రోడ్లు, వైద్య విద్య ఒకటేనా?

పీపీపీ మోడల్‌లో మెడికల్ కాలేజీల నిర్వహణ

ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం 2025లో 10 కొత్త మెడికల్ కాలేజీలను పీపీపీ పద్ధతిలో నిర్మించాలని నిర్ణయించింది. దీని ద్వారా రూ.3,700 కోట్లు ఆదా అవుతుందని, ప్రతి సంవత్సరం 110 అదనపు ఎంబీబీఎస్ సీట్లు అందుబాటులోకి వస్తాయని ప్రకటించింది. ఈ మోడల్‌లో ప్రైవేటు భాగస్వాములు నిర్మాణం, నిర్వహణలో పెట్టుబడి పెడతారు. అయితే ప్రభుత్వం నియంత్రణ, సేవలు అందించడంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది. అటాచ్డ్ హాస్పిటల్స్‌లో ఔట్‌పేషెంట్ సేవలు, మందులు, చికిత్సలు ఉచితంగా అందుతాయని సీఎం హామీ ఇచ్చారు.

సీట్ల విభజన విషయంలో 150 సీట్ల కాలేజీలో 75 సీట్లు కన్వీనర్ కోటా (ప్రభుత్వ కోటా) కింద వస్తాయి. ఇవి తక్కువ ఫీజులతో (సంవత్సరానికి రూ.15,000 వరకు) అందుబాటులో ఉంటాయి. మిగిలిన సీట్లు మేనేజ్‌మెంట్ కోటా కింద వస్తాయి. ఇవి ఎక్కువ ఫీజులతో (రూ.5-20 లక్షల వరకు) అమ్మబడతాయి. ఈ వ్యవస్థ భారతదేశంలోని ప్రైవేటు మెడికల్ కాలేజీలలో సాధారణమైనది. కానీ పీపీపీలో ప్రభుత్వ ఆధ్వర్యం ఉంటుందని అధికారులు చెబుతున్నారు.

రోడ్లు vs మెడికల్ కాలేజీలు

సీఎం చంద్రబాబు నాయుడు రోడ్ల నిర్మాణాన్ని ఉదాహరణగా చూపుతూ, పీపీపీలో రోడ్లు ప్రైవేటు సొంతం కావని అన్నారు. నిజానికి పీపీపీ రోడ్లలో ప్రైవేటు సంస్థలు టోల్ గేట్ల ద్వారా వసూలు చేస్తాయి. కానీ టోల్ రేట్లు ప్రభుత్వం నిర్దేశిస్తుంది, నిర్వహణ బాధ్యత ప్రైవేటుపై ఉంటుంది. అదేవిధంగా మెడికల్ కాలేజీలలో ప్రైవేటు భాగస్వాములు మేనేజ్‌మెంట్ సీట్ల ద్వారా ఆదాయం పొందుతారు. కానీ ప్రభుత్వ కోటా సీట్లు తక్కువ ఫీజులతో అందుబాటులో ఉంటాయి.

అయితే విమర్శకులు ఈ సారూప్యతను ప్రశ్నిస్తున్నారు. మాజీ ముఖ్యమంత్రి వైఎస్ జగన్‌మోహన్ రెడ్డి, పీపీపీ అంటే ప్రైవేటీకరణేనని, దీని ద్వారా పేద విద్యార్థులు అధిక ఫీజులతో నష్టపోతారని ఆరోపిస్తున్నారు. ప్రజా ఆరోగ్య వికాస్ సమితి (పీఏవీ) వంటి సంస్థలు కూడా పూర్తి ప్రభుత్వ నిధులతోనే కాలేజీలు నిర్మించాలని డిమాండ్ చేస్తున్నాయి. లేకుంటే ప్రైవేటు లాభాలు ప్రజలపై భారం మోపుతాయని హెచ్చరిస్తున్నాయి. ఆర్థిక సమస్యల కారణంగా పీపీపీని ఎంచుకున్నామని ప్రభుత్వం చెబుతున్నప్పటికీ, విమర్శలు ఇది దీర్ఘకాలంలో ప్రజా ఆరోగ్య వ్యవస్థను బలహీనపరుస్తుందని సూచిస్తున్నాయి.

సీఎం వ్యాఖ్యలు సమర్త నీయమా?

ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబు నాయుడు తన వ్యాఖ్యల ద్వారా ప్రభుత్వ విధానాన్ని రక్షించుకోవాలని ప్రయత్నిస్తున్నారు. ఇది రాజకీయంగా సహజమే. పీపీపీ మోడల్ ద్వారా వేగవంతమైన నిర్మాణం, మెరుగైన సేవలు సాధ్యమవుతాయని ఆయన వాదనలు ఆధారాలతో సమర్థించబడుతున్నాయి. అయితే రోడ్ల ఉదాహరణ ఖచ్చితంగా సరిపోదని విశ్లేషకులు అంటున్నారు. ఎందుకంటే రోడ్లలో టోల్ వసూలు ప్రజలందరిపై సమానంగా ఉండదు. కానీ మెడికల్ ఎడ్యుకేషన్‌లో అధిక ఫీజులు పేదలను వైద్య వృత్తి నుంచి దూరం చేస్తాయి. ఈ సందర్భంలో సీఎం మరిన్ని వివరాలు, ముఖ్యంగా ఫీజుల నియంత్రణ, పేదలకు అందుబాటు పై స్పష్టత ఇవ్వడం మంచిదనే వాదన ఉంది.

ప్రభుత్వ ఆస్తుల ప్రైవేటీ కరణే...

