ఏపీలో పరిశ్రమలకు భూ పందేరాల బూస్టర్…

ఏపీ క్యాబినెట్ మీటింగ్ లో సీఎం చంద్రబాబు

ప్రభుత్వం చెబుతున్న ప్రయోజనాలు

ఎకరా భూమి 99 పైసల చొప్పున కేటాయిస్తే... బెంగళూరు, హైదరాబాద్, చెన్నై వంటి ఖరీదైన ఐటీ హబ్‌లతో పోటీ పడేందుకు ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ముందు వరుసలోకి వస్తుంది. ఈ తక్కువ ఖర్చు వ్యూహం ఫార్చ్యూన్-500 కంపెనీలను ఆకర్షించే అవకాశం ఉంది. ఉదాహరణకు విశాఖపట్నంలో తక్కువ జీవన వ్యయం, మెరుగైన ఈజ్-ఆఫ్-లివింగ్ ఇండెక్స్ ఈ పాలసీకి బలం చేకూరుస్తాయి.

ఈ పాలసీ లక్ష్యం ప్రకారం ఐటీ, GCC సంస్థలు 3 సంవత్సరాల్లో కనీసం 2,000 నుంచి 3,000 ఉద్యోగాలను సృష్టించాలి. రాష్ట్రం లక్ష్యంగా పెట్టుకున్న 5 లక్షల ఉద్యోగాలలో గణనీయమైన భాగం ఈ రంగం నుంచి వచ్చే అవకాశం ఉంది. ఇది నిరుద్యోగ సమస్యను తగ్గించడంతో పాటు, యువతకు నైపుణ్యాభివృద్ధి అవకాశాలను కల్పిస్తుంది.

రతన్ టాటా ఇన్నోవేషన్ హబ్ (RTIH) ద్వారా స్టార్టప్‌లను ప్రోత్సహించడం, AI, డీప్ టెక్, R&D రంగాల్లో పరిశోధనలను ప్రోత్సహించడం ద్వారా రాష్ట్రం విజ్ఞానాన్ని సాధించడంలో ముందు ఉంటుంది. ఇది దీర్ఘకాలిక ఆర్థిక స్థిరత్వానికి దోహదపడుతుంది.

ఈ పాలసీ ద్వారా విశాఖపట్నం, అమరావతి, తిరుపతి వంటి నగరాల్లో వరల్డ్-క్లాస్ ఐటీ క్యాంపస్‌లు, హై-స్పీడ్ ఇంటర్నెట్, సైబర్ సెక్యూరిటీ ఫ్రేమ్‌ వర్క్‌లు అభివృద్ధి అవుతాయి. ఇవి రాష్ట్ర మౌలిక సదుపాయాలను బలోపేతం చేస్తాయి.

సవాళ్లు, రిస్క్‌లు

పాలసీ ఆకర్షణీయంగా కనిపించినప్పటికీ, దీని అమలు, ఫలితాలపై కొన్ని సవాళ్లు, ఆందోళనలు ఉన్నాయి. ఎకరా 99 పైసల చొప్పున భూమి కేటాయింపు రాష్ట్ర భూమి వనరులను దుర్వినియోగం చేసే అవకాశం ఉందనే విమర్శలు ఉన్నాయి. గతంలో ఇలాంటి ల్యాండ్ వ్యాల్యూ క్యాప్చర్ మోడల్‌లు ఇతర రాష్ట్రాల్లో పూర్తిగా విజయవంతం కాలేదు. ఒకవేళ కంపెనీలు భూమిని తీసుకుని, అనుకున్న స్థాయిలో ఉత్పత్తి లేదా ఉపాధి సృష్టి చేయకపోతే, రాష్ట్రం విలువైన భూములను కోల్పోయే ప్రమాదం ఉంది.

