విద్యాశాఖ మంత్రి నారా లోకేష్ విజన్ ఏమిటి?

లోకేష్ విజన్‌లో కీలక అంశాలు LEAP మోడల్, మోడల్ స్కూల్స్, డిజిటల్ ఎడ్యుకేషన్, టీచర్ రిక్రూట్‌మెంట్ లో ముందుకు అడుగులు వేశారు. దాదాపు 40 శాతం సాధించారని అంచనా వేయవచ్చు. ఎందుకంటే చాలా ఇనిషియేటివ్‌లు 2025-26 అకడమిక్ ఇయర్ నుంచి పూర్తిగా అమలు అవుతున్నాయి.

కీలక ఎచీవ్‌మెంట్స్

లెర్నింగ్ ఎక్సలెన్స్ ఇన్ ఆంధ్రప్రదేశ్ (LEAP)ను 2025 ఏప్రిల్‌లో లాంచ్ చేశారు. ఇది ప్లే-బేస్డ్ కరికులమ్. పెడగాజీ ట్రైనింగ్, AI-డ్రివెన్ అసెస్‌మెంట్‌లు ఇంక్లూడ్ చేస్తుంది. 2025-26 అకడమిక్ ఇయర్ నుంచి అమలు అవుతోంది. ఇది విద్యార్థుల నైపుణ్యాలు మెరుగు పరచడంలో ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తుంది. ఇది రాష్ట్రవ్యాప్తంగా 100 శాతం లిటరసీ టార్గెట్ (అక్షర ఆంధ్ర ప్రోగ్రామ్)తో లింక్ అయింది.

మెగా DSC-2025 ద్వారా 16,347 టీచర్ పోస్టులు భర్తీ చేయనున్నారు. 3.36 లక్షల అప్లికేషన్లు, 92.9 శాతం అటెండెన్స్‌తో సక్సెస్‌ఫుల్‌గా నిర్వహించారు. ఒన్ క్లాస్-ఒన్ టీచర్ మోడల్ కింద 9,600 మోడల్ ప్రైమరీ స్కూల్స్ ఏర్పాటు చేస్తున్నారు. స్కూల్ బ్యాగ్స్ బర్డన్ తగ్గింపు, సెమిస్టర్-వైజ్ సిస్టమ్ అమలు వంటివి జరిగాయి.

ఇంటర్మీడియట్ రిఫార్మ్స్

ఫస్ట్ ఇయర్ బోర్డ్ ఎగ్జామ్స్ రిమూవల్, ఫార్మేటివ్ అసెస్‌మెంట్ సిస్టమ్ లో జరిగాయి. టీచర్ ట్రాన్స్‌ఫర్లు, ప్రమోషన్లు సీనియారిటీ ఆధారంగా పూర్తి చేశారు. కానీ కోర్ట్ కేసులు (31 కేసులు) వల్ల కొంత డిలే అయింది.

AI, స్కిల్-బేస్డ్ కరికులమ్ 2025-26 నుంచి అమలు జరుగుతోంది. 1 లక్ష+ విద్యార్థులకు ఫ్రీ JEE & NEET కోచింగ్, స్టడీ మెటీరియల్ అందిస్తున్నారు. PM-SHRI స్కీమ్ కింద ఫండింగ్ 120 శాతం పెరిగి, 935 స్కూల్స్ ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్ అప్‌గ్రేడ్ అయింది. అమరావతిలో ఇండియాస్ లార్జెస్ట్ లైబ్రరీ, 125 ఆటిజం స్కూల్స్ ప్లాన్, యూనిఫార్మ్స్, బ్యాగ్స్ క్వాలిటీ మెరుగు, ఫ్రీ బుక్స్, మిడ్‌డే మీల్స్ వంటి 100-డే ప్లాన్ సక్సెస్ కు దగ్గరగా ఉన్నాయి.

