చరిత్రను తిరగ రాస్తోన్న పాపంపేట భూవివాదం

ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో భూవివాదాలు ఎప్పుడూ కొత్తవి కాదు. కానీ అనంతపురం నగరానికి ఆనుకుని ఉన్న పాపంపేట గ్రామంలో జరుగుతున్న భూవివాదం మాత్రం దశాబ్దాల చరిత్రను తిరగరాస్తోంది. 1866లో ఇనాం భూమిగా మంజూరైన 932 ఎకరాల విస్తీర్ణంలోని ఈ గ్రామం, ఇప్పుడు నగరీకరణలో భాగమైనప్పటికీ, 70 ఏళ్ల తర్వాత వారసుడిగా ప్రకటించుకున్న ఒక వ్యక్తి హక్కులు చెప్పుకోవడంతో వేల కుటుంబాల జీవితాలు అతలాకుతలమవుతున్నాయి. ఇది కేవలం ఒక గ్రామ సమస్య కాదు. భూటైటిల్ చట్టం లాంటి సంస్కరణల అవసరాన్ని, అధికారుల నిర్లక్ష్యాన్ని, చట్టపరమైన లోపాలను ప్రశ్నిస్తున్న ఒక పెద్ద సమాజిక, ఆర్థిక డ్రామా.

ఇనాం భూముల నుంచి ఆధునిక వివాదాల వరకు

స్వాతంత్ర్యానికి ముందు బ్రిటిష్ కాలంలో రాజులు దేవాలయాలు, గ్రామ సేవకులకు ఇనాం భూములు మంజూరు చేసేవారు. 1866లో పి శేషగిరిరావుకు పైమాసి 27 కింద 932 ఎకరాల పాపంపేట గ్రామాన్ని ఇనాం భూమిగా ఇచ్చారు. తర్వాతి కాలంలో ఈ భూమి చేతులు మారింది. 1879లో కె వెంకటరావుకు 1910లో గొల్లపల్లి లక్ష్మీనరసింహశాస్త్రికి విక్రయమైంది. 1952లో గొల్లపల్లి, రాచూరి కుటుంబాల మధ్య పెంచబడింది. 209 ఎకరాలు గొల్లపల్లి కుటుంబానికి, 550 ఎకరాలు రాచూరి కుటుంబానికి దక్కింది. 1956లో ఇనాం చట్టం రద్దై, రైత్వారీ పట్టాలు ప్రభుత్వం మంజూరు చేసింది. దశాబ్దాలుగా ఈ భూములు పదుల సార్లు చేతులు మారి, ఇళ్ల స్థలాలుగా మారాయి. రెవెన్యూ, రిజిస్ట్రేషన్ శాఖలు ఎప్పుడూ ఇబ్బంది పెట్టలేదు.

కానీ 2024 సెప్టెంబరులో రాచూరి సుబ్రహ్మణ్యం కుమారుడు రాచూరి వెంకటకిరణ్ తెరపైకి వచ్చారు. 1952 డాక్యుమెంట్ ఆధారంగా 550 ఎకరాల్లో కొంత మాత్రమే విక్రయించామని, మిగిలిన భూమిపై హక్కు తమదేనని ప్రకటించారు. శ్రీరాములు, వెంకట చౌదరి పేర్లతో జీపీఏ (జనరల్ పవర్ ఆఫ్ అటార్నీ) చేసి, 42 సర్వే నంబర్లలో హెచ్చరిక బోర్డులు పాతారు. ఇది కోర్టు పరిధిలో ఉందని పేర్కొన్న ఈ చర్య గ్రామంలోని ఖాళీ స్థలాలను లక్ష్యంగా చేసుకుంది. ఫలితంగా క్రయవిక్రయాలు నిలిచిపోయాయి. బ్యాంకులు రుణాలు ఇవ్వడం మానేశాయి.

వెంకటకిరణ్ వాదన

పైమాసి 27లోని 550 ఎకరాలు తమ కుటుంబానికి సంక్రమించాయి. 116 ఎకరాలు మాత్రమే విక్రయించాం. మిగిలిన భూమిని ఇతరులు ఆక్రమించుకుని విక్రయించారు అని చెబుతున్నారు. "మేం ఇళ్ల జోలికి వెళ్లడం లేదు, ఖాళీ భూమిని మాత్రమే స్వాధీనం చేయాలి" అని పేర్కొంటున్నారు.

పాపంపేట పరిరక్షణ సమితి

"కొందరు వ్యక్తులు గ్రామం మొత్తాన్ని కబ్జా చేసే కుట్ర చేస్తున్నారు. అధికారులు సహకరిస్తున్నారు. రాచూరి కుటుంబానికి రైత్వారీ పట్టా మంజూరు కాలేదు. అలాంటప్పుడు హక్కులు ఎలా సంక్రమిస్తాయి?" అని ప్రశ్నిస్తున్నారు. వేల కుటుంబాలు దశాబ్దాలుగా అక్కడ నివసిస్తున్నాయి, అక్రమ జీపీఏలు, పొజిషన్ సర్టిఫికెట్లు ఇవ్వడంపై విచారణ డిమాండ్ చేస్తున్నారు.