ఈ పాలసీ విజయం దాని అమలు సామర్థ్యంపై ఆధారపడి ఉంటుంది. గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో బ్యూరోక్రటిక్ ఆలస్యం, అవినీతి వల్ల ఇలాంటి పథకాలు అనుకున్న ఫలితాలను ఇవ్వలేదనే విమర్శలు ఉన్నాయి. ఇన్సెంటివ్‌లు సకాలంలో అందకపోతే, పెట్టుబడిదారులు ఆసక్తి కోల్పోయే అవకాశం ఉంది.

బెంగళూరు, హైదరాబాద్, చెన్నై వంటి స్థాపిత ఐటీ హబ్‌లతో ఆంధ్రప్రదేశ్ పోటీ పడాలి. ఈ నగరాలు దశాబ్దాలుగా నిర్మించిన టాలెంట్ నెట్‌వర్క్‌లు, గ్లోబల్ మార్కెట్ ఇంటిగ్రేషన్, వెంచర్ క్యాపిటల్ నెట్‌వర్క్‌లు ఆంధ్రప్రదేశ్‌కు సవాలుగా నిలుస్తాయి. విశాఖపట్నం లేదా అమరావతిని ఈ స్థాయికి చేర్చడానికి దీర్ఘకాలిక ప్రణాళిక, నిరంతర పాలసీ స్థిరత్వం అవసరం.

కంపెనీలు భూమిని తీసుకుని, తక్కువ ఉత్పత్తి లేదా నామమాత్రపు ఉపాధి సృష్టితో సరిపెట్టుకుంటే, రాష్ట్ర ఆర్థిక లక్ష్యాలు నెరవేరకపోవచ్చు. ఈ పాలసీలో కంపెనీలు కనీసం 2,000 నుంచి 3,000 ఉద్యోగాలు సృష్టించాలనే షరతు ఉన్నప్పటికీ, ఈ హామీలను అమలు చేయడానికి బలమైన పర్యవేక్షణ వ్యవస్థ లేదా జవాబుదారీతనం లేకపోతే రాష్ట్రం నష్టపోయే ప్రమాదం ఉంది.

ప్రభుత్వం భూ కేటాయింపులను నిరశిస్తూ సీపీఎం విశాఖలో ఇటీవల నిర్వహించిన ర్యాలీ

జవాబుదారీతనం, విమర్శలు

విమర్శకులు ఈ పాలసీపై ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తూ రాష్ట్రం విలువైన భూములను దాదాపు ఉచితంగా ఇవ్వడం ద్వారా ఆర్థిక నష్టాన్ని ఎదుర్కొనే ప్రమాదం ఉందని పేర్కొంటున్నారు. ఒకవేళ ఈ పాలసీ అనుకున్న ఫలితాలను ఇవ్వకపోతే, ప్రభుత్వం ఈ నష్టానికి జవాబుదారీగా ఉంటుందా? ప్రస్తుత పాలసీలో జవాబుదారీతనం కోసం స్పష్టమైన యంత్రాంగం లేనట్లు కనిపిస్తోంది. గతంలో ఇలాంటి ఇన్సెంటివ్ పథకాలు విమర్శలను ఎదుర్కొన్న సందర్భాలు ఉన్నాయి, ఉదాహరణకు 2019లో ఇండస్ట్రీస్ మాజీ మినిస్టర్ గౌతమ్ రెడ్డి గత ప్రభుత్వం చేసిన హామీలు ఆర్థికంగా సాధ్యం కాదని విమర్శించారు.

ప్రభుత్వం విమర్శకులపై "రాయి వేసి వదిలేయడం" కంటే, బలమైన పర్యవేక్షణ వ్యవస్థను ఏర్పాటు చేయాల్సి ఉంటుంది. కంపెనీలతో స్పష్టమైన ఒప్పందాలు కుదుర్చుకోవడం, ఉపాధి, ఉత్పత్తి లక్ష్యాలను సాధించని కంపెనీలపై జరిమానాలు లేదా భూమి తిరిగి స్వాధీనం వంటి చర్యలు తీసుకోవడం అవసరం. లేకపోతే ఈ పాలసీ ఆర్థిక నష్టానికి దారితీసే ప్రమాదం ఉంది.

