రాజంపేట పార్లమెంట్ రద్దు ఖాయం!
రాజంపేట పార్లమెంట్ స్థానం రద్దు ఊహాగానాలు మధ్య రాజకీయ చిక్కులు.
ఆంధ్రప్రదేశ్ రాజకీయ వర్గాల్లో ఇటీవల రాజంపేట లోక్సభ స్థానం రద్దు అవుతుందనే చర్చ తారాస్థాయికి చేరింది. రాయచోటి జిల్లా కేంద్రాన్ని పక్కనపెట్టి మదనపల్లిని జిల్లా ప్రధాన కేంద్రంగా ప్రకటించడం, రాజంపేట అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాన్ని కడప జిల్లాలో విలీనం చేయడం వంటి పరిణామాలు ఈ ఊహాగానాలకు బలాన్నిచ్చాయి. ప్రస్తుత ఎంపీ పెద్దిరెడ్డి మిథున్ రెడ్డి నేతృత్వంలో వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీ బలమైన పట్టు సాధించింది. ఈ నియోజకవర్గంపై తెలుగుదేశం పార్టీ వ్యూహాత్మకంగా కదలికలు చేస్తున్నట్లు సమాచారం.
రాజకీయ చరిత్ర కోణంలో...
రాజంపేట లోక్సభ నియోజకవర్గం ఆంధ్రప్రదేశ్లోని 25 పార్లమెంటరీ స్థానాల్లో ఒకటి. ఇది ఉమ్మడి కడప జిల్లా పరిధిలో ఏర్పడింది. 1952లో మొదటి సారి ఎన్నికలు జరిగినప్పటి నుంచి ఈ సీటు వివిధ రాజకీయ పార్టీల మధ్య పోటీకి వేదికగా మారింది. ప్రారంభంలో కాంగ్రెస్ పార్టీ ఆధిపత్యం చూపినా, తర్వాత కాలంలో టీడీపీ, వైఎస్సార్సీపీలు ఇక్కడ బలమైన స్థావరాలు ఏర్పరచుకున్నాయి. నియోజకవర్గం పరిధిలో రాజంపేట, కోడూరు, రాయచోటి, తంబళ్లపల్లె, పీలేరు, మదనపల్లె, పుంగనూరు అసెంబ్లీ సెగ్మెంట్లు ఉన్నాయి. ఇవి ఎక్కువగా రెడ్డి సామాజిక వర్గం ప్రభావిత ప్రాంతాలు.
పెద్దిరెడ్డి కుటుంబం ఈ నియోజకవర్గ చరిత్రలో కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది. మాజీ మంత్రి పెద్దిరెడ్డి రామచంద్రా రెడ్డి దీర్ఘకాలం ఇక్కడి రాజకీయాలను ఆధిపత్యం చేశారు. ఆయన కుమారుడు మిథున్ రెడ్డి 2014, 2019, 2024 ఎన్నికల్లో వైఎస్సార్సీపీ తరఫున విజయం సాధించారు. 2024 ఎన్నికల్లో మిథున్ రెడ్డి భారతీయ జనతా పార్టీ అభ్యర్థి ఎన్ కిరణ్ కుమార్ రెడ్డిని ఓడించి 76,000 ఓట్ల మెజారిటీతో గెలిచారు. ఈ కుటుంబం అన్ని సామాజిక వర్గాల్లోకి చొచ్చుకుపోయే వ్యూహాలతో పట్టు సాధించింది. ముఖ్యంగా గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో భూమి సంబంధిత వివాదాలు, స్థానిక అభివృద్ధి కార్యక్రమాల ద్వారా ప్రజలకు బాగా దగ్గరయ్యారు. చరిత్రపరంగా చూస్తే ఈ సీటు రాజకీయ కుటుంబాల ఆధిపత్యానికి ఉదాహరణగా నిలుస్తుంది. ఇక్కడ స్థానిక సమస్యలు ఎన్నికల ఫలితాలను నిర్ణయిస్తాయి.
