రోడ్లపై చావు కేక.. లైసెన్స్డ్ కిల్లర్లుగా టిప్పర్లు

హైదరాబాద్ శివార్లలోని చేవెళ్ల మండలం ఖానాపూర్ గేటు వద్ద ఇవాళ (సోమవారం) జరిగిన ఘోర రోడ్డు ప్రమాదంతో ప్రజలు మరోసారి ఉలిక్కిపడ్డారు. టిప్పర్లు లైసెన్స్డ్ కిల్లర్లుగా మారిపోయాయనే నానుడి మళ్లీ రుజువైంది. టిప్పర్ల డ్రైవర్ల ప్రవర్తన మరోసారి చర్చకు వచ్చింది. ఖానాపూర్ గేటు వద్ద జరిగిన ఘోర రోడ్డు ప్రమాదం కొత్తేమీ కాదు. ఈ ఏడాదిలో ఇప్పటివరకు ఈ రహదారి మీద 200 మంది మృతి చెందారు. 600 మందికి గాయపడ్డారు. వీటిలో ఎక్కువ భాగం టిప్పర్లు, ట్రాక్టర్లు, ఆటోలే ఎక్కువగా ఉన్నాయి. అసలెందుకీ టిప్పర్లను డ్రైవర్లు అంతవేగంగా ఎందుకు నడుపుతుంటారనే ప్రశ్న వస్తోంది.

సరిగా నిర్వహించని రోడ్లు, షాకింగ్ క్రేజ్‌లు, అవినీతి, లంచగొండితనం వంటివి అనేకం రోడ్లు రక్తసిక్తం అవడానికి కారణాలు అవుతున్నాయి.

వేగ నియంత్రణ లేకపోవడం ఓ ప్రధాన కారణంగా టిప్పర్ల మితిమీరిన తనానికి కారణంగా రవాణాశాఖాధికారులు, దర్యాప్తు సంస్థలు ఇప్పటికే నిగ్గు తేల్చినా పాలకులు పట్టించుకోకపోవడం ప్రధాన లోపమని ఏఐటీయూసీ నాయకుడు రవీంద్ర నాథ్ చెప్పారు.

టిప్పర్‌ల కోసం ప్రత్యేక స్పీడ్ పరిమితులు, రూట్ వివరణలు ఉంటే అయినా ప్రమాదాలను నివారించవచ్చు. అవేవీ లేకపోవడంతో ఇతర వాహనాల మాదిరే టిప్పర్లు కూడా మామూలు వేళల్లో రోడ్లపై తిప్పడం ప్రమాదకరంగా మారింది.

రాష్ట్ర, జిల్లా రవాణా శాఖలు టిప్పర్‌ల రూట్‌లు స్పష్టంగా నిర్ణయించి, ఆ రూటులలో స్పీడ్‌ లక్ష్యాలు, గజాల పరిమితులు విధించాలి. కానీ మనకు అవేవీ ఉండవు. ఉన్నా వాటిని డ్రైవర్లు ఖాతరు చేయరు.

టిప్పర్ డ్రైవర్లు ఎందుకంత దూకుడుగా ఉంటారు?

యజమానుల ఒత్తిడి (Piece-rate, per-trip targets) చాలా చోట్ల ప్రమాదాలకు కారణం అవుతోంది. డ్రైవర్లు రోజుకు ఇన్ని ట్రిప్‌లు వేయాలి అనే టార్గెట్ పెట్టేస్తారు. వాహన యజమాని లేదా కాంట్రాక్టర్‌కు రోజూ తమకు ఎంత ఆదాయం కావాలో నిర్ణయించుకుని ఆ మొత్తం ఖచ్చితంగా వచ్చేలా చూసుకుంటుంటారు. దానికి డ్రైవర్లపై వత్తిడి తెస్తుంటారు. ఫలితంగా డ్రైవర్ వేగంగా, ఎక్కువ ట్రిప్పులు వేసేందుకు ప్రయత్నం చేస్తారు. దాంతో ప్రమాదాలకు కారణం అవుతాడు.

గంటల ప్రకారం వేతనం ఇవ్వడానికి బదులు ట్రిప్ లేదా టన్నేజ్ ఆధారంగా చెల్లింపులు ఉంటే డ్రైవర్‌కు ఎక్కువ ట్రిప్‌లు అంటే ఎక్కువ వేతనం. ఇది ప్రమాదభరితంగా మారుతుంది.

డ్రైవర్, కూలీలు నాలుగు డబ్బులు వస్తాయన్న ఆశతో లేదా కుటుంబ బాధ్యతల కారణంగా రోజుకు ఎక్కువ సంపాదించాల్సిన పరిస్థితిలో ఉంటారు — అది వేగానికి తోడ్పడుతుంది.

స్పీడ్-గవర్నర్‌లు, GPS ట్రాకింగ్, వెయ్బ్రిడ్జ్ డేటా లేదా రూట్-ఎన్ఫోర్స్‌మెంట్ సక్రియంగా అమలు కాకపోవడం వల్ల యజమాని ట్వీక్ చేసి వేగం పెంచుకోవచ్చు.

పనులు తక్కువ సమయంలో పూర్తి చేయాలని ఒత్తిడి ఉండటం (ప్రమాద సమయంలో కూడా), లేదా ఒకేరోజు చాలా ట్రిప్పులు వేయాలన్న కాంక్షతో వేగం పెరుగుతుంది.

ప్రవర్తనా లోపం...

రోడ్డు నియమాలు ఉన్నా, వాటిని కఠినంగా అమలు చేసే యంత్రాంగం లేకపోవడం వల్ల ప్రమాదాలు పెరుగుతున్నాయి.

డ్రైవింగ్ నైపుణ్యం తక్కువగా ఉండటం, ఆల్కహాల్/డ్రగ్స్ వంటి కారణాల వల్ల కూడా దూకుడు పెరుగుతుంది.

వెహికల్‌ ఫిట్‌నెస్, స్పీడ్-గవర్నింగ్ అమరిక, ట్రిప్-షెడ్యూల్ పెట్టడం, సరైన ఉపాధి శిక్షణ, విశ్రాంతి సమయాలు కల్పించడం వంటివి తక్షణ అవసరాలను రవాణా శాఖ పట్టించుకోకపోవడం వల్ల కూడా ప్రమాదాలు జరుగుతున్నాయి.