ఇప్పుడు చర్చంతా 1996 ఆంధ్రప్రదేశ్ తుపాను గురించే
మొంథా తుపాన్ తో పోల్చుతూ రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా ఈ తుపాన్ గురించి మాట్లాడుకుంటున్నారు
1996లో బంగాళాఖాతంలో ఏర్పడిన తీవ్ర తుపాను (Severe Cyclonic Storm) ఆంధ్రప్రదేశ్ ను అతలాకుతలం చేసింది. భారత వాతావరణ శాఖ (IMD) ప్రకారం, ఇది 1977 తుపానుతో సమానమైన నష్టాన్ని కలిగించింది. ఈ తుపాను ప్రధానంగా తూర్పు గోదావరి జిల్లాను (70% నష్టం) దెబ్బతీసింది. తూర్పుగోదావరిజిల్లా కోనసీమలో 1996 నవంబరు నెలలో వచ్చిన ఈ తుపాను కోనసీమ చరిత్రలో చీకటి అధ్యాయంగా చెప్పుకోవచ్చు. సుమారు 215 కిలోమీటర్ల వేగంతో ప్రచండ గాలులకు ఇళ్ల పైకప్పులు ఎగిరిపోయాయి చెట్లు నేలకొరిగాయి1996లో పెనుతుపాను సమయములో ముఖ్యమంత్రిగా చంద్రబాబునాయుడు ఉన్నారు.
సైక్లోన్ (1996 Andhra Pradesh Cyclone) – అధికారికంగా BOB 06 (Bay of Bengal Cyclone 06) లేదా ఈస్ట్ గోదావరి సైక్లోన్గా ఈ తుపానును పిలుస్తారు. బంగాళాఖాతంలో ఒక సాధారణ డిప్రెషన్‌గా మొదలై, కేవలం 36 గంటల్లో సూపర్ సైక్లోనిక్ స్టార్మ్ గా మారింది. ఇది అప్పటి వాతావరణ శాస్త్రవేత్తలకు కూడా అంతుబట్టని అంశంగా మారిందనే చర్చ కూడా ఉంది.
ముఖ్య వివరాలు:
| అంశం | వివరాలు |
|---|---|
| తేదీలు | నవంబర్ 4–7, 1996 |
| తీరం దాటిన స్థలం | కాకినాడకు 50 కి.మీ. దక్షిణంలో (తూర్పు గోదావరి జిల్లా) |
| గరిష్ఠ గాలుల వేగం | IMD: 145 కి.మీ/గం; JTWC: 215 కి.మీ/గం |
| కనిష్ఠ ఒత్తిడి | 978 mbar (28.9 inHg) |
| ఉప్పెన ఎత్తు | 4–5 మీటర్లు (కొన్ని ప్రాంతాల్లో 6 మీటర్ల వరకు) |
| మరణాలు | 1,077 మంది (అధికారికం), 1,500+ (అనధికారికం) |
| ప్రభావిత జిల్లాలు | తూర్పు గోదావరి, పశ్చిమ గోదావరి, కృష్ణా, గుంటూరు, ప్రకాశం |
| మొత్తం నష్టం | ₹21.5 బిలియన్లు (2023లో ₹120 బిలియన్లకు సమానం) |
ప్రభావాలు:
- ఉప్పెన & వర్షపాతం: తీరం దాటినప్పుడు 100 కి.మీ. లోపల వరకు బలమైన గాలులు వీచాయి. 40 కి.మీ. ప్రాంతంలో 210 మి.మీ. (8.3 అంగుళాలు) వర్షపాతం నమోదైంది. 60 కి.మీ. తీర ప్రాంతంలో 250+ గ్రామాలు మునిగిపోయాయి. రెండు గ్రామాలు పూర్తిగా నాశనమయ్యాయి.
- పంటలు & పశువుల నష్టం: 2,41,802 హెక్టార్లు (5,97,510 ఎకరాలు) పంటలు (వరి, తోటలు) నాశనమయ్యాయి. లక్షలాది పశువులు, చికెన్‌లు చనిపోయాయి. మత్స్య, ఉప్పు పరిశ్రమలు తీవ్రంగా దెబ్బతిన్నాయి.
- ఇళ్లు & మౌలిక సదుపాయాలు: 6,47,554 ఇళ్లు దెబ్బతిన్నాయి, 10,000+ ఇళ్లు పూర్తిగా కూలిపోయాయి. విద్యుత్, రవాణా, కమ్యూనికేషన్ వ్యవస్థలు స్తంభించాయి. గోదావరి, కృష్ణా నదులు పొంగి వరదలు వచ్చాయి.
- మరణాలు: చాలా మంది సముద్రంలోకి ఆకరించబడి మృతి చెందారు, కనుక శరీరాలు దొరకలేదు. మొత్తం 1,077 మరణాలు నమోదయ్యాయి.
ప్రభుత్వ చర్యలు & పాఠాలు:
- ముందస్తు హెచ్చరికలు దాదాపు లేకపోవడం వల్ల ఎక్కువ మరణాలు సంభవించాయి. సైక్లోన్ షెల్టర్లు లేకపోవడం, దీని వల్ల ప్రజలు ఇళ్లలోనే ఉండిపోవడానికి కారణం.
- తర్వాత చర్యలు:
- ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో సైక్లోన్ షెల్టర్ల నిర్మాణం ప్రారంభం (ఇప్పుడు వేలాది షెల్టర్లు).
- మత్స్యకారులకు రేడియో, SMS హెచ్చరికలు.
- IMD హెచ్చరిక వ్యవస్థ మెరుగుపరచబడింది.
- FAO, గవర్నమెంట్ వర్క్‌షాప్‌లు: తుపానుల్లో జీవనాపాయాలు తగ్గించే చర్యలు.
1996 తుపాను vs ప్రస్తుత మొంథా తుపాను (సారూప్యతలు):
| అంశం | 1996 తుపాను | 2025 మొంథా తుపాను (అంచనా) |
|---|---|---|
| తీరం దాటిన ప్రదేశం | కాకినాడ సమీపం | కాకినాడ-మచిలీపట్నం మధ్య |
| ఉప్పెన ఎత్తు | 4–5 మీ | 1–2 మీ |
| గాలుల వేగం | 145–215 కి.మీ/గం | 90–110 కి.మీ/గం |
| ముందస్తు సన్నాహాలు | దాదాపు లేవు | పూర్తి ఎవాక్యుయేషన్, 1,50,000+ తరలింపు |
| ప్రాణ నష్టం | 1,077+ | ఇప్పటివరకు సున్నా (లక్ష్యం: జీరో) |
1996 తుపాను నుంచి నేర్చుకున్న పాఠాల వల్ల, ప్రస్తుత మొంథా తుపానుకు మెరుగైన సన్నాహాలు (NDRF, SDRF, రియల్-టైమ్ హెచ్చరికలు) ఉన్నాయి. ప్రాణం, ఆస్తి నష్టం సంభవించకుండా ప్రభుత్వం ముందస్తు చర్యలు చేపట్టింది. అధికార యంత్రాంగాన్ని సన్నద్ధం చేసింది.