లాలూ వారసత్వం కూతురికి దక్కేనా? బిహార్ రాజకీయం ఎలా ఉందంటే..
తనకు రాజకీయ జీవితం ఇచ్చిన సరన్ నుంచి ఈ సారీ లాలూ తన కూతురు రోహిణీ ఆచార్యను బరిలో దింపారు. 47 ఏళ్ల ముందు ఇక్కడి నుంచి లాలూ తొలిసారిగా ఎంపీగా గెలిచారు.
By : Praveen Chepyala
Update: 2024-05-02 06:28 GMT
తన రాజకీయా వారసత్వాన్ని నిలపడానికి బిహార్ లో లాలూ ప్రసాద్ యాదవ్ శ్రమిస్తూనే ఉన్నాడు. తన రెండో కూతురు రోహిణీ ఆచార్య పోటీ చేస్తున్న శరణ్ స్థానంలో ఆయన గత 12 రోజుల్లో రెండు సార్లు ప్రచారంలో పాల్గొన్నారు. తన ఆరోగ్యం రోజురోజుకీ క్షీణిస్తున్నప్పటికీ, ఏప్రిల్ ఎండవేడిని సైతం లెక్కచేయకుండా ఆయన ప్రచార సభల్లో పాల్గొంటున్నారు.
రెండో కూతురు రోహిణి ఆచార్య తనకు కిడ్ని దానం చేసి, ప్రాణాలు కాపాడింది. తనకు సరణ్ ప్రాంతంలో దక్కిన గౌరవం కూతురుకు ఇవ్వాలని అక్కడి ఓటర్లను లాలూ అభ్యర్థిస్తున్నారు. ఇది నాకర్మభూమని ఆయన ప్రకటించారు. తన మొదటి కూతురు మీసా భారతి పాటలీపుత్ర నుంచి బరిలోకి దిగారు.
ఇక్కడి నుంచి ఇప్పటి వరకూ లాలూ ప్రచారం చేయలేదు. ఇంతకుముందు రెండు సార్లు మీసాభారతి ఇదే స్థానం నుంచి పోటీ చేసి ఓడిపోయారు. సరన్ లో మే 20న, పాటలీపుత్రలో జూన్ 1న పోలింగ్ జరగనుంది. సరన్ లో ఎన్నికలు ముగిశాక పాటలీపుత్రపై దృష్టి పెట్టే అవకాశం కనిపిస్తోంది.
సరన్ లో ఆర్జేడీకి గట్టిపోటీ ఉంది. ఇక్కడ కేంద్రమంత్రి రాజీవ్ ప్రతాప్ రూడీ బరిలో దిగారు. ఆయన 2014 నుంచి ఇదే స్థానం నుంచి గెలుస్తూ వస్తున్నారు. ఇప్పుడు గెలిస్తే హ్యట్రిక్ అవుతుంది. లాలూ ప్రసాద్ లాగానే రూడీ ఈ స్థానాన్ని నాలుగుసార్లు గెలుచుకున్నాడు. ఇప్పుడు గెలిస్తే అది ఐదోసారి అవుతుంది. ఆర్జేడీ అనేక తర్జనభర్జనల తరువాత రోహిణిని ఇక్కడ నుంచి బరిలోకి దింపింది. తన నివాసం నుంచి మహఘట్ బంధన్ ప్రచారాన్ని పర్యవేక్షిస్తున్నాడు. (మహాఘట్బంధన్ అనేది RJD, కాంగ్రెస్, CPI, CPIML (లిబరేషన్), CPI(M)ల కూటమి.)
“లాలూజీ సరణ్‌లో రోహిణి కోసం ఎన్నికల ప్రచారాన్ని ప్రారంభించడం మినహా ఇప్పటివరకు ఏ మహాఘట్ బంధన్ అభ్యర్థి కోసం ప్రచారం చేయలేదు. ఆయన అక్కడ పార్టీ నాయకులు, కార్యకర్తలను కూడా కలుసుకున్నారు. సరన్‌లో జరిగిన ఎన్నికల సమావేశంలో ప్రసంగించారు, ”అని స్థానిక పార్టీ నాయకుడు ఒకరు తెలిపారు.
లాలూ దారి అంతా..
ఆర్జేడీ స్టార్ క్యాంపెయినర్, లాలూ చిన్న కుమారుడు, బీహార్ మాజీ ఉప ముఖ్యమంత్రి తేజస్వీ యాదవే. ఆయన ఇప్పటివరకు 70కి పైగా ఎన్నికల సభల్లో ప్రసంగించారు. ఈసారి బిహార్‌లో ఆయన ఎక్కడి వెళ్లిన మంచి జనామోదం లభిస్తోంది. కూటమి తరఫున కూడా ఆయనే ప్రచారం చేయాలనే డిమాండ్లు ఎక్కువగా వినిపిస్తున్నాయి.
