మునిసిపాలిటీల్లో మొదలైన వీధి కుక్కల వేట

చేపట్టిన చర్యలు

రాష్ట్రంలో వీధి కుక్కల బెడద ఒక ముఖ్య సామాజిక, ఆరోగ్య సమస్యగా మారింది. 2024 జూన్ 1 నాటికి 2,24,732 కుక్కలకు స్టెరిలైజేషన్ (సంతాన నిరోధక శస్త్రచికిత్స) జరగగా, మరో 1,36,656 కుక్కలకు ఈ ప్రక్రియ పూర్తయింది. మొత్తం 3.61 లక్షలకు పైగా కుక్కలు స్టెరిలైజ్ చేయబడ్డాయి. ఇది మొత్తం కుక్కల సంఖ్యలో గణనీయమైన భాగం. అయితే ఇంకా 1.5 లక్షలకు పైగా కుక్కలు నియంత్రణ బయటే ఉన్నాయి. 45 ULBలలో ABC కేంద్రాలు (ఆపరేషన్ థియేటర్లు, కెన్నెల్స్‌తో) ఏర్పాటు కాగా, మిగతావి కూడా త్వరలో ఏర్పాటవుతాయి. 197 మంది శిక్షణ పొందిన హ్యాండ్లర్లు, డాగ్ క్యాచర్లను నియమించడం ద్వారా క్షేత్రస్థాయి అమలు బలోపేతమైంది.

ప్రభుత్వం రాష్ట్ర స్థాయి జంతు జనన నియంత్రణ, పర్యవేక్షణ కమిటీ, ULB స్థాయి స్థానిక కమిటీలను ఏర్పాటు చేసింది. ఇందులో MAUD, ఆరోగ్యం, పశుసంవర్ధక, పంచాయతీ రాజ్ శాఖలతోపాటు భారత జంతు సంక్షేమ బోర్డు, రాష్ట్ర జంతు సంక్షేమ బోర్డు సభ్యులు భాగస్వామ్యులు. ఇది అంతర్శాఖల సమన్వయాన్ని పెంచుతుంది. కానీ అమలులో ఆలస్యాలు లేకుండా చూడాల్సిన బాధ్యత కమిషనర్లపై ఉంది.

ఒక వీధి ఫుట్ పాత్ పై నిద్రిస్తున్న వీధి కుక్కలు

కఠిన మార్గదర్శకాలు

రోజువారీ/వారపు స్టెరిలైజేషన్ లక్ష్యాలతో యాక్షన్ ప్లాన్‌లు రూపొందించాలి. 2023 ABC నియమాలకు అనుగుణంగా సాంకేతికంగా అర్హత ఉన్న ఏజెన్సీలను ఎంపిక చేయాలి. వీధి కుక్కల జనాభాపై తాజా సర్వే నిర్వహించాలి. ప్రజా భద్రతకు ప్రాధాన్యత ఇచ్చి ప్రత్యేక డ్రైవ్‌లు చేపట్టాలి. రేబిస్ సోకిన కుక్కలను గుర్తించి ప్రత్యేక పౌండ్లు/షెల్టర్లలో ఉంచాలి. ముందుగా ప్రధాన మున్సిపల్ కార్పొరేషన్లలో, తర్వాత ఇతర ULBలకు విస్తరణ చేసే విధంగా మునిసిపాలిటీలకు ఆదేశాలు జారీ అయ్యాయి.

పాఠశాలలు, ఆసుపత్రులు, బస్ డిపోలు, రైల్వే స్టేషన్లు, క్రీడా స్థలాలను సురక్షిత జోన్లుగా మార్చాలి. అంగన్‌వాడీలు, పాఠశాలల్లో పిల్లల భద్రత కోసం అవగాహన కార్యక్రమాలు ప్రారంభం. రోడ్లు, బహిరంగ ప్రాంతాల్లో జంతువులకు ఆహారం ఇవ్వడం నిషేధం. ప్రత్యేక ఆహార జోన్లు కేటాయించాలి. "ABC, ARV అమలులో నిర్లక్ష్యం, ఆలస్యం తీవ్రంగా పరిగణించబడుతుంది" అని మునిసిపల్ కమిషనర్ సురేష్ కుమార్ హెచ్చరించారు. ఇది అధికారులపై ఒత్తిడిని పెంచుతుంది.

సవాళ్లు, భవిష్యత్తు

ఈ చర్యలు స్వాగతయోగ్యమైనవి. ఎందుకంటే 2024 జూన్ నుంచి చేపట్టిన చర్యలు ఫలితాలు ఇస్తున్నాయి. స్టెరిలైజేషన్ రేటు పెరగడం ద్వారా జనాభా నియంత్రణ సాధ్యమవుతుంది. ARV ద్వారా రేబిస్ ప్రమాదం తగ్గుతుంది. అయితే సవాళ్లు లేకపోలేదు. మౌలిక సదుపాయాలు (కేంద్రాలు) అన్ని ULBలలో సమానంగా లేవు. సర్వేలు తాజాగా లేకపోవడం వల్ల ఖచ్చితమైన లక్ష్యాలు నిర్ణయించడం కష్టం. ప్రజల సహకారం (ఆహారం ఇవ్వకపోవడం) కీలకం. కుక్కలకు ప్రత్యేక షెల్టర్లు ఏర్పాటు మానవీయంగా సరైనది. కానీ ఖర్చులు, నిర్వహణ సమస్యలు తలెత్తవచ్చు.

మొత్తం మీద ప్రభుత్వం ఈ సమస్యను శాస్త్రీయంగా, చట్టబద్ధంగా పరిష్కరించే దిశలో ఉంది. కమిటీలు, మార్గదర్శకాలు అమలు కఠినంగా జరిగితే, రాష్ట్రంలో వీధి కుక్కల బెడద గణనీయంగా తగ్గుతుంది. ప్రజలు కూడా బాధ్యతాయుతంగా వ్యవహరిస్తేనే పూర్తి విజయం సాధ్యం.