అమరావతి రెండో దశ భూసమీకరణలో కీలక మలుపు
వడ్డమాను రైతుల డిమాండ్లు, ప్రభుత్వ హామీలు ఏమిటి?
అమరావతిలోని తుళ్లూరు మండలం వడ్డమాను గ్రామ రైతులు ఏటా ఎకరాకు ఇస్తున్న కౌలు పరిహారాన్ని రూ.30 వేల నుంచి కనీసం రూ.50 వేలకు పెంచాలని బుధవారం మునిసిపల్ శాఖ మంత్రి పి. నారాయణ, తాడికొండ శాసనసభ్యులు శ్రావణ్ కుమార్లను డిమాండ్ చేశారు. “నెలకు రూ.5 వేలు చొప్పున ఏడాదికి రూ.60 వేలయినా ఇవ్వొచ్చు, కనీసంగా రూ.50 వేలు ఖర్చవుతుంది” అంటూ రైతులు వాదించగా, ఈ అంశంతో పాటు రుణ మాఫీ, రిటర్నబుల్ ప్లాట్లను 1,400 గజాలకు పెంచడం, అభివృద్ధి ఆలస్యమైతే ఎకరాకు రూ.5 లక్షల పరిహారం వంటి డిమాండ్లను కూడా మంత్రి ముందుంచారు. వీటన్నింటినీ ముఖ్యమంత్రి దృష్టికి తీసుకెళ్లి సాధ్యమైనవి అమలు చేస్తామని మంత్రి హామీ ఇవ్వడంతో రెండో దశ పూలింగ్ ప్రక్రియలో కౌలు పరిహార పెంపు కీలక చర్చనీయాంశంగా మారింది.
అమరావతి అభివృద్ధి కోసం రెండో దశ భూసమీకరణ (ల్యాండ్ పూలింగ్ స్కీమ్) ప్రక్రియ తీవ్రంగా సాగుతోంది. నవంబర్ 28న మంత్రివర్గం ఆమోదం తరువాత 7 గ్రామాల్లో సుమారు 16,666 ఎకరాల భూమిని సేకరించాలని ప్రభుత్వం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ఈ నేపథ్యంలో నగరాభివృద్ధి మంత్రి పి. నారాయణ, స్థానిక ఎమ్మెల్యే శ్రావణ్ కుమార్ గ్రామాల్లో సమావేశాలు నిర్వహిస్తున్నారు. బుధవారం వడ్డమాను గ్రామంలో జరిగిన సమావేశంలో రైతులు తమ ఆందోళనలు, డిమాండ్లను వ్యక్తం చేశారు.
రైతుల డిమాండ్లు, ఆర్థిక భద్రతపై దృష్టి
వడ్డమాను రైతులు ప్రధానంగా నాలుగు కీలక అంశాలపై దృష్టి సారించారు. మొదటిది రిటర్నబుల్ ప్లాట్లు. ప్రస్తుతం ఎకరాకు 1,250 చదరపు గజాలు ఇస్తామని ప్రభుత్వం చెబుతోంది. కానీ రైతులు దీనిని 1,400 గజాలకు పెంచాలని కోరుతున్నారు. గతంలో మెట్ట ప్రాంతాలకు 1,250 గజాలు ఇచ్చినందున మార్పు కష్టమని మంత్రి స్పష్టం చేశారు. అయితే ఇతర గ్రామాల్లో రైతులు 1,800 గజాలు డిమాండ్ చేస్తున్న నేపథ్యంలో ఈ అంశం ప్రభుత్వానికి సవాలుగా మారింది. ఇది రైతుల ఆర్థిక లాభాలను పెంచేందుకు ఉద్దేశించినది. కానీ ప్రభుత్వ ఖర్చులు పెరిగే అవకాశం ఉంది.