ప్రభుత్వ మెడికల్ కళాశాలల పరిరక్షణ కమిటీ డిసెంబర్ 16న గుంటూరులో సమావేశమై, కేంద్ర పార్లమెంటరీ స్టాండింగ్ కమిటీ ఆన్ హెల్త్ అండ్ ఫ్యామిలీ వెల్ఫేర్ నివేదికను వక్రీకరిస్తూ ప్రజలను మభ్యపెట్టడం సరికాదని ఆరోపించింది. కమిటీ నాయకులు ఈ నిర్ణయాన్ని ప్రభుత్వ ఆస్తుల ప్రైవేటీకరణగా అభివర్ణించారు.

పార్లమెంటరీ స్టాండింగ్ కమిటీ నివేదికలో పీపీపీపై ఏముంది?

పార్లమెంటరీ స్టాండింగ్ కమిటీ ఆన్ హెల్త్ అండ్ ఫ్యామిలీ వెల్ఫేర్ డిసెంబర్ 11, 2025న రాజ్యసభలో సమర్పించిన 167వ నివేదికలో వైద్య విద్య విస్తరణకు ప్రైవేట్ భాగస్వామ్యాన్ని ప్రోత్సహించాలని సూచించింది. కొత్త వైద్య కళాశాలల స్థాపనకు పీపీపీ మోడల్‌ను ఒక ఆప్షన్‌గా పరిగణించవచ్చని, ప్రైవేట్ సంస్థలకు పన్ను రాయితీలు, ఇతర ప్రోత్సాహకాలు ఇవ్వవచ్చని పేర్కొంది. అండర్‌సర్వ్డ్ ప్రాంతాల్లో కొత్త కళాశాలలు ఏర్పాటు చేయాలని, ప్రైవేట్ కళాశాలల్లో 50 శాతం సీట్లకు ప్రభుత్వ ఫీజు నిర్ణయించాలని, విద్యార్థులకు అవసరాల ఆధారిత స్కాలర్‌షిప్‌లు అందించాలని సిఫారసు చేసింది.

అయితే ఇప్పటికే నిర్మాణంలో ఉన్న లేదా ప్రభుత్వ ఆస్తులపై ఆధారితమైన వైద్య కళాశాలలను ప్రైవేట్ సంస్థలకు అప్పగించాలని నివేదిక ఎక్కడా సూచించలేదు. ఈ నివేదికను ఉదహరిస్తూ ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం తీసుకుంటున్న చర్యలు వక్రీకరణకు దారితీస్తున్నాయని విమర్శకులు ఆరోపిస్తున్నారు.

పరిరక్షణ కమిటీ నాయకుల అభిప్రాయాలు

ప్రభుత్వ మెడికల్ కళాశాలల పరిరక్షణ కమిటీ రాష్ట్ర కన్వీనర్ డా. ఆలా వెంకటేశ్వర్లు మాట్లాడుతూ పార్లమెంటరీ నివేదిక కొత్త వైద్య కళాశాలలకు పీపీపీ పద్ధతిలో పన్ను రాయితీలు, ప్రోత్సాహకాలు ఇవ్వాలని మాత్రమే సూచించిందని స్పష్టం చేశారు. ఇప్పటికే నిర్మాణంలో ఉన్న ప్రభుత్వ కళాశాలలకు చెందిన 600 ఎకరాల భూమి, లక్షల చదరపు అడుగుల భవనాలు, సిబ్బంది జీతభత్యాలు ప్రభుత్వమే భరిస్తూ ప్రైవేట్ యాజమాన్యానికి అప్పగించడం ఆస్తులు పంచిపెట్టడమేనని ఆయన తీవ్రంగా విమర్శించారు. విద్యార్థులపై ఆర్థిక భారం తగ్గించాలన్న నివేదిక సూచనను ప్రభుత్వం అమలు చేయడం లేదని, సిబ్బంది నియామకాలు, రిజర్వేషన్లపై స్పష్టత ఇవ్వాలని డిమాండ్ చేశారు.

రాష్ట్ర కో-కన్వీనర్, శాసనమండలి మాజీ సభ్యులు కె.ఎస్. లక్ష్మణరావు ప్రసంగిస్తూ, పీపీపీ విధానాన్ని ప్రజలు పెద్ద ఎత్తున వ్యతిరేకిస్తున్నారని అన్నారు. ప్రజాభిప్రాయాన్ని గౌరవిస్తూ 10 ప్రభుత్వ వైద్య కళాశాలలను పూర్తిగా ప్రభుత్వ రంగంలోనే కొనసాగించాలని కోరారు.

మరో కో-కన్వీనర్, జనచైతన్య వేదిక రాష్ట్ర అధ్యక్షులు వల్లంరెడ్డి లక్ష్మణరెడ్డి మాట్లాడుతూ పీపీపీ విధానాన్ని వ్యతిరేకించే అన్ని రాజకీయ పార్టీలు, ప్రజా సంఘాలు, మేధావులు ఐక్యంగా ఉద్యమించాలని పిలుపునిచ్చారు. జనవరి 9న విజయవాడలో ధర్నా, డిసెంబర్ 22న ఆధోని వైద్య కళాశాల సందర్శన, రౌండ్ టేబుల్ సమావేశం, డిసెంబర్ 18న భారత కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ కార్యక్రమాల్లో పాల్గొనాలని ప్రకటించారు.

మొత్తంగా పీపీపీ మోడల్ ఆర్థిక ప్రయోజనాలు అందించినప్పటికీ, దాని అమలు పారదర్శకంగా ఉండాలి. రాజకీయ వివాదాల మధ్య, ప్రజా ఆరోగ్యం, విద్యా సమానత్వం ప్రాధాన్యతలు పొందాలి.