ఎంటర్టైన్మెంట్ ట్విస్ట్, విజన్ 2047కి ఒక అడుగు?

ఈ పాలసీని ఒక సినిమా స్క్రిప్ట్‌గా ఊహిస్తే, ఇది ఒక హై-స్టేక్స్ డ్రామా లాంటిది! విశాఖపట్నంలో ఒక బిలియన్ డాలర్ల మార్కెట్ క్యాప్ ఉన్న ఐటీ దిగ్గజం, 99 పైసలకు భూమి తీసుకుని, వేలాది ఉద్యోగాలతో రాష్ట్రాన్ని గ్లోబల్ హబ్‌గా మారుస్తుంది. ఇది ఒక బ్లాక్‌బస్టర్ కథలా ఉంది కదా. కానీ కథలో ట్విస్ట్ ఏమిటంటే... కంపెనీలు ఈ భూమిని తీసుకుని, కేవలం కొన్ని ఉద్యోగాలు సృష్టించి, నామమాత్రపు ఉత్పత్తితో సరిపెట్టుకుంటే? రాష్ట్రం భూములను కోల్పోయి, ఆర్థిక నష్టంతో మిగిలిపోతుందా? విజయం సాధించాలంటే, ప్రభుత్వం "స్పీడ్ ఆఫ్ డూయింగ్ బిజినెస్"ను నిర్ధారించాలి. బలమైన ఒప్పందాలు, పారదర్శక అమలు, నిరంతర పర్యవేక్షణ అవసరం.

విశాఖపట్నంలో 99 పైసలకు భూ కేటాయింపు విషయంలో ఉర్సా క్లస్టర్స్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ (Ursa Clusters Private Limited)తో పాటు ఇతర ప్రముఖ ఐటీ కంపెనీలు కూడా ఈ వివాదంలో చిక్కుకున్నాయి. ఈ కంపెనీలు ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం రూపొందించిన Land Incentive for Tech Hub (LIFT) Policy 4.0 కింద ఈ ప్రోత్సాహకాలను పొందాయి. ఈ విధానం ప్రకారం, ఐటీ, ఐటీఈఎస్ (Information Technology Enabled Services) కంపెనీలకు 99 పైసలకు భూమిని లీజుకు ఇవ్వడం జరుగుతుంది. ఒక్క షరతు ఏమిటంటే... ఆ కంపెనీలు గత మూడేళ్లలో ఫార్చ్యూన్/ఫోర్బ్స్ ర్యాంకింగ్‌లో ఉండాలి లేదా కనీసం 1 బిలియన్ డాలర్ల మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ లేదా వార్షిక ఆదాయం కలిగి ఉండాలి. మూడేళ్లలో కనీసం 3,000 ఉద్యోగాలను సృష్టించాలి.

ఇప్పటి వరకు భూ కేటాయింపు పొందిన కంపెనీలు

టాటా కన్సల్టెన్సీ సర్వీసెస్ (TCS), విశాఖపట్నంలోని ఐటీ హిల్ నంబర్ 3 వద్ద 21.16 ఎకరాలు 99 పైసలకు లీజుకు కేటాయించారు. ఈ భూమిపై ఐటీ క్యాంపస్ నిర్మాణం కోసం TCS పెట్టుబడి పెట్టనుంది. ఈ నిర్ణయం ఏప్రిల్ 2025లో ఆంధ్రప్రదేశ్ కేబినెట్ ఆమోదించింది. ఈ చర్య విశాఖపట్నంను ఐటీ హబ్‌గా మార్చే ప్రభుత్వ లక్ష్యంలో భాగంగా ఉంది. కాగ్నిజెంట్ టెక్నాలజీ సొల్యూషన్స్ (Cognizant Technology Solutions), విశాఖపట్నంలోని కపులప్పాడలో 21.31 ఎకరాలు, కాగ్నిజెంట్ ఈ భూమిపై ఐటీ/ఐటీఈఎస్ క్యాంపస్ నిర్మించనుంది. ఈ ప్రాజెక్ట్ 2029 నాటికి వాణిజ్య కార్యకలాపాలను ప్రారంభించనుంది. ఈ నిర్ణయం జూన్ 2025లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆమోదించింది.

