’’ అని దరఖాస్తులో పేర్కొన్నాడు.

ఈ కేసులో భారత్ కు అప్పగించడం అంటే వాస్తవంగా మరణశిక్షగా పరిగణించబడుతుందని తన దరఖాస్తులో రాణా పేర్కొన్నాడు.

జూలై 2024 నాటి వైద్య రికార్డులను ఆయన కోర్టు ముందు తీసుకువచ్చాడు. తనకు తీవ్రమైన, రోగ నిర్ధారణలు ఉన్నాయని పేర్కొన్నాడు. వీటిలో గుండె పోటు, జ్ఞాపకశక్తి, పార్కిస్సన్స్ వ్యాధి, మూత్రాశయ క్యాన్సర్ ను సూచించే సామూహిక వ్యాధి, దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వ్యాధితో దీర్ఘకాలిక ఉబ్బసం చరిత్ర, కోవిడ్ ఇన్పెక్షన్లు ఉన్నాయని లిస్ట్ పెట్టాడు.

భారత అధికారులకు లొంగిపోతే తాను హింసకు గురయ్యే ప్రమాదం ఉందని ఇది నమ్మడానికి గణనీయమైన కారణాలు ఉన్నాయని న్యాయమూర్తి దగ్గర అభ్యంతర లేవనెత్తాడు. తనది ముస్లిం మతం అని అతని పాకిస్తాన్ మూలాలు, సైన్యంలో పనిచేశాడు. అందుకే భారత్ లో ఎక్కువగా హింసించబడతాడని ఆరోపించాడు.

అయితే అన్ని పిటిషన్లను సుప్రీంకోర్టు తిరస్కరించింది. అదే రోజున విదేశాంగ కార్యదర్శి మార్కో రూబియో భారత విదేశాంగ మంత్రి డాక్టర్ ఎస్ జైశంకర్ ను కలిశారని దరఖాస్తు పేర్కొంది. అందుకే తనను భారత్ కు పంపవద్దని కోరాడు. అయితే కోర్టు అన్నింటిని కొట్టివేసి, రాణాను భారత్ కు అప్పగించాలని ఆదేశించింది.