పంచాయతీరాజ్ లో కొత్తగా డీఎల్‌డీఓ లు
వచ్చేనెల 1 నుంచి కొత్త వ్యవస్థ మొదలవుతుంది. ఎంపీడీవోల నుంచి ప్రమోషన్ ద్వారా డీఎల్డీవోలు వస్తారు. వీరు రెవెన్యూ డివిజన్ కేంద్రంలో ఉంటారు.
పంచాయతీ రాజ్ వ్యవస్థలో కొత్తగా డీఎల్‌డీఓ కార్యాలయాలు వచ్చేనెల 1 నుంచి పనిచేయడం మొదలు పెడతాయి. ఈ మేరకు ఏపీ ఉప ముఖ్యమంత్రి పవన్ కల్యాణ్ ఆదేశాలు జారీ చేశారు. గతంలో తీసుకున్న నిర్ణయాల ప్రకారం పంచాయతీ రాజ్ వ్యవస్థ కొత్తరూపం సంతరించుకుంటుంది. పంచాయతీ కార్యదర్శుల స్థానంలో పంచాయతీ అభివృద్ది అధికారులు రానున్నారు. క్లస్టర్ విధానాన్ని రద్దు చేసి, 13,351 గ్రామ పంచాయతీలను స్వతంత్ర యూనిట్లుగా మార్చడం ద్వారా గ్రామీణులకు మెరుగైన సేవలు అందించేందుకు ఈ సంస్కరణలు దోహదపడతాయి.
డీఎల్‌డీఓ కార్యాలయాల స్థాపన నేపథ్యం
ఆంధ్రప్రదేశ్ పంచాయతీరాజ్, గ్రామీణాభివృద్ధి శాఖలో డీఎల్‌డీఓ పదవులు, కార్యాలయాలు రెవెన్యూ డివిజన్ స్థాయిలో ఏర్పాటు చేశారు. 2025లో జారీ చేసిన జీవో ఎంఎస్ నెం.35 ద్వారా పంచాయతీరాజ్ సర్వీస్ రూల్స్‌లో సవరణలు చేసి, మండల పరిషత్ డెవలప్‌మెంట్ ఆఫీసర్ (ఎంపీడీఓ), డివిజినల్ పంచాయత్ ఆఫీసర్ (డీఎల్‌పీఓ) క్యాడర్‌లను ఏకీకృతం చేశారు. డీఎల్‌డీఓను డివిజినల్ డెవలప్‌మెంట్ ఆఫీసర్ (డీడీఓ)గా కూడా పిలుస్తారు. ఇది డిప్యూటీ డైరెక్టర్ (డీడీ) క్యాడర్‌కు సమానం.
ప్రభుత్వం ఈ సంస్కరణలతో గ్రామ పంచాయతీలకు ఆర్థిక స్వయం ప్రతిపత్తి కల్పించడం, 15వ ఆర్థిక సంఘం నిధులను సమర్థవంతంగా వినియోగించడం, కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల సమన్వయంతో అభివృద్ధి ప్రణాళికలు రూపొందించడం వంటి లక్ష్యాలను నిర్దేశించింది. పవన్ కల్యాణ్ ఉద్యోగులపై బాధ్యతలు పెట్టి ప్రజలకు సంస్కరణల ఫలాలు అందించాలని ఆదేశించారు.
డీఎల్‌డీఓ కార్యాలయాల పని విధానం ఎలా ఉంటుందంటే...
డీఎల్‌డీఓ కార్యాలయాలు రెవెన్యూ డివిజన్ స్థాయిలో పనిచేస్తాయి. ఇవి డిస్ట్రిక్ట్ పంచాయత్ ఆఫీస్ (డీపీఓ), మండల పరిషత్ ఆఫీస్‌ల మధ్య ఉంటాయి. ప్రధానంగా డీఎల్‌డీఓ అధికారి నేతృత్వంలో సహాయ సిబ్బంది (సూపరింటెండెంట్స్, అడ్మినిస్ట్రేటివ్ ఆఫీసర్స్)తో కూడిన సిబ్బంది పనిచేస్తారు.
డీఎల్‌డీఓలు గ్రామ పంచాయతీలు, మండల పరిషత్‌లలో అభివృద్ధి పథకాల అమలును పర్యవేక్షిస్తారు. వీరు డీపీఓలు, డీఎల్‌పీఓలు, ఎంపీడీఓల సేవా విషయాలను పరిశీలిస్తారు. గ్రామీణాభివృద్ధి విభాగాలు (రూరల్ వాటర్ సప్లై, సానిటేషన్, ఎల్‌ఈడీ లైటింగ్) మధ్య సమన్వయం చేసి, స్థానిక సంస్థలతో సహకరిస్తారు.