రెండవది రుణమాఫీ. వడ్డమానులో చాలా మంది రైతులు 5 నుంచి 6 లక్షల రుణాలు బ్యాంకుల నుంచి తీసుకున్నారు. భూ సమీకరణకు సంబంధించిన ఒప్పందాలకు ఈ రుణాలు అడ్డంకిగా మారుతున్నాయి. రైతులు పూర్తి మాఫీ కోరుతుండగా, మంత్రి ఇది తమ పరిధిలో లేదని, ముఖ్యమంత్రితో చర్చించి సాధ్యమైనంతవరకు చేస్తామని చెప్పారు. గతంలో ఉండవల్లి, పెనుమాక గ్రామాల్లో కొంత మాఫీ చేసినట్టు రైతులు గుర్తు చేశారు. అయితే ఈ గ్రామాల్లో రైతుల ఆదాయం తక్కువగా ఉండటం, పంటలు తక్కువగా ఉండటం వల్ల పూర్తి మాఫీ అవసరమని వాదిస్తున్నారు. వన్-టైమ్ సెటిల్మెంట్ లాంటి పాక్షిక చర్యలు రైతులను మరింత ఇబ్బందుల్లోకి నెట్టవచ్చని విశ్లేషకులు అభిప్రాయపడుతున్నారు.
మూడవది కౌలు పరిహారం. ప్రస్తుతం ఏటా 30,000 రూపాయలు ఇస్తామని ప్రభుత్వం చెబుతోంది. కానీ రైతులు కనీసం 50,000 రూపాయలు (లేదా నెలకు 5,000 చొప్పున 60,000) పెంచాలని డిమాండ్ చేస్తున్నారు. మొదటి దశలో ఎకరాకు 30,000 (మెట్ట భూములు) నుంచి 50,000 (సారవంతమైన భూములు) ఇచ్చినట్టు, రెండో దశలో కూడా అదే స్థాయి పరిహారం కోరుతున్నారు. ఇది భూమి ఇచ్చిన తర్వాత రైతుల జీవనోపాధిని కాపాడేందుకు కీలకం.
నాలుగవది అభివృద్ధి, సమయపాలన, పరిహారం. మూడు నుంచి నాలుగేళ్లలో అభివృద్ధి పూర్తి చేస్తామని మంత్రి హామీ ఇచ్చారు. కానీ ఆలస్యమైతే ఎకరాకు 5 లక్షల పరిహారం ఇవ్వాలని రైతులు కోరారు. ప్రభుత్వాలు మారితే రైతులు ఇబ్బంది పడతామని, భూమి ఇచ్చేది వ్యక్తులకు కాదు ప్రభుత్వానికని వారు ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు. అలాగే ఈ ప్రభుత్వంలో ప్లాట్లు అప్పగించకపోతే మా పరిస్థితి ఏమిటని ప్రశ్నించారు. ఇది గతంలో అమరావతి ప్రాజెక్టు ఆలస్యాల నేపథ్యంలో రైతులలో ఉన్న అనుమానాలను ప్రతిబింబిస్తోంది.
ప్రభుత్వ స్పందన
మంత్రి నారాయణ, ఎమ్మెల్యే శ్రావణ్ కుమార్ సాధ్యసాధ్యాలను పరిశీలించి చేయగలిగినవి చేస్తామని తెలిపారు. ఇతర గ్రామాల్లో కూడా ఇలాంటి సమావేశాలు జరుగుతున్నాయి. యండ్రాయి గ్రామంలో రైతులు మరిన్ని డిమాండ్లు చేసినట్టు వార్తలు వచ్చాయి. ప్రభుత్వం రైతుల సహకారంతో విశ్వసనీయ రాజధానిని నిర్మించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. కానీ డిమాండ్లు పెరిగితే బడ్జెట్ ఒత్తిడి పెరగవచ్చు. మొదటి దశలో 90 శాతం రైతులు స్వచ్ఛందంగా భూమి ఇచ్చారు. కానీ రెండో దశలో ఆర్థిక హామీలు కీలకం. ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబు నాయుడు ఈ అంశాలపై సానుకూలంగా స్పందించి, రైతుల విశ్వాసాన్ని చూరగొనేలా చర్యలు తీసుకోవాల్సి ఉంది. ఇది అమరావతి అభివృద్ధికి మాత్రమే కాకుండా, రాష్ట్ర ఆర్థిక వృద్ధికి కూడా ముఖ్యమైనది.