రాజంపేట ఎంపీ మిథున్ రెడ్డి
రాజకీయ కోణంలో జిల్లాల పునర్విభజన
రాజంపేట పార్లమెంట్ స్థానం రద్దు అనే ఊహాగానాలు ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్విభజన నేపథ్యంలో ఊపిరి పోసుకున్నాయి. డిసెంబర్ 29, 2025న ఆంధ్రప్రదేశ్ మంత్రివర్గం 28 జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ఆమోదం తెలిపింది. ఇది 2026 జనవరి 1 నుంచి అమలులోకి వస్తుంది. అన్నమయ్య జిల్లా ప్రధాన కేంద్రాన్ని రాయచోటి నుంచి మదనపల్లెకు మార్చడం, రాజంపేట అసెంబ్లీ సెగ్మెంట్ను కడప జిల్లాలో విలీనం చేయడం, రైల్వే కోడూరును తిరుపతి జిల్లాలో చేర్చడం వంటి మార్పులు జరిగాయి. ఈ మార్పులు ప్రజల అభిప్రాయాల ఆధారంగా జరిగాయని ప్రభుత్వం పేర్కొంది. కానీ రాజకీయ వర్గాల్లో ఇవి టీడీపీ వ్యూహంగా చూస్తున్నారు.
టీడీపీ నాయకత్వం పార్లమెంటరీ, అసెంబ్లీ స్థానాల పునర్విభజన సమయంలో రాజంపేటను రద్దు చేసి, మదనపల్లిని కొత్త పార్లమెంట్ స్థానంగా మార్చేందుకు ప్రయత్నిస్తున్నట్లు సమాచారం. ఇది పెద్దిరెడ్డి కుటుంబం బలమైన ప్రభావం ఉన్న ప్రాంతాలను బలహీనపరచడానికి ఉద్దేశించినదిగా భావిస్తున్నారు. రాజంపేటలో టీడీపీ, వైఎస్సార్సీపీ మధ్య రహస్య ఒప్పందాలు ఉన్నట్లు ఆరోపణలు ఉన్నాయి. ఇందులో టీడీపీ నాయకులు వైఎస్సార్సీపీకి రహస్యంగా మద్దతు ఇస్తున్నారని, భూమి లావాదేవీలు, ఆర్థిక ప్రయోజనాలు పంచుకుంటున్నారని చెబుతున్నారు. ఈ రహస్య ఒప్పందాలు 2024 ఎన్నికల్లో కూడా ప్రభావం చూపాయి. ఇందులో టీడీపీ క్యాడర్కు నష్టం జరిగింది.
పార్లమెంట్ స్థానాల రద్దు లేదా పునర్విభజనకు సంబంధించి భారత రాజ్యాంగం ప్రకారం 2026 జనాభా లెక్కల తర్వాతే డీలిమిటేషన్ జరగాలి, ఇది సుప్రీమ్ కోర్టు తీర్పులతో సమానంగా ఉంది. దక్షిణ భారత రాష్ట్రాలు డీలిమిటేషన్లో నష్టపోకుండా చూడాలని ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబు నాయుడు డిమాండ్ చేశారు. ఇది ఉత్తర-దక్షిణ వివాదాలకు దారి తీస్తుంది.
భవిష్యత్ ప్రభావం
ఈ మార్పులు స్థానిక రాజకీయాలను మార్చేస్తాయి. పెద్దిరెడ్డి కుటుంబం పట్టు బలహీనపడితే, టీడీపీకి లాభం చేకూరుతుంది. కానీ ఇది సామాజిక వర్గాల మధ్య ఉద్రిక్తతలకు దారి తీయవచ్చు. చరిత్రపరంగా ఇలాంటి పునర్విభజనలు రాజకీయ లాభాలకు ఉపయోగపడతాయి. కానీ ప్రజల అభివృద్ధికి ఆటంకాలు సృష్టిస్తాయి. రద్దు ఊహాగానాలు నిజమైతే, మదనపల్లి కొత్త సీటుగా మారవచ్చు. కానీ ఇది డీలిమిటేషన్ ప్రక్రియపై ఆధారపడి ఉంటుంది.