లాలూ ఏప్రిల్ 17న శ్రీరామనవమి సందర్భంగా సరన్ నుంచి రోహిణి ఎన్నికల ప్రచారాన్ని ప్రారంభించారు. రోహిణి తన నామినేషన్ పత్రాలను దాఖలు చేసిన ఏప్రిల్ 29న అతను మళ్లీ సరన్ ను సందర్శించాడు. తన కుమార్తెకు ఓట్లు వేయాలని ప్రజలను కోరారు.
"రోహిణిజీ కోసం ప్రచారం చేయడానికి లాలూజీ మళ్లీ శరణ్‌ని సందర్శిస్తారు, మే 20న జరిగే ఎన్నికలకు ముందు అతను ఒకటి లేదా రెండు రోజులు అక్కడ విడిది చేయవచ్చు" అని సీనియర్ RJD నాయకుడు శక్తి యాదవ్ చెప్పారు.
సరన్ మ్యాజిక్
లాలూ రాజకీయ ప్రస్థానం ఇక్కడి నుంచే మొదలయింది. తన 47 ఏళ్ల రాజకీయ ప్రస్థానం వెనక ఉంది ఇక్కడి ప్రజలే. 1977 లో జరిగిన ఎన్నికల్లో లాలూ మొదటి సారిగా చాప్రా/ సరన్ నుంచి ఎంపీగా గెలుపొందారు. అప్పుడు తన వయస్సు 29 సంవత్సరాలు మాత్రమే.
చివరిసారిగా 2009 లోక్‌సభ ఎన్నికల్లో ఆయన ఈ స్థానంలో గెలుపొందారు. 2013లో దాణా కుంభకోణంలో దోషిగా తేలడంతో ఆయన ఎన్నికల్లో పోటీ చేసేందుకు అనర్హుడయ్యారు. ఆ తరువాత తను గెలిచిన లోక్ సభ సభ్యత్వాన్ని సైతం కొల్పోయారు.
2014 లోక్‌సభ ఎన్నికలలో, లాలూ తన భార్య, బీహార్ మాజీ ముఖ్యమంత్రి రబ్రీ దేవిని సరన్ నుంచి పోటీకి నిలబెట్టారు, అయితే ఆమె నరేంద్ర మోదీ వేవ్‌లో కొట్టుకుపోయారు. 2019లో, లాలూ తన పెద్ద కొడుకు బావ.. చంద్రికా రాయ్‌ని సరన్ నుంచి పోటీకి దింపారు. రాయ్, మాజీ మంత్రి, బీహార్ మాజీ ముఖ్యమంత్రి దరోగా రాయ్ కుమారుడు, సరణ్ లో స్థానికుడు. అయితే, ఆయన కూడా ఓటమిపాలయ్యారు. 2019 లో జరిగిన ఎన్నికల్లో ఎన్డీఏ కూటమి ఇక్కడ 39 స్థానాలను తన ఖాతాలో వేసుకుంది. బిహర్ లో మొత్తం 40 ఎంపీ స్థానాలు ఉన్నాయి.
హై-ఫ్లైయింగ్ రూడీ vs గ్రీన్‌హార్న్ రోహిణి
ప్రస్తుత ఎంపీ, రూడీ, హిందీ హార్ట్‌ల్యాండ్‌లో మిగిలిన అభ్యర్థులకు కాస్త భిన్నమైనవాడు. 62 ఏళ్ల ఈ నాయకుడు ఆధునిక భావాలు కలిగి ఉండి, అనర్గళంగా ఇంగ్లీష్ మాట్లాడుతారు. 2017 - 2023లో బెంగళూరులోని ఏరో ఇండియాలో రాఫెల్ ఫైటర్ జెట్‌లను నడిపిన వాణిజ్య పైలట్.
1990లో సరన్ జిల్లాలో అసెంబ్లీ స్థానం నుంచి గెలుపొంది తొలిసారి ఎమ్మెల్యే అయ్యాడు, 1996లో సరన్ స్థానం నుంచి గెలిచి తొలిసారి ఎంపీ అయ్యారు. మరోవైపు, 44 ఏళ్ల రోహిణి MBBS, MBA డిగ్రీలు కలిగి ఉంది. ఆమె భర్త ముగ్గురు పిల్లలతో సింగపూర్‌లో నివసిస్తోంది. ఆమె భర్త సింగపూర్‌కు చెందిన ఇన్వెస్ట్‌మెంట్ బ్యాంక్ మేనేజింగ్ డైరెక్టర్. రోహిణి సోషల్ మీడియాలో ఆక్టివ్ గా ఉంటూ తన కుటుంబానికి, పార్టీగా అండగా ఉంటోంది. ముఖ్యంగా బిహార్ ముఖ్యమంత్రి నితిష్ కుమార్, ప్రధాని మోదీపై విమర్శలు చేస్తూ ఉంటోంది.
