నేనే ‘కింగ్ మేకర్’ అనే అభిప్రాయాన్ని బీహార్ సీఎం కలిగిస్తున్నాడా?

సోమవారం (అక్టోబర్ 28), కూటమిలో మెరుగైన సమన్వయం కోసం మార్గాలను అన్వేషించడానికి బీహార్‌లోని ఎన్‌డిఎ శాసనసభ్యులు, పార్లమెంటేరియన్లు, సీనియర్ నేతలందరినీ నితీష్ తన అధికారిక నివాసానికి ఆహ్వానించారు. బీహార్‌లో గత సార్వత్రిక ఎన్నికల్లో 40 లోక్‌సభ స్థానాలకు గాను 30 స్థానాలను గెలుచుకున్న ఎన్‌డిఎ విజయంతో ఉల్లాసంగా ఉన్న నితీష్, రాష్ట్రంలో మెరుగైన సమన్వయం, వ్యూహాన్ని పదును పెడితే రాష్ట్ర ఎన్నికలలో 200 అసెంబ్లీ సీట్ల మార్కును దాటగలమని నమ్ముతున్నట్లు కనిపిస్తోంది.

అనేక కారణాల వల్ల ఈ సమావేశానికి ప్రాధాన్యత ఉంది. ఒకటి, బీహార్‌లో ఎన్‌డిఎకు తాను ప్రధాన పేస్ గా మిగిలిపోతానని, రాష్ట్రంలో పొత్తుకు సంబంధించిన అన్ని నిర్ణయాల్లో తానే ముందుంటానని నితీష్ పరోక్షంగా ప్రకటించడం లాంటింది మొదటిది.

రెండు, 2020 బీహార్ ఎన్నికల తర్వాత NDA భాగస్వాములందరూ ముఖ్యమంత్రి నివాసంలో సమావేశం కావడం ఇదే మొదటిసారి - నితీష్‌కి చెందిన జనతాదళ్ (యునైటెడ్) NDAలోకి తిరిగి వచ్చిన తర్వాత ఇది మొదటి సమావేశం.

“చిరాగ్ పాశ్వాన్ లోక్ జనశక్తి పార్టీ (రామ్ విలాస్)లో చీలిక తర్వాత జరిగిన మొదటి సమావేశం కూడా ఇదే. బీహార్ ఎన్నికల్లో NDA సునాయాసంగా గెలవాలంటే జితన్ రామ్ మాంఝీకి చెందిన HAM, ఉపేంద్ర కుష్వాహ వంటి చిన్న పార్టీలు ముఖ్యమైన పాత్రలను పోషించవలసి ఉంటుంది” అని సీనియర్ నాయకుడు, JD(U) ప్రతినిధి నీరజ్ కుమార్ ది ఫెడరల్‌తో అన్నారు.

ఎన్‌డిఎ భాగస్వామ్య పక్షాల నాయకులు, కార్యకర్తల మధ్య సమన్వయం, అవగాహనను పెంపొందించే ప్రయత్నంతో పాటు, 2025 నవంబర్-డిసెంబర్‌లో జరిగే అసెంబ్లీ ఎన్నికల కోసం ప్లాన్ చేస్తున్న సీట్ల ఒప్పందం పై ఇప్పటి నుంచి చర్చలు ప్రారంభించారు.

సీనియర్ ఎన్‌డిఎ నాయకుల ప్రకారం.. జెడి(యు), బిజెపి రెండూ సమాన సంఖ్యలో స్థానాల్లో పోటీ చేస్తాయని, అవి ఒక్కొక్కటి 105–110 స్థానాల్లో చేరవచ్చని, మిగిలిన సీట్లను చిన్న భాగస్వామ్య పక్షాలకు పంచుతాయని భావిస్తున్నారు. బీహార్ లో మొత్తం అసెంబ్లీ సీట్ల సంఖ్య 243. బీహార్‌లోని NDAలో BJP, JD(U), LJP (రామ్ విలాస్), HAM, ఉపేంద్ర కుష్వాహ ఉన్నారు.

బీహార్‌లో NDA లోక్‌సభ ఎన్నికల్లో విజయం సాధించిన నాలుగు నెలల తర్వాత, సీనియర్ BJP - JD(U) నాయకులు నాయకత్వం అనే ఒకే పేజీలో ఉన్నప్పటికీ, రాష్ట్రంలోని వివిధ NDA భాగస్వామ్య పక్షాల అట్టడుగు స్థాయి కార్యకర్తల మధ్య అంతగా సమన్వయం లేదని భావించారు.

