వన్ నేషన్ - వన్ ఎలక్షన్ పై ప్రజా క్షేత్రంలో తేల్చు కోవాల్సిందేనా?
మాజీ రాష్ట్రపతి రామ్ నాథ్ కోవింద్ నేతృత్వంలోని హై పవర్ కమిటీ వన్ నేషన్- వన్ ఎలక్షన్ పై తన అభిప్రాయాన్ని వెలువరించింది. అయితే దీనిపై రాజకీయ రంగంలో..
(అజయ్ కుమార్)
భారతీయ రాజకీయాలను దగ్గరగా పరిశీలించిన వారికి ఎవరికైనా ఓ విషయం తెలుసు. గత సార్వత్రిక ఎన్నికల్లో హిందీ హర్ట్ ల్యాండ్ లో పర్యటించిన యోగేంద్ర యాదవ్, ఉత్తరాదిలో ముఖ్యంగా బీజేపీకి రాజకీయ పట్టున్న యూపీలో రాజకీయ భూకంపం రాబోతుందని ప్రకటించారు. ఎన్నికల ఫలితాలు ఎలా వచ్చాయే మనకు తెలుసు. ఎన్నికల తరువాత ఆయన అనేక వేదికలు అంటే ప్రింట్, ఎలక్ట్రానిక్, పబ్లిక్ మీటింగ్లో కనిపించాడు. చాలా మంది ఆ ఫలితాలను మోదీ రాజకీయ విజయంగా, పట్టాభిషేకంగా అభివర్ణించినప్పటికీ, ఇది వాస్తవానికి ఇది రాజకీయ పరాజయం అని ప్రతి ఇంటికి తీసుకెళ్లడానికి ప్రయత్నించారు.
వన్ నేషన్.. వన్ ఎలక్షన్..
ఆయన చేసిన అనేక బహిరంగ ప్రదేశాల్లో అనేక పదాలను ఈ ఫలితాలపై ఉపయోగించుకున్నాడు. ఆయనకు సెఫాలజిస్టుగా పేరుంది. రచయిత, రాజకీయ కార్యకర్త, సందర్భం కోరినప్పుడల్లా అనేక అంశాలతో ప్రజలకు అండగా నిలబడ్డాడు. యాదవ్ తాజా ఎన్నికలను భారత ప్రజాస్వామ్యం శిఖరాగ్రానికి చేరువలో ఉన్నట్లు భావించారు. అందువల్ల ప్రజాస్వామ్యం అంచుకు వెళ్లకుండా నిరోధించడానికి భారత సంకీర్ణానికి మద్దతివ్వాలని పిలుపునిచ్చినట్లు అతను ముందుగా భావించాడు.
ONOEకి యోగేంద్ర యాదవ్ వ్యతిరేకత
వన్ నేషన్, వన్ ఎలక్షన్ (ONOE) పై మోదీ ప్రభుత్వం చేసిన ప్రతిపాదనను ఆయన తీవ్రంగా వ్యతిరేకించాడు. ఆయన ఓ జాతీయ పత్రికకు రాసిన వ్యాసంలో అందులో ప్రతి అంశాన్ని కూలకషంగా వివరించే ప్రయత్నం చేశాడు.
మాజీ రాష్ట్రపతి రామ్‌నాథ్ కోవింద్ నేతృత్వంలోని అత్యున్నత స్థాయి కమిటీ (హెచ్‌ఎల్‌సి) భారతదేశంలో ఏకకాల ఎన్నికల నివేదిక "మేడ్-టు-ఆర్డర్ డాక్యుమెంట్" పై తన వాదనలు వినిపించారు. అవన్నీ అసంబద్ధంగా ఉన్నాయని విమర్శించారు.
దేశంలోని కొన్ని రాష్ట్రాల్లో సంవత్సరంలో సగటున మూడు వందల రోజుల పాటు నిరంతరం ఎన్నికలు జరగుతున్నాయని, ఇవి దేశానికి, రాష్ట్రానికి తీవ్ర నష్టానికి కారణం అవుతున్నాయని నివేదిక లో ప్రస్తావించారు. మాజీ రాష్ట్రపతి ఒకే దేశం- ఒకే ఎన్నికలకు అనుకూలంగా నివేదిక ఇచ్చాడు. దీని వల్ల ప్రభుత్వ యంత్రాంగాన్ని మళ్లించడం, ప్రభుత్వ వ్యయంలో పొదుపు, పరిపాలన నాణ్యత మెరుగుపడుతుందని విశదీకరించాలి. దీనివల్ల ఎన్నికల సంఘంపై బాధ్యత తగ్గుతుందని అన్నారు. అయితే ఈ ప్రతిపాదనను ఆయన వ్యతిరేకించాడు.
