బోయింగ్ 787 లో ఎఫ్డీఆర్ లు భాగాలకు, వాటి నుంచి పంపబడిన ఎలక్ట్రానిక్ సిగ్నల్ లను సిగ్ లను లాగ్ చేస్తాయి. మానవ చేతితో స్విచ్ భౌతిక కదలిక తప్పనిసరిగా కాదు.
మరో మాటలో చెప్పాలంటే ఎఫ్ఏడీఈసీ ఆటోమేటెడ్ సిస్టమ్ ఇంధనాన్ని ఆపివేయడానికి ఆదేశాన్ని జారీ చేసినప్పటికీ ఇది తప్పు సెన్సార్, విద్యుత్ లోపం లేదా అంతర్గత లోపాల ద్వారా ప్రేరేపించబడి స్విచ్ ను ఆఫ్ చేసింది.
ఈ వ్యత్యాసం చాలా కీలకం. ఎందుకంటే ఎఫ్ఏడీఈసీ లేదా షార్ట్ చేయబడిన రిలే ఎలక్ట్రానిక్ షట్ డౌన్ ను ప్రేరేపించినట్లు అయితే స్విచ్లు ఎప్పుడూ కదలలేకపోచ్చు.
దీని వలన ఎయిర్ ఇండియా ఇంధన స్విచ్ తనిఖీ- లాక్/గేట్ యంత్రాంగం పనిచేస్తుందో లేదో తెలుసుకోవడం, అవసరమైన చర్య. ఇంధన స్విచ్ లలో లాకింగ్ వైఫల్యం అవకాశంపై యూఎస్ ఫెడరల్ ఏవియేషన్ అడ్మినిస్ట్రేషన్(ఎఫ్ఏఏ) 2018 సలహపై మీడియా సంస్థలు నివేదించడం వల్ల మాత్రమే జరిగి ఉండవచ్చు.
కొంతమంది పైలెట్లు ది ఫెడరల్ తో మాట్లాడుతూ.. కాక్ పిట్ డిస్ ప్లే ఈ సమస్యను స్పష్టంగా గుర్తించి ఉండేదన్నారు. బోయింగ్ 787లో, ఈఐసీఎస్(ఇండిన్ ఇండికేటింగ్, క్రూ అలర్ట్ సిస్టమ్) ఫ్యాన్ వేగం(ఎన్1, ఎన్2) ఎగ్జాస్ట్ గ్యాస్ ఉష్ణోగ్రత, ఇంధన స్విచ్ స్థానం వంటి కీలక ఇంజిన్ పారామితులను నేరుగా స్క్రీన్ పై తెలియజేస్తుంది.
ఎఫ్ఏడీఈసీ కి నిజమైన లేదా లోపభూయిష్టమైన సిగ్నల్ వస్తే ఇంజిన్ విఫలమైందని లేదా ఇంధన వాల్వ్ ఆపివేయబడిందని ఇది ఇంధన నియంత్రణ స్విచ్ కట్ ఆఫ్ లేదా ఇంజిన్ షట్ డౌన్ వంటి హెచ్చరికను ప్రేరేపిస్తుంది.
కాబట్టి ఇంజిన్లు స్పూల్ డౌన్ అయినప్పుడు పైలెట్లు స్క్రీన్ పై ఆ సూచన చూసి ఇంధన స్విచ్ లను గురించి అడిగారు. వారు వాటిని భౌతికంగా ఆఫ్ చేసినందున కాదు. కానీ విమానం మాత్రం వారు లా చేశారని చెప్పింది.
పాయింట్ 4: తప్పు సెన్సార్, షట్ డౌన్ ను ప్రేరేపించిందా?
గతంలోకి ఒకసారి వెళ్దాం. 2019 లో జరిగిన ఏఎన్ఏ బోయింగ్ 787 సంఘటన గురించి తెలుసుకుందాం. ఇది మనకు ఉదాహారణ అందిస్తుంది. విమానం ఒసాకా ఇటామి విమానాశ్రయంలో ల్యాండ్ అయింది. రెండు ఇంజిన్లు స్వయంచాలకంగా ఆగిపోయాయి.
వార్తా నివేదికల ప్రకారం ఈ సంఘటన టాక్సీయింగ్ సమయంలో జరిగింది. ఏఐ-171 వలే కాకుండా టేకాఫ్ వంటి అధిక శక్తి దశలో ఇది జరిగి ఉండవచ్చు. పరిశోధకులు ఈ కారణాన్ని థ్రాటిల్ లివర్ యాంగిల్(టీఎల్ఏ) రిసల్వర్ సెన్సార్ గా గుర్తించారు. ఈ సెన్సార్ పైలట్ థ్రస్ట్ లివర్ లు ఎక్కడ ఉంచారో ఎఫ్ఏడీఈసీ కి తెలియజేస్తుంది. ఇది తప్పనిసరిగా విమానం పవర్ కంట్రోల్ లాజిక్ కళ్లు లాంటివి.