ఎన్‌డిఎ నుంచి వైదొలగాలని జెడి(యు) తీసుకున్న నిర్ణయం, ఆ తర్వాత తిరిగి రావడం పార్టీ కిందిస్థాయి కార్యకర్తల్లో గందరగోళాన్ని సృష్టించిందని వారు విశ్వసిస్తున్నారు. అదేవిధంగా, చిరాగ్ పాశ్వాన్, అతని బాబాయ్ పశుపతి కుమార్ పరాస్ మధ్య రాజకీయ ఘర్షణ కూడా ఎన్నికల సమయంలో NDA భాగస్వాముల మధ్య సమన్వయ సమస్యలను సృష్టించింది.

ఈ సమన్వయ లోపం ఎన్నికల ఫలితాల్లో కూడా ప్రతిబింబించింది. NDA 30 లోక్‌సభ స్థానాలను కైవసం చేసుకోగలిగినప్పటికీ, దాని పనితీరు 2019 సార్వత్రిక ఎన్నికలతో పోలిస్తే గణనీయంగా తగ్గింది, 2019 లో అది 40 సీట్లలో 39 స్థానాలను గెలుచుకుంది.

ఎన్‌డిఎలోని అట్టడుగు స్థాయి కార్యకర్తలతో మెరుగైన సమన్వయం కోసం, కిందిస్థాయి కార్యకర్తల్లో ఎలాంటి గందరగోళం తలెత్తకుండా ఐదు కూటమి భాగస్వాములతో కూడిన బూత్ స్థాయి కమిటీలను ఏర్పాటు చేయాలని నితీష్ ప్రతిపాదించారు. "గత విభేదాలన్నింటినీ ముగించి ఎన్‌డిఎ ఐక్యంగా ఉందనే సందేశాన్ని ఇవ్వడానికి ముఖ్యమంత్రి చేసిన ప్రయత్నమే ఈ సమావేశం" అని నీరజ్ అన్నారు.

అసెంబ్లీ ఎన్నికలకు ముందు ఎన్‌డిఎ సభను సక్రమంగా తీసుకురావాలని నితీష్ ప్రయత్నిస్తూనే, పేదలకు ఆర్థిక సాయం అందించే పథకాన్ని కూడా ప్రకటించాలని యోచిస్తున్నారు. దీని కింద బీహార్ ప్రభుత్వం రాష్ట్రంలోని ప్రతి బీపీఎల్ (దారిద్య్రరేఖకు దిగువన ఉన్న) కుటుంబానికి రూ.2 లక్షలు అందజేస్తుంది.

బీహార్‌లో 84 లక్షల బీపీఎల్ కుటుంబాలు ఉన్నాయని సర్వేలో తేలింది. ఈ ప్రజల ఆర్థిక స్థితిని మెరుగుపరచడంలో సహాయపడటానికి, రాష్ట్ర ప్రభుత్వం మొత్తం 84 లక్షల కుటుంబాలకు రూ. 2 లక్షల సాయం అందించేందుకు బ్లూప్రింట్‌ను సిద్ధం చేస్తోంది. ఈ మొత్తం కేంద్ర - రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల ఇతర ప్రయోజనకరమైన కార్యక్రమాల కంటే ఎక్కువగా ఉంటుంది” అని కుమార్ తెలిపారు.

ఎన్డీయేలో కొనసాగితే జేడీ(యూ)కి మరింత ఆధిక్యత లభిస్తుందని గ్రహించిన నితీశ్ కూటమిలో తన స్థానాన్ని సుస్థిరం చేసుకునేందుకు ప్రయత్నిస్తున్నారని రాజకీయ విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు.

“NDAలో, RJDతో పొత్తులో నితీష్ స్థితిని పోల్చి చూస్తే, లాలూ యాదవ్ తన కుమారుడు తేజస్వి యాదవ్‌ను బీహార్ ముఖ్యమంత్రిగా చేయాలనే తపనతో ఉన్నందున RJDతో అతని అనుబంధం మరింత పోటీతత్వాన్ని కలిగి ఉందని స్పష్టమవుతుంది” అని AK సెంటర్ ఫర్ ది స్టడీ ఆఫ్ సొసైటీ అండ్ పాలిటిక్స్ (CSSP) డైరెక్టర్ వర్మ ఫెడరల్‌తో అన్నారు.

"కానీ బీహార్‌లో నితీష్ గెలవాలని బిజెపికి తెలుసు, అయితే నితీష్ ఎన్‌డిఎలో మరింత సౌకర్యవంతమైన స్థితిలో ఉన్నారని కూడా అర్థం చేసుకున్నారు" అని వర్మ చెబుతున్నారు.