సింగపూర్, ఆస్ట్రేలియా సహకారంతో స్కిల్ ట్రైనింగ్ ఇస్తున్నారు. స్కూల్స్‌లో పొలిటికల్ ఇమేజరీ రిమూవ్, జెండర్ స్టీరియోటైప్స్ తొలగింపు జరిగాయి. PM మోడీ, ధర్మేంద్ర ప్రధాన్‌తో చర్చలు, హయ్యర్ ఎడ్యుకేషన్ రిఫార్మ్స్ వంటివి జరిగాయి.

2025-26 బడ్జెట్‌లో 9.8 శాతం విద్యకు కేటాయించారు. టీచర్స్ కు నాన్-టీచింగ్ డ్యూటీల నుంచి రిలీఫ్ వచ్చిందని విద్యాశాఖ చెబుతోంది.

మొత్తంగా ప్రారంభ సంస్కరణలు (రిక్రూట్‌మెంట్, కరికులమ్ చేంజెస్) సక్సెస్ అయ్యాయనేది విద్యాశాఖ చెబుతున్న మాట. కానీ లాంగ్-టర్మ్ ఇంపాక్ట్ (లిటరసీ రేట్ పెరుగుదల, నిర్ఫ్ ర్యాంకింగ్స్) 2029 వరకు కనిపించే అవకాశం లేదని ప్రభుత్వం భావిస్తోంది.

ఏపీ విద్యా విధానంలో ఇది సాధ్యమేనా?

లోకేష్ విజన్ ఏపీ విద్యా విధానంలో సాధ్యమేనని మేధావులు అంటున్నారు. కానీ ఇది అంబిషియస్ (Ambitious), చాలెంజెస్‌తో కూడుకున్నది. సాధ్యత రేటింగ్ 70-80 శాతం ఉండే అవకాశం ఉందని పలువురు ఉపాధ్యాయులు అంటున్నారు. ఎందుకంటే రాష్ట్ర బడ్జెట్, సెంట్రల్ సపోర్ట్, అంతర్జాతీయ పార్టనర్‌షిప్స్ బలమైనవిగా చెబుతున్నారు.

సానుకూల అంశాలు

ఏపీలో ఇప్పటికే మెడ్‌టెక్ జోన్ వంటి ఇనిషియేటివ్‌లు (విశాఖపట్నం) సక్సెస్ అయినట్లు ప్రభుత్వం చెబుతోంది. ఇది విద్యా రంగానికి లింక్ అవుతుంది. ప్రైవేట్ యూనివర్శిటీలు ప్రమోట్ చేయడం ద్వారా హయ్యర్ ఎడ్యుకేషన్ మెరుగుపడుతుంది. PM-SHRI ఫండింగ్ పెరుగుదల, సింగపూర్ సహకారం, ఆస్ట్రేలియా ఇన్విటేషన్ వంటివి ఫీజిబుల్ చేస్తాయనే వాదన ఉంది.

9.8 శాతం బడ్జెట్ అలకేషన్, GST రిఫార్మ్స్ వల్ల ఎడ్యుకేషన్ వస్తువులపై పన్నులు తగ్గుదల (పెన్సిల్స్, బుక్స్ మీద రేట్స్ తగ్గింపు). ఫ్రీ ఎలక్ట్రిసిటీ ఫర్ స్కూల్స్, స్కిల్ హబ్స్ వంటివి సాధ్యం అవుతాయి.

చాలెంజెస్

ఇప్పటి వరకు 3వ తరగతి విద్యార్థులు 87 శాతం మంది బేసిక్ మ్యాథ్ చేయలేకపోతున్నారు. ఇది లాంగ్-టర్మ్ చాలెంజ్. కోర్ట్ కేసులు, పొలిటికల్ ఎంటర్‌ఫియరెన్స్ వల్ల డిలే అయ్యే అవకాశం ఉంది.

