కొత్త జిల్లాలుగా మార్కాపురం, మదనపల్లె?

పరిపాలనా సవాళ్ల నేపథ్యంలో పునర్వ్యవస్థీకరణ

చంద్రబాబు నాయుడు మొదటి పాలనలో 13 జిల్లాలకు పరిమితమైన ఏపీలో, వైఎస్ఆర్‌సీపీ ప్రభుత్వం 2019లో 'తొలి 100 రోజులు' పేరుతో 26 జిల్లాలు ఏర్పాటు చేసింది. ఈ 'వేగవంతమైన' నిర్ణయాలు రాజకీయ లెక్కలకు ఆధారపడి, భౌగోళిక, పరిపాలనా సమతుల్యతలను ధిక్కరించాయని విమర్శలు వచ్చాయి. ఫలితంగా చాలా చోట్ల రెవెన్యూ డివిజన్ల మధ్య వివాదాలు తలెత్తాయి. తాజా ఎన్నికల్లో టీడీపీ-జనసేన-బీజేపీ మిత్రపక్షాలు 'ప్రజల స్పృహలకు అనుగుణంగా జిల్లాల పునర్విభజన'ను చేపట్టుకుంటామని హామీ ఇచ్చాయి. జూలై 22న ఏడుగురు మంత్రులతో ఏర్పడిన ఉపసంఘం, జిల్లా కలెక్టర్లు, ప్రజాప్రతినిధులు, స్థానికుల సూచనలతో ప్రాథమిక నివేదిక సమర్పించింది.

ఈ నివేదిక ప్రకారం మొత్తం 26 జిల్లాల్లో పరిమిత మార్పులతోనే కొత్తవి ఏర్పాటు చేయాలని, రెవెన్యూ డివిజన్లు 77 నుంచి 81కి పెంచాలని ప్రతిపాదించారు. అమరావతి, గూడూరు, పలాస, రంపచోడవరం వంటి ఆరు కొత్త జిల్లాలు మొదట ప్రతిపాదించబడినా, పరిశీలనల్లో మార్కాపురం, మదనపల్లె మాత్రమే ముందుకు వచ్చాయి. ఇది పరిపాలనా సమతుల్యతను కాపాడుతూ, రాజకీయ ఒత్తిళ్లకు లొంగకుండా నిర్ణయాలు తీసుకునే చంద్రబాబు వ్యూహాన్ని సూచిస్తోంది.

పరిమిత మార్పులే ప్రాధాన్యం

సోమవారం సచివాలయంలో జరిగిన సమీక్షలో ఉపసంఘం ప్రజెంటేషన్ అందించగా, సీఎం చంద్రబాబు 'పరిమిత స్థాయిలో మాత్రమే మార్పులు, చేర్పులు ఉండాలి' అని స్పష్టం చేశారు. ముఖ్య నిర్ణయాలు ఇలా ఉన్నాయి.

మార్కాపురం (ప్రకాశం జిల్లా నుంచి విభజన), మదనపల్లె (అన్నమయ్య నుంచి) ఖరారుగా ఉన్నాయి. రంపచోడవరం (ఈస్ట్ గోదావరి, వెస్ట్ గోదావరి మండలాలతో) పోలవరం ప్రభావిత ప్రాంతాల అభివృద్ధికి ప్రాథమిక ఆమోదం. ఇది గిరిజన ప్రాంతాలకు ప్రత్యేక అధికారాలు కల్పిస్తుందని భావిస్తున్నారు.

రంపచోడవరం, చింతూరు డివిజన్లను తూర్పుగోదావరి జిల్లాలో కలపకూడదని సూచన. ఇది జనాభా 24.48 లక్షలతో పెద్ద జిల్లా ఏర్పడటాన్ని నిరోధిస్తుంది. ప్రకాశం జిల్లాలో అద్దంకి, కందుకూరు నియోజకవర్గాల చేర్పు, అద్దంకి-మడకశిర రెవెన్యూ డివిజన్ల ఏర్పాటుకు ఆమోదం. బనగానపల్లె డివిజన్ ప్రతిపాదన వాయిదా.