సింగపూర్ నుంచి సరన్
సింగపూర్ నుంచి తను వచ్చింది ప్రజల సేవ కోసమే అని ఆర్జేడీ ప్రచారం చేస్తోంది. ముఖ్యంగా గ్రామీణులకు సేవ చేయడానికి అన్ని సౌకర్యాలను వదిలి వచ్చిందని చెబుతున్నారు.
“నేను మా నాన్నకు కిడ్నీ దానం చేశాను, కానీ సరన్ లో నాకు లభిస్తున్న ఆదరణ చూస్తే నాన్న కోసం జీవితం త్యాగం చేసిన తప్పులేదనిపిస్తోంది. ఇక్కడి ప్రజలకు సేవ చేసేందుకు కృషి చేస్తాను’’ అని తొలిసారిగా ఎన్నికల్లో పోటీ చేస్తున్న రోహిణి అన్నారు.
రూడీని సవాలు చేయడం రోహిణికి శక్తికి మించిన పని అని. లాలూ వారసత్వానికి నిజమైన పరీక్ష అని ప్రత్యేకంగా చెప్పనవసరం లేదు. “సరణ్ ఎన్నికల పోరులో రోహిణి విజయం, వైఫల్యం లాలూ వారసత్వానికి సంబంధించినది. ఇది మైదానంలో నిజమైన పోరాటం' అని రాజకీయ వ్యాఖ్యాత డిఎం దివాకర్ అన్నారు.
రూడీ పిచ్
లాలూ వారసత్వ విషయం రూడీకి కూడా అర్ధం చేసుకున్నాడు. గత 39 ఏళ్లలో లాలూను, ఆయన భార్య రబ్రీ దేవిని, సరన్ నుంచి తన సమ్ధి చంద్రికా రాయ్‌ను ప్రజల ఆశీస్సులతో అఖండ మద్దతుతో ఓడించానని బహిరంగ సభల్లో ఆయన ప్రస్తావించకుండా ఉండలేకపోయాడు.
తన "నిజమైన పోరాటం" లాలూతో మాత్రమేనని, రోహిణితో కాదని, ఆమె కేవలం "ముసుగు" మాత్రమేనని, గ్రామీణ, పట్టణ ప్రాంతాలలో ప్రచారాలలో రూడీ ప్రచారం చేస్తున్నారు. తనను తాను “మోదీ ప్రతినిధి”గా చిత్రీకరించుకుని, “మోడీ హామీలను” వివరిస్తున్నాడు. బిహార్ లో ఇంతకుముందు రబ్రీ, లాలూ పాలన కాలంలో జంగిల్ రాజ్ ను ఆయన ప్రముఖంగా ఎత్తి చూపుతున్నాడు.
"హవా-హవాయి" నాయకుడు
అయితే ఈసారి రూడీ గెలుపు అంతసులభం కాదు. ఇక్కడ గ్రామీణ ప్రాంత ఓటర్లు అసంతృప్తితో ఉన్నారు. ఇచ్చిన హమీలను ఇప్పటి వరకు అమలు చేయలేదని, కేవలం ఎన్నికల సందర్భంగా మాత్రమే నాయకులు కనిపిస్తున్నారని అన్నారు.
"రూడీ ఎన్నికల సమయంలో మాత్రమే మాకు కనిపించే అధిక-ఎగిరే (" హవా-హవాయి ") నాయకుడు. ఏ పని నిమిత్తం ఆయన్ను కలవడం కుదరదు. అతను ఉద్యోగ అవకాశాలను సృష్టించడంలో విఫలమయ్యాడు. పరిశ్రమల స్థాపనపై అతని వాగ్దానాలు కేవలం పెదవులకే పరిమితం, ”అని చాప్రా పట్టణ నివాసి సంజీవ్ కుమార్ కుష్వాహ అన్నారు.