టీచర్ ట్రైనింగ్, డిజిటల్ ఇన్‌ఫ్రా రూరల్ ఏరియాల్లో అవసరం. ప్రైవేట్ స్కూల్స్‌తో పోటీపడాలంటే 4 సంవత్సరాల టార్గెట్ అవసరం.

కేరళ, తమిళనాడు మోడల్స్ సిమిలర్. కానీ ఏపీలో రూరల్-అర్బన్ గ్యాప్ ఎక్కువ. సక్సెస్ కోసం స్టేక్‌హోల్డర్ ఇన్‌వాల్వ్‌మెంట్ (టీచర్ యూనియన్స్, పేరెంట్స్) కీలకం.

మొత్తంగా లోకేష్ విజన్ ఏపీ విధానంలో సాధ్యమే. కానీ విజయం సమర్థవంతమైన అమలు, మానిటరింగ్, అడ్జస్ట్‌మెంట్స్ మీద ఆధారపడి ఉంటుంది. 2029 నాటికి గ్లోబల్ మోడల్ అవ్వాలంటే, రాజకీయ స్థిరత్వం, కంటిన్యూస్ ఫండింగ్ అవసరం.

లోకేష్ వ్యక్తిగత అనుభవాలు

ఉపాధ్యాయ దినోత్సవం రోజు నారా లోకేష్ తన ప్రసంగాన్ని "నా లైఫ్ టీచర్ నారా చంద్రబాబు నాయుడు గారు" అంటూ ప్రారంభించారు. ఇది తండ్రి పాత్రను గురువుగా హైలైట్ చేయడమే కాకుండా, కుటుంబంలో విద్యా విలువలు ఎలా పెంపొందుతాయో చూపించే ఉద్దేశ్యంతో ఉంది. ఆయన తన స్కూల్ డేస్‌ను "మాది గోల బ్యాచ్... బ్యాక్ బెంచ్ నుంచి స్టాన్‌ఫోర్డ్ యూనివర్శిటీకి వెళ్లాను" అంటూ వివరించారు. ఇక్కడ ఆయన సమాజానికి చెప్పాలనుకున్నది ఏమిటి? ఎవరైనా సాధారణ నేపథ్యం నుంచి కూడా కష్టపడి, ఉపాధ్యాయుల మార్గదర్శనంతో ఉన్నత స్థాయికి చేరుకోవచ్చు అనేది. ఇది యువతకు ప్రేరణాత్మక సందేశం.

ఆయన తన బలహీనతల గురించి బహిరంగంగా మాట్లాడుతూ, "కొన్ని అంశాల్లో వీక్ గా ఉన్నానని మా నాన్నగారు బ్రిడ్జి కోర్సుల్లో శిక్షణ ఇప్పించారు... నారాయణ గారిని పిలిపించి నాకు శిక్షణ ఇప్పించారు" అన్నారు. ఇంటర్మీడియట్ సమయంలో మంత్రి నారాయణ బ్రిడ్జ్ కోర్స్ ఇచ్చారని, యూనివర్శిటీలో రాజిరెడ్డి ఆధ్వర్యంలో చదివానని చెప్పారు. అలాగే, "సమయానికి హెయిర్ కట్ కూడా చేయించుకోవాలని తెలియదు" అంటూ తన స్వయం డిసిప్లిన్ లోపాలను స్వీకరించారు. ఇది సమాజానికి ఇచ్చిన మెసేజ్. ఎవరికైనా బలహీనతలు ఉంటాయి, కానీ సరైన మార్గదర్శకులతో వాటిని అధిగమించవచ్చు. మరీ ముఖ్యంగా, "తల్లిని ఆ తర్వాత నా ఉపాధ్యాయులనే గౌరవిస్తాను" అంటూ ఉపాధ్యాయులను తల్లికి సమానంగా పేర్కొన్నారు. ఇది ఉపాధ్యాయుల గౌరవాన్ని పెంచడం, సమాజంలో వారి స్థానాన్ని గుర్తుచేయడం లక్ష్యంగా ఉంది.