ఇటీవల అభివృద్ధుల్లో మండల సర్వేయర్ రఘునాథ్ నోటీసులు ఇవ్వకుండా సర్వే చేసి, 176 ఎకరాలు జీపీఏదారుల ఆధీనంలో ఉన్నాయని నివేదిక ఇచ్చారు. వీఆర్వో రఘు తన సంతకం కాదని చెప్పినప్పటికీ, ఈ సర్టిఫికెట్లు కోర్టులో సమర్పించబడ్డాయి. రాప్తాడు మాజీ ఎమ్మెల్యే తోపుదుర్తి ప్రకాశ్ రెడ్డి బాధితుల తరఫున ఆందోళన చేసి, అక్రమ రిజిస్ట్రేషన్లు రద్దు చేయాలని డిమాండ్ చేశారు. జిల్లా కలెక్టర్ ఆనంద్ విచారణకు ఆదేశాలు ఇచ్చారు. కానీ ఇది సివిల్ కోర్టు పరిధిలోనిదని చెబుతున్నారు.

ఇది రాజకీయ ప్రేరేపితం: మాజీ ఎమ్మెల్యే తోపుదుర్తి

బాధితుల తరపున ఆందోళన చేసి, అక్రమ రిజిస్ట్రేషన్లు, జీపీఏలు రద్దు చేయాలని రాప్తాడు మాజీ ఎమ్మెల్యే, బాధితుల తరఫు నాయకుడు తోపుదుర్తి ప్రకాశ్ రెడ్డి డిమాండ్ చేశారు. మండల సర్వేయర్ రఘునాథ్ అక్రమ సర్వే చేసి 176 ఎకరాలు జీపీఏ దారులకు అప్పగించినట్టు ఆరోపించారు. వివాదం రాజకీయ ప్రేరేపితమని, ప్రజలకు న్యాయం కావాలని ఆయన కోరుతున్నారు.

విచారణ ప్రారంభించాం: కలెక్టర్ ఆనంద్

సోమవారం అక్టోబర్ 20, 2025 న ఫిర్యాదు అందిన తర్వాత అనంతపురం జిల్లా కలెక్టర్ ఓ ఆనంద్ విచారణ ప్రారంభించారు. జిల్లా రిజిస్ట్రార్‌తో కలిసి అక్రమ రిజిస్ట్రేషన్లు, డాక్యుమెంట్ల పరిశీలన చేస్తున్నాం అని కలెక్టర్ ఆనంద్ తెలిపారు. వివాదం సివిల్ కోర్టు పరిధిలో ఉంది. ఇరు వర్గాలకు సూచించాం. వందల డాక్యుమెంట్ల పరిశీలనకు సమయం పడుతుంది. శాంతి భద్రతలు కాపాడాలని అధికారులకు ఆదేశాలు జారీ చేసినట్లు కలెక్టర్ తెలిపారు.

నివేదికలో తన సంతకం లేదు: రఘునాథ్

నివేదికలో తన సంతకం లేదు. అక్రమ సర్వేలతో తనకు సంబంధం లేదు అని మండల సర్వేయర్ రఘునాథ్ స్పష్టం చేశారు. అలాంటి సర్వేలు జరగకుండా చూడాలని, ఆదేశాలు పాటించాలని సూచించారు.

భూవివాదాలకు చెక్ పెట్టాల్సిన అవసరం

ఈ వివాదం భూటైటిల్ చట్టం (ల్యాండ్ టైటిల్ యాక్ట్) అవసరాన్ని మరోసారి గుర్తు చేస్తోంది. కేంద్ర ప్రభుత్వం తీసుకొచ్చిన ఈ చట్టం, భూములకు స్పష్టమైన టైటిల్ ఇవ్వడం ద్వారా వివాదాలను తగ్గిస్తుందని అంటారు. కానీ విమర్శకులు ఇది పేదల భూములను కార్పొరేట్లకు అప్పగించే కుట్రగా చూస్తున్నారు. పాపంపేటలో ఇనాం చట్టం రద్దైనా, 70 ఏళ్ల తర్వాత వారసులు హక్కులు చెప్పుకోవడం. ఇది రికార్డుల లోపాలు, అధికారుల నిర్లక్ష్యాన్ని బట్టబయలు చేస్తోంది. రెవెన్యూ శాఖ తమ పరిధి కాదని తప్పించుకోవడం, సర్వేయర్ల అడ్డగోలు వ్యవహారాలు, ఇవి సామాన్యులకు న్యాయం ఎలా దక్కుతుందనే ప్రశ్నలను లేవనెత్తుతున్నాయి.

సమస్యలు పక్కదోవ ఎంతకాలం?

ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో భూకబ్జాలు, వివాదాలు పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో, పాలకులు ఎంతకాలం కోర్టుల పేరుతో సమస్యలను తోసేస్తారు? ఒక్క పాపంపేటే కాదు, రాష్ట్రవ్యాప్తంగా ఇలాంటి వివాదాలు వేల సంఖ్యలో ఉన్నాయి. ఇది ప్రభుత్వానికి ఒక మేలుకొలుపు. స్పష్టమైన భూరికార్డులు, డిజిటలైజేషన్, వేగవంతమైన విచారణలు అవసరం. లేకుంటే సామాన్యుల జీవితాలు ఇలాంటి వివాదాల్లోనే స్తంభించిపోతాయి. ఈ సమస్య అందరినీ ఆలోచింపజేయాలి. భూమి హక్కు కేవలం పట్టాలతోనే ముగుస్తుందా? లేక సామాజిక న్యాయంతో ముడిపడి ఉందా?