ఉర్సా క్లస్టర్స్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ (Ursa Clusters Private Limited) భూ కేటాయింపు విశాఖపట్నంలో 60 ఎకరాలు (3.5 ఎకరాలు రుషికొండ హిల్ నంబర్ 3 వద్ద, 56.5 ఎకరాలు కపులప్పాడలో) 99 పైసలకు కేటాయించారు. ఈ కంపెనీ ఫిబ్రవరి 12, 2025న హైదరాబాద్‌లో రిజిస్టర్ అయింది. దీని వెనుక పెట్టుబడిదారులు, అనుబంధాలపై తీవ్ర విమర్శలు వచ్చాయి. ఈ కంపెనీకి ఐటీ లేదా డేటా సెంటర్ రంగంలో మునుపటి అనుభవం లేనందున, ఈ భూ కేటాయింపు వివాదాస్పదమైంది. కొందరు ఈ కంపెనీని "బినామీ" లేదా "నకిలీ" కంపెనీగా ఆరోపించారు. దీని వెనుక రాజకీయ అనుబంధాలు ఉన్నాయని విమర్శలు వచ్చాయి.

ఇతర సంబంధిత కంపెనీలు

లులు గ్రూప్ (Lulu Group) కు విశాఖపట్నంలో 13.83 ఎకరాలు, విజయవాడలో 4.15 ఎకరాలు ప్రభుత్వం కేటాయించింది. ఇవి షాపింగ్ మాల్ నిర్మాణం కోసం. ఇది వందల కోట్ల విలువైన భూమిని చవకగా ఇవ్వడం ద్వారా అవినీతికి దారితీస్తుందని విమర్శలు వచ్చాయి.

సత్వ గ్రూప్ (Satva Group), కపిల్ గ్రూప్ (Kapil Group), ఎఎన్ఎస్ఆర్ (ANSR) కంపెనీలు కూడా విశాఖపట్నంలో భూ కేటాయింపులతో సంబంధం కలిగి ఉన్నాయని, బివిఎం ఎనర్జీ రెసిడెన్సీ & ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ (BVM Energy Residency & Pvt Ltd) 1200 ఎకరాల భూ కేటాయింపు గురించి YSRCP ఆరోపణలు చేసింది. పీపుల్ మీడియా ఫ్యాక్టరీ లిమిటెడ్ (People Media Factory Limited)కు 1300 ఎకరాల భూ కేటాయింపు గురించి ఆరోపణలు ఉన్నాయి.

జాగ్రత్తలు అవసరం

ఈ పాలసీ ఉపాధి సృష్టి, ఆర్థిక వృద్ధి, మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధికి దోహదపడవచ్చు. అయితే భూముల దుర్వినియోగం, అమలులో ఆలస్యం, ఉత్పత్తి లక్ష్యాలు సాధించకపోవడం వంటి రిస్క్‌లను నివారించడానికి బలమైన పర్యవేక్షణ, జవాబుదారీతనం అవసరం. ప్రభుత్వం ఈ పాలసీని స్వర్ణాంధ్ర విజన్ 2047కు ఒక అడుగుగా పరిగణిస్తున్నప్పటికీ, విమర్శకుల ఆందోళనలను పరిగణనలోకి తీసుకుని, పారదర్శకత, సమర్థతతో అమలు చేయాలి. ఈ కథలో హీరోగా రాష్ట్రం నిలబడాలంటే, దీర్ఘకాలిక ప్రణాళిక, అమలు సామర్థ్యం కీలకం.