యాదవ్ ప్రధాన వాదన
వన్ నేషన్ - వన్ ఎలక్షన్ లాభాలు ఉన్నప్పటికీ రాజ్యాంగ ప్రజాస్వామ్య నిర్మాణానికి దాని వలన కలిగే నష్టాన్ని మీరు అంచనా వేయాలి. ONOE, "మా పార్లమెంటరీ పాలనా వ్యవస్థలో అంతర్లీనంగా ఉన్న శాసనసభకు కార్యనిర్వాహక అధికారి, జవాబుదారీతనం, ప్రాథమిక సూత్రాన్ని కలవరపెడుతుంది" అని ఆయన చెప్పారు.
ఆపై, శాసనసభకు మిగిలి ఉన్న పదవీకాలం కేవలం ఒక సంవత్సరం మాత్రమే ఉన్నప్పటికీ పదవీకాలాన్ని సమలేఖనం చేయాలనే HLC సిఫార్సులను ఖండించాడు. “ రాష్ట్ర అసెంబ్లీలతో పాటు మున్సిపల్, పంచాయతీ సంస్థల పదవీకాలాన్ని లోక్‌సభతో అనుసంధానించే ప్రతిపాదన పాలన సమాఖ్య సూత్రం. ఈ కోణంలో, ONOE రాజ్యాంగం "ప్రాథమిక నిర్మాణం" ని ఉల్లంఘించినట్లు కనిపిస్తోంది.
తీర్మానాలకు పోటీ
వన్ నేషన్ - వన్ ఎలక్షన్ వల్ల సమాఖ్య వ్యవస్థకు భంగం కలుగుతుందా? ఇది కేవలం ఎన్నికల వ్యవస్థను మేనేజ్ చేసే వ్యవస్థా? భారతదేశంలో 1967 వరకు లోక్ సభ, రాష్ట్రాల అసెంబ్లీలకు ఏకకాలంలో ఎన్నికలు జరిగాయి. నెహ్రూ హయాంలో ఇదే అతిపెద్ద భాగం, అప్పుడు మన పాలన ఫెడరల్ వ్యవస్థ నుంచి తప్పుకుందా? ఇలాంటి అనేక ప్రశ్నలు ఉత్పన్నమవుతున్నాయి.
రాజ్యాంగం, సమాఖ్య వ్యవస్థ కంటే గొప్పది. ఎందుకంటే భారతదేశాన్ని ఒక దేశంగా కట్టుబడి ఉండటం, దానిని అలాగే ఉంచడం కోసం ఫెడరల్ పుట్టింది. ఆర్టికల్ 370లో పొందుపరచబడిన కట్టుబాట్లపై మొదటి దాడిగా 1953లో నెహ్రూ షేక్ అబ్దుల్లాను అరెస్టు చేయడం, 1959లో కేరళలోని కమ్యూనిస్ట్ ప్రభుత్వాన్ని తొలగించడం అనేది బలమైన కేంద్రం, అత్యంత ముఖ్యమైన ముందస్తు వాదనలు అని కూడా అంగీకరించబడింది.
అయితే, భాషా ప్రాతిపదికన రాష్ట్రాల పునర్వ్యవస్థీకరణపై తన వ్యతిరేకతను తిప్పికొట్టడానికి నెహ్రూకు తెలివిగా వీటిని ఉపయోగించుకున్నాడు. భాషా సంబంధాలపై ఆధారపడిన గుర్తింపును ప్రజాస్వామ్యబద్ధంగా ప్రకటించడం, ఫిస్సిపరస్ ఐడెంటిటీలను పొందుపరచాలనే తన భయాన్ని అధిగమించగలదని ఆయన భావించాడు.
ఫెడరలిజాన్ని సవాలు చేసిన ప్రభుత్వాలు
ఇటీవలి కాలంలో ఇందిరా గాంధీ, మోదీ-షా ప్రభుత్వాలు ఫెడరలిజం పదం, స్ఫూర్తిని సవాలు చేయడంలో అత్యంత దూకుడుగా ఉన్న కేంద్ర పాలకులుగా చెప్పవచ్చు. శ్రీమతి గాంధీ హయాంలో ఎన్నుకోబడిన ప్రభుత్వాలను తొలగించడానికి ఆర్టికల్ 356 విస్తృతంగా ఉపయోగించారు. మోదీ - షా ప్రభుత్వాలు రాష్ట్రాల వాటాగా తగ్గించే విధంగా పాలన యంత్రాంగాన్ని నడుపుతున్నారు.