రాష్ట్రీయ గ్రామ స్వరాజ్ అభియాన్ (ఆర్‌జీఎస్‌ఏ), పంచాయత్ డెవలప్‌మెంట్ ఇండెక్స్, సస్టైనబుల్ డెవలప్‌మెంట్ గోల్స్ (ఎస్‌డీజీ/ఎల్‌ఎస్‌డీజీ), గ్రామ పంచాయత్ డెవలప్‌మెంట్ ప్లాన్ (జీపీడీపీ), మిషన్ అంత్యోదయ, ఆస్పిరేషనల్ బ్లాక్స్ ప్రోగ్రాం, పీఎం విశ్వకర్మ, స్వర్ణ ఆంధ్ర విజన్ 2047 వంటి పథకాలను అమలు చేస్తారు. పల్లె పండగ 2.0 వంటి కార్యక్రమాలకు పూర్తి ప్రణాళికలు రూపొందించి, అభివృద్ధి పనులను చేపడతారు.
నిధుల వినియోగం, ఆడిట్లు, బడ్జెట్ రికన్సిలియేషన్‌లను పర్యవేక్షిస్తారు. స్టేట్ ఫైనాన్స్ కమిషన్ గ్రాంట్స్, బిల్డింగ్ ఫండ్ వంటివి సమర్థవంతంగా వినియోగించడం, గ్రామ పంచాయతీలకు ఆర్థిక స్వాతంత్ర్యం కల్పించడం వీరి బాధ్యత.
విలేజ్ సెక్రటేరియట్ సిబ్బంది రిక్రూట్‌మెంట్, వీఎస్‌డబ్ల్యూఎస్ పరీక్షలు నిర్వహిస్తారు. ఉద్యోగుల శిక్షణ, ప్రమోషన్లు, విజిలెన్స్ కేసులు వంటివి చూసుకుంటారు.
నిధుల వినియోగం, సంస్కరణల అమలుపై ఎప్పటికప్పుడు సమీక్షలు చేపట్టి, ఉన్నతాధికారులకు నివేదికలు సమర్పిస్తారు. నీతి ఆయోగ్, ప్లానింగ్ డిపార్ట్‌మెంట్‌తో సమన్వయం చేస్తారు.
ఈ కార్యాలయాలు కమిషనర్, పీఆర్‌ఆర్‌డీ ఆధ్వర్యంలో పనిచేస్తాయి. డిస్ట్రిక్ట్, మండల స్థాయి అధికారులతో సహకరిస్తాయి.
సేవలు త్వరగా అందుబాటులోకి...
డీఎల్‌డీఓ కార్యాలయాల స్థాపన డీసెంట్రలైజేషన్‌ను ప్రోత్సహిస్తుంది, గ్రామీణులకు సేవలు త్వరితంగా అందుబాటులోకి తెస్తుంది. క్లస్టర్ విధానం రద్దుతో పంచాయతీలు స్వతంత్రంగా పనిచేసి, మౌలిక వసతుల (రోడ్లు, నీటి సరఫరా, సానిటేషన్) కల్పనకు ఆర్థిక ఇబ్బందులు తగ్గుతాయి. 2024లో కేంద్రం నుంచి రూ. 665 కోట్లు విడుదల కావడం వంటివి ఈ సంస్కరణలకు బలం చేకూరుస్తాయి. ఉద్యోగుల క్రియాశీలతతో పల్లెల అభివృద్ధి వేగవంతమవుతుంది.
అయితే క్యాడర్ ఏకీకరణతో ప్రమోషన్లలో ఆలస్యం, సిబ్బంది శిక్షణ అవసరం వంటివి ఉండవచ్చు. ఆర్థిక స్వయం ప్రతిపత్తి సాధించడానికి సరికొత్త ప్రణాళికలు అవసరం. లేకుంటే అమలు ఆలస్యమవుతుంది. మొత్తంగా ఈ సంస్కరణలు గ్రామీణ ఆంధ్రప్రదేశ్‌ను మరింత బలోపేతం చేసే అవకాశం ఉంది. కానీ సమర్థవంతమైన అమలు కీలకం. ఈ సంస్కరణలు ప్రజలకు నేరుగా ప్రయోజనం చేకూర్చాలంటే ఉద్యోగులు, స్థానిక నాయకుల సహకారం అవసరం.