భూ వనరులను దోచుకునే కుట్ర: కేవీవీ

పరిశ్రమలకు భూములు ఉచితంగా కేటాయిస్తూ రాష్ట్రంలో వ్యవసాయ రంగంపై ఆధారపడిన వారిని తరిమేసే కుట్ర జరుగుతోందని ఆంధ్రప్రదేశ్ రైతు సంఘం ప్రధాన కార్యదర్శి కేవీవీ ప్రసాద్ మండి పడ్డారు. ఆయన ‘ది ఫెడరల్ ప్రతినిధి’తో మాట్లాడుతూ ఇప్పటికే ఉన్న భూములు భూ స్వాముల చేతుల్లో ఉన్నాయి. సాధారణ వ్యవసాయ దారుడు వ్యవసాయం చేసుకునే పరిస్థితి లేదు. పేదవాళ్లు మూడు పూటలా హాయిగా జీవించాలంటే భూమే వారికి ఆధారం. దానిని వారికి లేకుండా చేసి పేద రైతులను నిలువునా చంపేందుకు కుట్ర జరుగుతోందనే ఆవేదనను ఆయన వ్యక్తం చేశారు. ఎన్ని పరిశ్రమలు పెట్టినా ఆహార పంటలు లేకుండా మనిషి బతకలేడనే నిజాన్ని ప్రభుత్వ పెద్దలు తెలుసుకోవాలన్నారు.

ప్రభుత్వానికి భూ దాహం పెరిగింది: సీపీఎం బాబూరావు

ప్రభుత్వానికి భూ దాహం పెరిగింది. నెల్లూరు జిల్లా రామాయపట్నం పోర్టుకు సమీపంలోని కరేడు వద్ద భూ సేకరణపై వచ్చిన వ్యతిరేకతను చూసైనా ప్రభుత్వం బుద్ధి తెచ్చులేదని సీపీఎం రాష్ట్ర కమిటీ సభ్యలు సీహెచ్ బాబూరావు అన్నారు. నగరాల్లో విలువైన భూములను వ్యాపారులకు కేటాయిస్తూ రాష్ట్ర ప్రజలకు ఏ విధమైన సంకేతాలను ప్రభుత్వం అందించ దలుచుకున్నదని ప్రశ్నించారు. కరేడు వద్ద 8500 ఎకరాల భూమిని ఇండోసోల్ కంపెనీకి అప్పగించేందుకు నిర్ణయించి, పరిశ్రమల శాఖ ఇచ్చిన జీవోలో 20 వేల ఎకరాలు సేకరించాలని నిర్ణయించిందని, ప్రజలు తిరగబడినా అణచి వేయాలనే ఆలోచనకు ప్రభుత్వం వచ్చిందన్నారు. పారిశ్రామికీకరణ అనేది ప్రజల ఆమోదంతో జరగాలే తప్ప మంచి పంటలు పండే పచ్చని పొలాలను లాక్కోవడం ద్వారా కాదన్నారు.

ప్రముఖ ఐటీ, ఐటీఈఎస్ సంస్థలు

భారతదేశంలోని కొన్ని ప్రముఖ ఐటీ (ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ), ఐటీఈఎస్ (ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ ఎనేబుల్డ్ సర్వీసెస్) సంస్థల పూర్తి పేర్లు ఈ విధంగా ఉన్నాయి.

1. TCS - Tata Consultancy Services Limited

2. Infosys - Infosys Limited

3. Wipro - Wipro Limited

4. HCL - HCL Technologies Limited

5. Tech Mahindra - Tech Mahindra Limited

6. LTIMindtree - LTIMindtree Limited

7. Mphasis - Mphasis Limited

8. Cognizant - Cognizant Technology Solutions Corporation

9. Capgemini - Capgemini Technology Services India Limited

10. Persistent - Persistent Systems Limited

ఈ సంస్థలు భారత ఐటీ, ఐటీఈఎస్ రంగంలో ప్రముఖ పాత్ర పోషిస్తున్నాయి. సాఫ్ట్‌వేర్ డెవలప్‌మెంట్, కన్సల్టింగ్, క్లౌడ్ కంప్యూటింగ్, ఆర్టిఫిషియల్ ఇంటెలిజెన్స్, బిజినెస్ ప్రాసెస్ అవుట్‌సోర్సింగ్ వంటి సేవలను అందిస్తాయి.