అమరావతిలో భూగర్భ యుటిలిటీ నెట్‌వర్క్‌లు

భూగర్భంలో ఒకే రూట్‌లో అన్ని యుటిలిటీలు

అమరావతి మాస్టర్ ప్లాన్ ప్రకారం, 217 చ.కి.మీ. విస్తీర్ణంలో 320 కి.మీ. ఆర్టీరియల్ రోడ్లు, 1,280 కి.మీ. నెయిబర్‌హుడ్ రోడ్లతో పాటు భూగర్భ యుటిలిటీ డక్ట్‌లు (700 కి.మీ. మేర) నిర్మాణం జరుగుతోంది. రోడ్ల పక్కన డ్రైనేజీ కాలువలు (స్టార్మ్‌వాటర్ డ్రైన్స్)కు ఆనుకుని ఈ డక్ట్‌లు ఏర్పాటు చేస్తున్నారు.

ఇందులో ప్రధానంగా...

విద్యుత్, ఐసీటీ కేబుల్స్: హై-టెన్షన్ పవర్ లైన్‌లను భూగర్భంలోకి మార్చడానికి రూ. 1,600 కోట్ల ప్రాజెక్టు. ఇది 1,000 ఎకరాల భూమిని విడుదల చేస్తూ, ఓవర్‌హెడ్ వైర్ల వల్ల వచ్చే ప్రమాదాలను నివారిస్తుంది. ఇప్పటికే 14 రోడ్ ప్యాకేజీలలో ఈ పనులు ప్రారంబమై, ఆరు-లేన్ రోడ్లతో పాటు భూగర్భ డక్ట్‌లు ఏర్పాటు అవుతున్నాయి.

టెలిఫోన్ మరియు కమ్యూనికేషన్ నెట్‌వర్క్‌లు: ఆప్టిక్ ఫైబర్ కేబుల్స్, ఇంటర్నెట్ లైన్‌ల కోసం భూగర్భ డక్ట్‌లు. ఇవి వరల్డ్ బ్యాంక్ రూ. 800 మిలియన్ లోన్‌లో భాగంగా జరుగుతున్నాయి. డిజిటల్ ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్‌ను బలోపేతం చేస్తూ 24/7 కనెక్టివిటీని అందిస్తాయి.

గ్యాస్ పైప్‌లైన్‌లు: సిటీ గ్యాస్ లైన్‌లు, ఇండస్ట్రియల్ గ్యాస్ సరఫీ కోసం భూగర్భ పైప్‌లు ఏర్పాటవుతున్నాయి. ఇవి గృహాలు, వాణిజ్య స్థావరాలకు సురక్షితంగా గ్యాస్‌ను అందిస్తాయి. మొత్తం 934 కి.మీ. పైప్డ్ సీవరేజ్ నెట్‌వర్క్‌లో ఈ గ్యాస్ లైన్‌లు కూడా చేర్చారు.

డ్రింకింగ్ వాటర్, ఇరిగేషన్ పైప్‌లైన్‌లు: కృష్ణా నది నుంచి 24/7 నీటి సరఫురాకు భూగర్భ పైప్‌లు ఏర్పాటు చేస్తున్నారు. రీ-యూజ్డ్ వాటర్ లైన్‌లు ఫ్లషింగ్, కూలింగ్, ఇరిగేషన్‌కు ఉపయోగపడతాయి. ఇందులో 13 ఎస్‌టీపీలు (సీవరేజ్ ట్రీట్‌మెంట్ ప్లాంట్లు) 330.57 మిలియన్ లీటర్లు/రోజు సామర్థ్యంతో ఏర్పాటు అవుతున్నాయి.

ఈ యుటిలిటీలన్నీ ఒకే భూగర్భ డక్ట్ సిస్టమ్‌లో ఏర్పాటు చేయడం వల్ల భవిష్యత్తులో రోడ్లు బ్రేక్ చేసి పని చేయాల్సిన అవసరం తగ్గుతుంది. ఇది సింగపూర్, డుబాయ్ వంటి నగరాల మోడల్‌ను అనుసరిస్తూ, అమరావతిని 'డిజాస్టర్-ప్రూఫ్' సిటీగా మారుస్తోంది.

