బిహార్ లో ‘ అధికార భాష’ రాజకీయాలు.. మైథిలి వర్సెస్ భోజ్ పురి

ఈ అంశాన్ని పార్లమెంట్‌లో లేవనెత్తుతామని మహాఘటబంధన్‌లో భాగస్వాములైన ఆర్జేడీ, కాంగ్రెస్, సీపీఐ(ఎంఎల్) లిబరేషన్ సీనియర్ నేతలు తెలిపారు. మరాఠీ, బెంగాలీ, పాళీ, ప్రాకృతం, అస్సామీ అనే ఐదు భాషలకు శాస్త్రీయ భాషా హోదాను కల్పించాలని కేంద్ర మంత్రివర్గం ఇటీవల తీసుకున్న నిర్ణయం తర్వాత మైథిలికి కూడా ఈ హోదా రావాలని పాత డిమాండ్ కొత్తగా మొదలైంది. తమిళం, సంస్కృతం, తెలుగు, కన్నడ, మలయాళం, ఒడియాలకు ఇంతకు ముందు ఈ హోదా వచ్చింది కాబట్టి ఇప్పుడు అలాంటి భాషల సంఖ్య 11 కు చేరినట్లు అయింది.

సిపిఐ(ఎంఎల్) లిబరేషన్‌కు చెందిన లోక్‌సభ ఎంపి సుదామ ప్రసాద్ మాట్లాడుతూ, ఈ భాష బీహార్‌లోని భోజ్‌పూర్, రోహతాస్, కైమూర్, బక్సర్, సరన్, తూర్పు చంపారన్, పశ్చిమ చంపారన్, గోపాల్‌గంజ్, సివాన్, జెహానాబాద్ వంటి జిల్లాలతో పాటు జార్ఖండ్ లోని కొన్ని ప్రాంతాల్లో విస్తృతంగా మాట్లాడతారు. రాజ్యాంగంలోని ఎనిమిదో షెడ్యూల్‌లో భోజ్‌పురిని చేర్చడంపై కేంద్రం ఎందుకు మౌనంగా ఉంది? అని ప్రశ్నించారు.

రాజ్యాంగంలోని 8వ షెడ్యూల్‌లో ఇప్పుడు 22 భాషలు ఉన్నాయి. రాజ్యాంగంలో మొదట పద్నాలుగు భాషలు ఉండేవి. తరువాత మరో ఎనిమిది చేర్చబడ్డాయి. హోం వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ వెబ్‌సైట్ ప్రకారం, ఎనిమిదవ షెడ్యూల్‌లో మరో 38 భాషలను చేర్చాలని డిమాండ్లు ఉన్నాయి. వాటిలో భోజ్‌పురి ఒకటి.

“ భోజ్‌పురికి అధికార భాష హోదా కల్పించాలని కోరుతూ నితీష్ కుమార్ ప్రభుత్వం కేంద్ర ప్రభుత్వానికి సవివరమైన నివేదికను పంపాలి. వచ్చే పార్లమెంట్ సమావేశాల్లో ఈ అంశాన్ని లేవనెత్తుతాం’’ అని ప్రసాద్ జాతీయ మీడియాకి చెప్పారు.

బీహార్‌తోపాటు కేంద్రంలోని ఎన్డీయే ప్రభుత్వం భోజ్‌పురి మాట్లాడే ప్రజలకు సవతి తల్లిలా వ్యవహరిస్తోందని ఆర్జేడీ బక్సర్ ఎంపీ సుధాకర్ సింగ్ ఆరోపించారు.

“రాజ్యాంగంలోని ఎనిమిదవ షెడ్యూల్‌లో భోజ్‌పురిని తక్షణమే చేర్చాలని మేము (మహాగత్‌బంధన్) డిమాండ్ చేస్తున్నాము, తద్వారా దీనికి అధికారిక భాష హోదా వస్తుంది. ఇంతకుముందు, మేము రాష్ట్ర అసెంబ్లీలో ఈ అంశాన్ని లేవనెత్తాము, కానీ నితీష్ కుమార్ ప్రభుత్వం మైథిలి వైపు మొగ్గు చూపింది” అని ఆర్జెడి ఎంపి అన్నారు.

భోజ్‌పురి మాట్లాడే ప్రజల పురాతన డిమాండ్లలో ఇది ఒకటని కాంగ్రెస్ సీనియర్ నేత, ఎమ్మెల్యే సంజయ్ కుమార్ తివారీ అలియాస్ మున్నా తివారీ అన్నారు. “షెడ్యూల్డ్ స్థితి ఒక భాషకు కొన్ని ప్రయోజనాలను తెస్తుంది. షెడ్యూల్ చేయబడిన భాష అభివృద్ధి చెందడానికి ప్రభుత్వం చర్యలు తీసుకోవడాన్ని ఇది తప్పనిసరి చేస్తుంది, తద్వారా అది అభివృద్ధి చెందుతుంది. కాలక్రమేణా సమర్థవంతమైన కమ్యూనికేషన్ సాధనంగా మారుతుంది” అని తివారీ చెప్పారు.

మహాఘటబంధన్ నాయకుల డిమాండ్‌పై పార్లమెంటరీ వ్యవహారాల మంత్రి విజయ్ కుమార్ చౌదరి స్పందిస్తూ, ఒక భాషకు అధికార భాష హోదా డిమాండ్‌కు గణనీయమైన వాస్తవాలతో ముందుకు రావాల్సి ఉంటుందని జాతీయ మీడియాకి చెప్పారు. "డిమాండ్ గణనీయమైన వాస్తవాలపై ఆధారపడి ఉంటే, ఏ భాషకైనా అధికారిక భాష హోదాను ఎవరూ తిరస్కరించలేరు" అని చౌదరి చెప్పారు.

అంతకుముందు, మైథిలీకి శాస్త్రీయ భాషా హోదా కల్పించాలని జెడి(యు) డిమాండ్ చేసింది. ఈ డిమాండ్‌పై ఒత్తిడి చేసేందుకు త్వరలో కేంద్ర మంత్రి ధర్మేంద్ర ప్రధాన్‌ను కలుస్తానని జేడీ(యూ) జాతీయ వర్కింగ్ ప్రెసిడెంట్ సంజయ్ కుమార్ ఝా తెలిపారు.

సామాజిక మాధ్యమం ఎక్స్ లో ఒక పోస్ట్‌లో, సంజయ్ కుమార్ ఝా ఇలా వ్రాశాడు. “మైథిలీకి శాస్త్రీయ భాష హోదా కోసం నేను త్వరలో కేంద్ర విద్యా మంత్రి ధర్మేంద్ర ప్రధాన్‌జీని కలుస్తాను. మైథిలీ భాష పరిరక్షణ, ప్రచారం నా మొదటి ప్రాధాన్యత.

2018లో మైథిలీని క్లాసికల్ లాంగ్వేజ్ కేటగిరీలో చేర్చడానికి నేను ఆధారాన్ని సిద్ధం చేశాను. ఆయన కృషి కారణంగా, కేంద్ర ప్రభుత్వం ఏర్పాటు చేసిన మైథిలీ పండితుల నిపుణుల కమిటీ 2018లో తన నివేదికలో 11 సిఫార్సులు చేసిందని జెడి(యు) నేత పేర్కొన్నారు.