ఈ సందర్భంలో టీఎల్ఏ ఇన్ పుట్ లను తప్పుగా అర్థం చేసుకున్నారు. థొరెటల్ పూర్తిగా వెనక్కి లాగినట్లు సిస్టమ్ ను తప్పుగా సమాచారం ఇచ్చింది. పైలట్ కమాండ్ లేకుండానే ఎఫ్ఏడీఈసీ రెండు ఇంజిన్ లకు ఇంధనాన్ని ఆపివేయడానికి ప్రేరేపించింది. తరువాత ఎఫ్ఏడీఈసీని నమ్మింది.
పైలెట్ ఏమి చేయలేకపోయిన పర్వాలేదు. ఈ వ్యవస్థ తాను సత్యమని నమ్మిన దానికి ప్రతిస్పందించిందని అప్పుడు నిపుణులు గుర్తించారు. ఈ సంఘటన టేకాఫ్ వంటి అధిక శక్తి దశలో కాకుండా భూమి మీద ఉన్నప్పుడు జరిగింది.
డిస్ కనెక్ట్
ఇప్పుడు ఏఐ-171 కి తిరిగి వెళ్థాం. ఏఏఐబీ నివేదిక ప్రకారం.. ‘‘థ్రస్ట్ లివర్ క్వాడ్రంట్ చాలా బాగా ఉష్ణ నష్టాన్ని చవిచూసింది. రెండు థ్రస్ట్ లివర్లు వెనక స్థానంలో ఉన్నట్లు కనుగొన్నారు. అయితే ఈఏఎఫ్ఆర్ డేటా థ్రస్ట్ లివర్లు ప్రభావం వరకు ముందుకు (టేకాఫ్ థ్రస్ట్) ఉన్నాయని వెల్లడించింది’’
ఇక్కడ డిస్ కనెక్ట్ అయినట్లు కనిపిస్తోంది. క్రాష్ తరువాత థ్రస్ట్ లివర్ లు ఐడిల్ పొజిషన్ లు కనిపించాయని ఏఏఐబీ ధృవీకరిస్తుంది. కానీ విమాన డేటా అవి ఢీకొనే వరకూ పూర్తిగా ముందుకు ఉన్నాయని చూపించింది.
ఏఎన్ఏ కేసులో లాగా సెన్సార్ లోపభూయిష్టంగా ఉంటే, ఎఫ్ఏడీఈసీ ఇంధనాన్ని తగ్గించడం ద్వారా రక్షిత షట్ డౌన్ ను ప్రేరేపిస్తుంది. కానీ ఏఐ-171 అలా చేయలేదు. అది టేకాఫ్ థ్రస్ట్ లో ఉంది. ఆ సమయంలో డబుల్ ఇంజన్ షట్ డౌన్ ప్రాణాంతకం.
ఈ సిద్దాంతం స్విచ్ షట్ ఆఫ్ సిద్దాంతం కంటే ఎందుకు తార్కికంగా కనిపిస్తుంది:
ఎ) ఇంధన స్విచ్ ను రన్ కి తిరిగి వచ్చిన తరువాత ఇంజిన్ 1 కోలుకోవడం ప్రారంభించింది.
బి) ఇంజిన్ 2 కూడా లైట్ గా ప్రారంభం అయింది. కానీ దాని కోర్ వేగం మళ్లీ పడిపోయింది.
సీ) రీ లైట్ సమయంలో రెండు ఇంజిన్లలో ఎగ్జాస్ట్ గ్యాస్ ఉష్ణోగ్రత(ఈజీటీ) పెరిగింది. దహనం జరుగుతోందని సూచిస్తుంది. అంటే ఇంధనం కనీసం అడపాదడపా ప్రవహిస్తున్నట్లు, ఇంజిన్లు పూర్తిగా ఇంధనం లేకుండా పోయాయని సూచిస్తుంది.
డీ) చివరగా ఈఏఎఫ్ఆర్ డేటా అందుబాటులో లేదు.
అది పెద్ద లోపం కావచ్చు. అంటే ఎఫ్ఏడీఈసీ షట్ డౌన్ కు ఆదేశించిందో లేదో మాకు ఇంకా తెలియదు. కానీ ఏఎన్ఏ కేసు కింద అది జరగవచ్చని సూచిస్తుంది. అది జరగగలిగితే, పైలెట్లపై నింద మోపే ముందు దానిని కచ్చితంగా తోసిపుచ్చాలి.
పాయింట్ 5, మనకు తెలిసినవి, తెలియనవి
మనకు తెలియనవి:
ఎ) ఇంజిన్లు వాస్తవానికి థ్రస్ట్ ను ఎప్పుడు కోల్పోవడం ప్రారంభించాయి. ఎఫ్డీఆర్ ఇంధన వాల్వ్ షట్ ఆఫ్ ను నమోదు చేసినప్పుడూ మాత్రమే మనకు తెలుసు.