మొత్తంగా రాజంపేట స్థానం ఆంధ్రప్రదేశ్ రాజకీయాల్లో ఒక ముఖ్యమైన అధ్యాయం. ఇక్కడ చరిత్ర, రాజకీయ వ్యూహాలు పెనవేసుకుని ఉన్నాయి. భవిష్యత్ పరిణామాలు డీలిమిటేషన్, స్థానిక నాయకత్వాలపై ఆధారపడి ఉంటాయి.
| సంవత్సరం | గెలిచిన ఎంపీ పేరు | పార్టీ | సామాజిక వర్గం |
| 1957 | T. N. Viswanath Reddy | Indian National Congress (INC) | రెడ్డి |
| 1962 | C. L. Narasimha Reddy | Swatantra Party (SWA) | రెడ్డి |
| 1967 | P. Parthasarathy | Indian National Congress (INC) | రెడ్డి |
| 1971 | Pothuraju Parthasarathi | Indian National Congress (INC) | రెడ్డి |
| 1977 | Pothuraju Parthasarathi | Indian National Congress (INC) | రెడ్డి |
| 1980 | P. Parthasarathy | Indian National Congress (I) | రెడ్డి |
| 1984 | Palakondrayudu Sugavasi | Telugu Desam Party (TDP) | రెడ్డి |
| 1989 | Annaiahgari Sai Prathap | Indian National Congress (INC) | రెడ్డి |
| 1991 | Annaiahgari Sai Prathap | Indian National Congress (INC) | రెడ్డి |
| 1996 | Annaiahgari Sai Prathap | Indian National Congress (INC) | రెడ్డి |
| 1998 | Annaiahgari Sai Prathap | Indian National Congress (INC) | రెడ్డి |
| 1999 | Gunipati Ramaiah | Telugu Desam Party (TDP) | రెడ్డి |
| 2004 | Annaiahgari Sai Prathap | Indian National Congress (INC) | రెడ్డి |
| 2009 | Annaiahgari Sai Prathap | Indian National Congress (INC) | రెడ్డి |
| 2014 | P. V. Midhun Reddy | YSR Congress Party (YSRCP) | రెడ్డి |
| 2019 | P. V. Midhun Reddy | YSR Congress Party (YSRCP) | రెడ్డి |
| 2024 | P. V. Midhun Reddy | YSR Congress Party (YSRCP) | రెడ్డి |
ఈ నియోజకవర్గంలో కాంగ్రెస్ పార్టీ దీర్ఘకాల ఆధిపత్యం చూపింది (ముఖ్యంగా అన్నయ్యగారి సాయి ప్రతాప్ ఆరుసార్లు గెలిచారు).
తెలుగుదేశం పార్టీ రెండుసార్లు (1984, 1999), స్వతంత్ర పార్టీ ఒకసారి (1962), వైఎస్సార్సీపీ మూడుసార్లు (2014 నుంచి) గెలిచింది.
1957 లోక్సభ ఎన్నికల్లో రాజంపేట నియోజకవర్గం నుంచి టిఎన్ విశ్వనాథ రెడ్డి (T. N. Viswanath Reddy) భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (Indian National Congress) తరఫున అభ్యర్థిగా నామినేషన్ దాఖలు చేశారు. ఇతర పార్టీలు లేదా స్వతంత్ర అభ్యర్థులు ఎవరూ నామినేషన్ దాఖలు చేయలేదు. దీంతో ఆయన ఏకగ్రీవంగా (ఏ పోటీ లేకుండా) గెలుపొందారు. ఇది తెలుగు ప్రజల్లో మొదటి ఏకగ్రీవ (unanimous) ఎంపీగా గుర్తింపు పొందింది.