యాదవ్ ONOE వెనుక ఉన్న అసలు కారణాన్ని - అధికార BJP దానిలో చూసే ముఖ్యమైన రాజకీయ ప్రయోజనాలను చర్చిస్తున్నారు. కారణాలు అందరికీ తెలిసినవే. మోదీకి వ్యక్తిగతంగా అధిక ప్రజాదరణ, BJP అనేది అత్యంత ఉత్తమమైన వనరులు, ఆర్థిక శక్తి మాత్రమే కాకుండా దాని స్వంత క్యాడర్, సంస్థ బలం, సంఘ్ పరివార్, దాని అనేక వ్యవస్థలు మద్దతుతో ఉన్న పార్టీ. ఇప్పుడు ఒకే దేశం- ఒకే ఎన్నికలు అనే మోదీ- షా ద్వయం చేతిలో సామదాన బేధదండోపాయల సమ్మిళితం. గత ఎన్నికల్లో ఆ పార్టీకి వ్యతిరేకంగా ఫలితాలు వచ్చినప్పటికీ వెనక్కి తగ్గే సూచనలు కనిపించడం లేదు.
భారతీయ ఓటరు పరిపక్వత
కానీ ఈ సమయంలో మనం భారతీయ ఓటరు తెలివితేటలపై కొంచెం ఎక్కువ విశ్వాసం పెట్టకూడదా? గత ఎన్నికల్లో ఇండి కూటమి మంచి పాత్రను పోషించింది. జూన్ లో జరిగే పట్టాభిషేకానికి అడ్డుకట్ట వేసిందనే చెప్పాలి. మోదీకి మూడోసారి పదవి ఇవ్వడానికి మీరు ఏమనుకుంటున్నారని అడిగినప్పుడు, తన ఎన్నికల పర్యటనలో ఒక తెలివైన వృద్ధుడు తనతో చెప్పిన దాని గురించి యాదవ్ ఓ కథను చెప్పాడు.
“దేఖియే, జబ్ హామ్ కిస్సికో ముఖియా బనాతే హై తో పహ్లీ బార్ ఇమాందారీ సే కామ్ కర్తా హై. జబ్ దూస్రీ బార్ ఉస్సే ఫిర్ ముఖియా చంతే హై తో థోడా బహుత్ హేరా ఫెరీ కర్నే లగ్తా హై. కానీ జబ్ ఉస్సే హమ్ తీస్రీ బాత్ ముఖియా బనాతే హైన్ తో వో హమారే సార్ పే నాచ్నీ లగ్తా హై.” ( మొదటిసారి ముఖియా శ్రద్ధగా పనిచేస్తాడు; మళ్లీ ఎన్నికైనప్పుడు, అతను తన జేబులు కట్టుకోవడం ప్రారంభించాడు; మూడోసారి ఎన్నికైనప్పుడు, అతను మన తలపై నృత్యం చేస్తాడు!) ఇప్పుడు మోదీ అదే చేస్తాడు.
అతిపెద్ద సమస్య - డబ్బు శక్తి
ఎన్నికలకు సంబంధించిన అతిపెద్ద లోతైన సమస్య ధనబలం. నేను నివసించే గోవాలో, పంచాయితీ ఎన్నికలలో బీజేపీ ఒక్కో పంచాయతీ సభ్యునికి దాదాపు ₹10 లక్షలు ఖర్చు చేస్తోందని గోవాలోని ఒక ప్రముఖుడు వివరించిన భయానక సంఘటన నాకు గుర్తుంది. గోవాలో 191 పంచాయతీలు ఉన్నాయి అన్ని స్థానిక సంస్థలకు ఐదు పంచ్‌లు ఉన్నాయి!
అన్ని పార్టీలు ఒకే అంశంపై ఏకమయ్యాయనేది కూడా నిజం: ఎన్నికల ఆర్థిక సంస్కరణలను స్థాపించే ఏ ప్రయత్నాన్ని అయినా నాశనం చేయడం. ప్రజాస్వామ్యం వంటి నిజమైన ఫెడరలిజం భారతదేశంలో పురోగతిలో ఉన్న తీవ్రమైన పని.
రిపబ్లిక్ 75వ సంవత్సరంలో, ONOEని రాజకీయ రంగంలో పోటీ చేయాల్సిన సమయం వచ్చింది. ఈ అసంభవం ఉత్తీర్ణత సాధించినప్పటికీ, అది చట్టసభల ద్వారా వచ్చినప్పటికీ, ఇది సుప్రీంకోర్టుకు మరో నిర్వచించే పరీక్ష అవుతుంది. ఆ పోటీ మొత్తం ప్రజల దృష్టిలో జరగనివ్వండి. ఈ పోటీని ఓడించడానికి నిజంగా రెడ్ హెర్రింగ్‌లను పిలవాల్సిన అవసరం లేదు.
(ఫెడరల్ స్పెక్ట్రమ్ అన్ని వైపుల నుంచి అభిప్రాయాలను అందించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. కథనాలలోని సమాచారం, ఆలోచనలు లేదా అభిప్రాయాలు రచయితకు చెందినవి. ఫెడరల్ అభిప్రాయాలను తప్పనిసరిగా ప్రతిబింబించవు)
Next Story