తిరుపతి జిల్లా నుంచి గూడూరు డివిజన్‌ను నెల్లూరులో చేర్చడం, చిత్తూరు నుంచి నగరి డివిజన్‌ను తిరుపతిలో కలపడంపై చర్చ జరిగింది. గిద్దలూరు, ఆదోని మండలాల విభజనతో పెద్దహరివనం మండలం ఏర్పాటు సూచనలు. పోలవరం ముంపు మండలాలకు ప్రత్యేక అథారిటీ ప్రతిపాదన వెనక్కి తగ్గింది.

ఎన్‌టీఆర్ జిల్లాలో విజయవాడ నగర భాగమైన పెనమలూరును పక్కనపెట్టి, దూరంగా ఉన్న గన్నవరం, నూజివీడు నియోజకవర్గాలను చేర్చే ప్రతిపాదన భౌగోళికంగా సమంజసమా? 'ప్రజాప్రతినిధులు చెప్పినట్టు చేర్చాలా? ఉపసంఘం బాధ్యత ఏమిటి?' అని ముఖ్యమంత్రి ప్రశ్నించారు. ఎన్‌టీఆర్, ఏలూరు, కృష్ణా జిల్లాల మార్పులపై తర్వాత చర్చించాలని సూచించారు.

ప్రజల స్పృహలు, పరిపాలనా సమతుల్యత మధ్య సమన్వయం

ఈ పునర్వ్యవస్థీకరణ రాజకీయంగా టీడీపీకి ప్రయోజనకరం. మార్కాపురం, మదనపల్లె వంటి ప్రాంతాల్లో దశాబ్దాలుగా డిమాండ్ ఉంది. ఇవి ఆంధ్ర ప్రదేశ్ ప్రాంతాల అభివృద్ధికి దోహదపడతాయి. రంపచోడవరం జిల్లా గిరిజనులకు ప్రత్యేక హక్కులు, పోలవరం ప్రాజెక్టు ప్రభావితులకు న్యాయం అందిస్తుంది. అయితే రెవెన్యూ డివిజన్ల పెంపు (81కి) బడ్జెట్‌పై ఒత్తిడి తెస్తుంది. కొత్త కలెక్టర్లు, సిబ్బంది నియామకాలు, మౌలిక సదుపాయాలు అవసరం.

పోలిటికల్ యాంగిల్‌లో చూస్తే గూడూరు, పలాస వంటి ప్రతిపాదనలు వాయిదా పడటం, జనసేన-బీజేపీ మిత్రుల స్పృహలను పరిగణించినట్టు కనిపిస్తోంది. సీఎం పెనమలూరు విషయంలో వ్యక్తించిన అసంతృప్తి, ప్రజల అభ్యంతరాలను ప్రాధాన్యత ఇచ్చే వైఖరిని తెలియజేస్తోంది. ఇది మునుపటి ప్రభుత్వ 'అవివేకపూరిత' నిర్ణయాల నుంచి పాఠాలు నేర్చుకున్నట్టుంది. అయితే ఎన్‌టీఆర్, కృష్ణా వంటి రాజధాని ప్రాంతాల్లో మార్పులు ఆలస్యం అయితే, స్థానికుల అసంతృప్తి పెరిగే ప్రమాదం ఉంది.

ప్రజల స్పృహలకు ప్రాధాన్యం

మంగళవారం తుది సమావేశంలో సీఎం సూచనలకు అనుగుణంగా ఉపసంఘం మరో నివేదిక సమర్పించనుంది. ఇది కేబినెట్ ముందుకు వెళ్లి, డిసెంబర్‌లోపు G.O.లు జారీ అవుతాయని అంచనా. చంద్రబాబు 'ప్రజల స్పృహలు, పరిపాలనా సౌలభ్యం' మధ్య సమన్వయం కాపాడుకుంటూ, రాష్ట్ర అభివృద్ధికి బలమైన పునాది వేస్తున్నారు. ఈ మార్పులు ఏపీ భవిష్యత్తును ఆకారం ఇచ్చేలా ఉంటే ప్రభుత్వానికి పెద్ద విజయమే.