ఆసియాలోనే అతిపెద్ద పశువుల సంతను నిర్వహించేందుకు ప్రసిద్ధి చెందిన గంగా- గండక్ నదుల సంగమానికి సమీపంలో ఉన్న సోనేపూర్ నివాసి హరీష్ రాయ్ మాట్లాడుతూ ‘‘మోదీ పేరు మీద మేం ఆయనకు రెండుసార్లు ఓటేశాం. అతను ఏమీ చేయలేదు. మమ్మల్ని నిరాశపరిచాడు. ఈసారి మార్పు కోసం ఓటేస్తాం' అని రాయ్ అన్నారు.
మోదీ ఫ్యాక్టర్
మోదీని బలోపేతం చేయడానికి రూడీకి తమ మద్దతును బహిరంగంగా వినిపించిన వారు కూడా ఉన్నారు. "మేము మరోసారి రూడీకి ఓటు వేస్తాము. దేశాన్ని ముందుకు తీసుకెళ్లేందుకు మోదీకి మరో అవకాశం ఇవ్వడానికి మా మద్దతుకు ఆయన అర్హులు’’ అని రూడీ స్వస్థలం అమ్నూర్ బ్లాక్‌లో నివాసం ఉంటున్న జగదీష్ సింగ్ అన్నారు.
ప్రజలలో, ముఖ్యంగా గ్రామీణ ప్రాంతంలోని ఆధిపత్య వర్గాల మూడ్ ప్రకారం, " రోజ్గర్, బెరోజ్‌గారి, మెన్‌గై, గరీబీ , ఔర్ వికాస్ " (ఉపాధి, నిరుద్యోగం, ధరల పెరుగుదల, పేదరికం అభివృద్ధి) ఎన్నికలలో ప్రధాన సమస్యలు, కానీ వాస్తవానికి , " జాతి " లేదా కులం అనేవే దేశంలో ఎన్నికలను ప్రభావితం చేస్తున్నాయి.
రూడీ, రోహిణి ఇద్దరూ కులం అంశం మీద ఆధారపడి ఉన్నారు. రూడీ రాజ్‌పుత్, శక్తివంతమైన ఉన్నత కులానికి చెందినవారు, రోహిణి శక్తివంతమైన OBC అయిన యాదవ్ వర్గానికి చెందినవారు. సరన్‌లో, రాజ్‌పుత్‌లు, యాదవులు రాజకీయాల్లో రెండు ఆధిపత్య కులాలు. ఇద్దరూ సామాజిక ఆర్థికంగా దాదాపు సమాన ఆధిపత్యాన్ని కలిగి ఉన్నారు. వారు జనాభా పరంగా కూడా దాదాపు ఒకేలా ఉన్నారు.
కుల సమీకరణాలు
మెజారిటీ యాదవులు లాలూ వెనుక బలంగా ఉన్నారు, చాలా మంది రాజ్‌పుత్‌లు రూడీకి మద్దతు ఇస్తారు. వారి వారి కులాలు వారి వెనుక బలంగా ఉండటంతో, రోహిణి, రూడీ ఇద్దరూ ఇతర కులాలను, ప్రత్యేకించి గణనీయమైన భూస్వామ్య అగ్రవర్ణ భూమిహార్లు, అత్యంత వెనుకబడిన కులాలు (EBCలు), దళితులు, ముస్లింలను ఆకర్షిస్తున్నారు.
దళితులు, ముస్లింలు, ఈబీసీలు, ఓబీసీలు, భూమిహార్లు, బ్రాహ్మణుల మద్దతు ఈసారి కీలక పాత్ర పోషిస్తుందని రాజకీయ పరిశీలకులు అంటున్నారు. సరన్‌లోని రాజపుత్రులతో భూమిహార్లు కూడా శత్రుత్వాలు ఉన్నాయి. మరోవైపు ముస్లింలు దాదాపు 2 లక్షల ఓట్లను కలిగి ఉన్నారు. గతంలో మాదిరిగానే ఈ ఎన్నికల ఫలితాలను నిర్ణయించడంలో వారు ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించే అవకాశం ఉంది.
బీహార్ అంతటా ముస్లింలు ప్రతిపక్షానికి అనుకూలంగా ఉన్నారు. వారు రోహిణికి మద్దతు ఇచ్చే అవకాశం ఉంది, ఎందుకంటే బిజెపి, మోదీని లాలూ మాత్రమే ఆపగలరని వారు అంటున్నారు. గత రెండు ఎన్నికల్లో, హైపర్ నేషనలిజం మరియు మోదీ కార్డులను ఆడుతూ యాదవుల ఓట్లను, ప్రధానంగా యువ ఓటర్లను బిజెపి విజయవంతంగా చీల్చింది. అయితే ఈసారి ఆ ప్రచారం చాలా వరకు మిస్సయింది.