బి) ఇంధన స్విచ్ లు భౌతికంగా కదిలాయా? ఎఫ్ఏడీఈసీ సెన్సార్ లోపం లేదా లాజిక్ మిస్ ఫైర్ ఆధారంగా ఎలక్ట్రానిక్ షట్ డౌన్ జారీ చేసిందా
సీ) ఈఏఎఫ్ఆర్ తరువాత డేటా నష్టానికి కారణమేమిటీ?
డీ) వీహెచ్ఎఫ్ వాయిస్ కమ్యూనికేషన్లు యాక్టివ్ గా ఉన్నప్పటికీ, విమానాల ఏసీఏఆర్ఎస్, సాట్ కామ్ డేటాకు ఏం జరిగింది.
ఈ) కీలకమైన సమయాల్లో ఎఫ్ఏడీఈసీ వాస్తవానికి ఏమి ఆదేశించింది. ఆ డేటా వెనక ఈఏఎఫ్ఆర్ లో నిల్వ చేయబడుతుంది.
మనకు తెలిసినవి
ఏ) థ్రస్ట్ లివర్లు తాకిడి వరకు ముందుకు ఉన్నట్లు నమోదు చేయబడ్డాయి. కానీ భౌతికంగా నిష్క్రియ స్థితిలో కనుగొన్నారు.
బి) ఇంధన వాల్వ్ ఆగిపోకముందు ఆర్ఏటీ హైడ్రాలిక్ విద్యుత్ సరఫరా చేయడం ప్రారంభించింది. అంటే రెండు ప్రధాన ఇంజిన్ ఆధారిత జనరేటర్లు ఇప్పటికే విఫలం అయ్యాయని సూచిస్తుంది.
సీ) తోకకు కనిపించే నిర్మాణ నష్టం లేకపోవడంతో వెనక ఈఏఎఫ్ఆర్ విఫలమైంది. అయితే ఫార్వర్డ్ రికార్డర్ మరింత దెబ్బతిన్న విభాగంలో బయటపడి 49 గంటల డేటాను రికార్డు చేసింది.
డీ) స్విచ్ లు రన్ నుంచి కట్ ఆఫ్ కి సెకన్ లోనే చాలా త్వరగా మారాయి. మానవ తప్పిదం ప్రకారం ఇది సాధ్యం కాదు( నిపుణుల ప్రకారం)
ఇ) రీలైట్ ప్రయత్నాల సమయంలో ఇంజిన్లు దహన సంకేతాలను చూపించాయి. అడపాదడపా ఇంధన ప్రవాహాన్ని, ఇంజిన్లు పూర్తిగా ఆకలితో లేవని నిర్ధారించాయి.
ఎఫ్) సెన్సార్ లోపాలు గతంలో ఊహించని ఎఫ్ఏడీఈసీ షట్ డౌన్ లను ప్రేరేపించాయి. వీటిలో 2019 లో ఇలాంటి బోయింగ్ 787 తో సంబంధం ఉన్న ఏఎన్ఏ సంఘటన కూడా ఉంది.
ఇంకా కొన్ని ప్రశ్నలు..
లిథియం- అయాన్ బ్యాటరీ మంటలు రేగడం, ఈఏఎఫ్ఆర్ వెనక భాగంలో కాలిపోవడం వలన అదే లోపం మళ్లీ తలెత్తే అవకాశం ఉన్నందున 2013 లో ప్రపంచవ్యాప్తంగా నిలిపివేయబడిన ప్రారంభ 787 విమానాల సమూహంలో ఈ నిర్ధిష్ట విమాన భాగం.
కాబట్టి ఇది వరుసగా జరిగిన వైఫల్యామా?
సాప్ట్వేర్ తప్పుడు వివరణా?
సెన్సార్ లోపం?
లేదా విషాదకరంగా పైన పేర్కొన్నవన్నీ?
(డిస్ క్లైమర్: ఏఐ-171 క్రాష్ పై ఏఏఐబీ ఇంకా తన తుది నివేదికను విడుదల చేయలేదు. ఇక్కడ సమర్పించిన అన్ని సాంకేతిక దృశ్యాలు ప్రాథమిక సమాచారంపై ఆధారపడి ఉంటాయి. నిపుణుల నుంచి వచ్చిన ఇన్ పుట్ ల ఆధారంగా పరికల్పనలుగా మిగిలిపోయాయి. విమానయాన సంస్థలు క్రమం తప్పకుండా షెడ్యూల్ చేయబడిన, ముందు జాగ్రత్త తనిఖీలను నిర్వహిస్తాయి. ముఖ్యంగా పెద్ద సంఘటనల తరువాత ఇటువంటి తనిఖీలు ప్రామాణిక ప్రక్రియ అని అవి వ్యవస్థలో ఏదైనా ధృవీకరించబడిన లోపాన్ని సూచించవని వర్గాలు ది ఫెడరల్ కు నొక్కి చెప్పాయి)