వేగవంతమైన నిర్మాణం

కూటమి ప్రభుత్వం అధికారంలోకి వచ్చిన తర్వాత అమరావతి పనులు మళ్లీ ఊపందుకున్నాయి. 2024 డిసెంబర్‌లో ఏపీసీఆర్‌డీఏ 41వ సమావేశంలో రూ. 11,467 కోట్లతో 20 ప్యాకేజీలను ఆమోదించారు. ఇందులో రూ. 2,498 కోట్లతో 360 కి.మీ. ట్రంక్ రోడ్లు, రూ. 1,052 కోట్లతో యుటిలిటీ డక్ట్‌లు, రూ. 1,585 కోట్లతో వాటర్ మేనేజ్‌మెంట్ ఇన్‌ఫ్రా ఉన్నాయి.

ప్రస్తుతం 14 రోడ్ ప్యాకేజీలలో పనులు జరుగుతున్నాయి. ఈ-2, ఈ-5, ఎన్-8, ఎన్-13 వంటి రోడ్లలో డ్రైనేజీ కాలువలు, భూగర్భ డక్ట్‌లు ఏర్పాటు అవుతున్నాయి. ఎన్‌సీసీకి రూ. 2,130 కోట్ల కాంట్రాక్టు, ఎల్‌ అండ్‌ టీకి రూ. 1,954 కోట్ల ప్యాకేజీలు ఇచ్చారు. రూ. 1,200 కోట్ల ఈ-టెండర్లు పిలిచారు. 2025 మార్చి 2026 నాటికి కోర్ ఇన్‌ఫ్రా పూర్తి చేయాలని లక్ష్యం.

ఫ్లడ్ మిటిగేషన్ ప్యాకేజీలు (రూ. 590.74 కోట్లు, రూ. 386.95 కోట్లు, రూ. 608.26 కోట్లు)లో కొండవీటి వాగు, పాలవాగు గ్రావిటీ కెనాల్‌లు విస్తరిస్తూ, 48.3 కి.మీ. వాగులు, మూడు రిజర్వాయర్లు నిర్మిస్తున్నారు. ఇటీవల ఐఐటీ నిపుణులు లేఅవుట్ డిజైన్‌లను ఫైనలైజ్ చేశారు.

అంతర్జాతీయ బ్యాంకుల మద్దతు

వరల్డ్ బ్యాంక్ రూ. 800 మిలియన్ (సుమారు రూ. 6,700 కోట్లు) ఆమోదించింది. ఇది క్లైమేట్-రెసిలియంట్ ఇన్‌ఫ్రా, లో-కార్బన్ ట్రాన్స్‌పోర్ట్‌కు ఉపయోగపడుతుంది. ఏడీబీతో కలిపి రూ. 15,000 కోట్ల రుణాలు, ఇంకా రూ. 7,500 కోట్ల నాబ్‌ఫిడ్ లోన్ తీసుకుంటున్నారు. పీపీపీ మోడల్, ల్యాండ్ మోనిటైజేషన్‌తో మరిన్ని నిధులు సమకూర్చుతున్నారు.

సవాళ్లు, భవిష్యత్తు ఆశలు

2019లో రాజకీయ మార్పుల వల్ల నిలిచిన పనులు, భూసమీకరణ సమస్యలు ఇప్పుడు పరిష్కారమవుతున్నాయి. రైతులు భూములు ఇచ్చేందుకు ముందుకు వస్తున్నారు. ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబు నాయుడు "అమరావతిని మూడేళ్లలో పూర్తి చేస్తాం" అని ప్రకటించారు. ఈ భూగర్భ యుటిలిటీలు అమరావతిని 30 శాతం గ్రీన్ కవర్‌తో, సస్టైనబుల్ సిటీగా మార్చి, 3.5 మిలియన్ జనాభాను ఆకర్షిస్తాయని నిపుణులు అంచనా.