రోడ్డు ప్రమాదాలపై థర్డ్ పార్టీ ఆడిటింగ్ అంటే...

థర్డ్ పార్టీ ఆడిటింగ్ అంటే ఏమిటి?

సాధారణంగా ప్రమాదం జరిగిన తర్వాత పోలీసులు ఎఫ్ఐఆర్ నమోదు చేసి, డ్రైవర్ తప్పిదమా, ఓవర్ స్పీడా అని కేసు బుక్ చేస్తారు. కానీ రోడ్డు డిజైన్ లోపం, బ్లాక్ స్పాట్, సరైన సైన్ బోర్డులు లేకపోవడం, క్రాష్ బారియర్లు లేకపోవడం, రోడ్డు వెడల్పు సరిపడకపోవడం వంటి ఇంజనీరింగ్ లోపాలను ఎవరూ పట్టించుకోరు.

ససరైన సైన్ బోర్డులు లేకపోవడం అంటే...

రోడ్లు, హైవేలు, పట్టణాలు, గ్రామాల్లో ఉండవలసిన సమాచార ఫలకాలు (sign boards) సరిగ్గా లేకపోవడం లేదా బొత్తిగా లేకపోవడం.

దిశా నిర్దేశక బోర్డులు (ఈ పట్టణం ఎంత దూరం, ఏ వైపు వెళ్తే ఏ ఊరు వస్తుంది అని చూపే బోర్డులు)

హెచ్చరిక బోర్డులు (పాఠశాల జోన్, స్పీడ్ బ్రేకర్, జంతువులు దాటే ప్రాంతం, కర్వ్, ఒడ్డు, వంతెన ముందు హెచ్చరికలు మొ॥)

నిషేధ బోర్డులు (నో ఎంట్రీ, నో పార్కింగ్, నో హార్న్, స్పీడ్ లిమిట్ మొ॥)

గ్రామ/పట్టణ పేరు బోర్డులు (గ్రామం మొదలు, గ్రామం ముగిసింది అని చూపే బోర్డులు)

ఆసుపత్రి, పోలీస్ స్టేషన్, పెట్రోల్ బంక్ వంటి ముఖ్యమైన ప్రాంతాల సూచికలు

రాత్రిపూట దూర ప్రయాణాలు చేసే లారీ డ్రైవర్లతో ముఖం కడిగిస్తున్న ప్రకాశం జిల్లా పోలీసులు

దీని వల్ల కలిగే సమస్యలు

ప్రయాణికులు దారి తప్పడం (ముఖ్యంగా కొత్త ప్రాంతాల్లో)

రోడ్డు ప్రమాదాలు పెరగడం (స్పీడ్ బ్రేకర్ గుర్తు లేకపోతే లేదా కర్వ్ హెచ్చరిక లేకపోతే)

గ్రామాలు/పట్టణాలు “అదృశ్యం” అయిపోవడం (అధికారికంగా బోర్డు లేకపోతే ఆ ఊరు ఉన్నట్టే కనిపించదు)

అత్యవసర సమయంలో (అంబులెన్స్, ఫైర్ ఇంజన్) ఆలస్యం అవడం

ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణలో చాలా గ్రామీణ రోడ్లు, కొత్త బైపాస్ రోడ్లు, కొన్ని జాతీయ రహదారుల్లో కూడా ఈ సమస్య ఇంకా తీరలేదు. దీన్ని సాధారణంగా “సైనేజీ లోపం” అని అంటారు.

థర్డ్ పార్టీ ఆడిట్ ఎలా జరుగుతుంది అంటే...

ప్రమాదం జరిగిన 48-72 గంటల్లోనే IIT, NIT, లేదా అంతర్జాతీయ స్థాయి రోడ్ సేఫ్టీ ఏజెన్సీలు (IRAP, ARRB వంటివి) నిపుణుల బృందం స్థలాన్ని సందర్శిస్తుంది.

రోడ్డు జామెట్రీ, సూపర్ ఎలివేషన్, సైట్ డిస్టెన్స్, స్కిడ్ రెసిస్టెన్స్, సిగ్నేజ్, లైటింగ్, బ్లాక్ స్పాట్ గుర్తింపు వంటి 50కి పైగా పారామీటర్లను పరీక్షిస్తుంది.

బ్లాక్ బాక్స్ డేటా, CCTV ఫుటేజ్, వాహన డ్యామేజ్ ప్యాటర్న్, డ్రైవర్ బ్లడ్ ఆల్కహాల్ టెస్ట్ అన్నీ సమగ్రంగా విశ్లేషిస్తుంది.

ఆ నివేదిక ఆధారంగా ప్రమాదానికి 100 శాతం కారణం నిర్ధేశం చేసి, బాధ్యత ఖరారు చేస్తారు.

ఇది రోడ్డు ఇంజనీరింగ్ లోపం అయితే ఆ ఇంజనీర్, కాంట్రాక్టర్, అధికారులపై చర్యలు తప్పవు.

ఈ విధానం ఆస్ట్రేలియా, న్యూజిలాండ్, బ్రిటన్, స్వీడన్ వంటి దేశాల్లో దశాబ్దాలుగా అమలవుతోంది. భారత్‌లో మహారాష్ట్ర, తమిళనాడు కొన్ని జాతీయ రహదారులపై పైలెట్ ప్రాజెక్టులుగా చేపట్టారు. కానీ ప్రతి ప్రమాదానికీ తప్పనిసరి చేయడం ఏపీ దే తొలి ప్రయత్నం.

2025లోనే 6,433 మరణాలు, దేశంలో 8వ స్థానం

సచివాలయంలో జరిగిన రోడ్ సేఫ్టీ కౌన్సిల్ సమావేశంలో అధికారులు సమర్పించిన గణాంకాలు ఆందోళన కలిగించాయి.

2025లో ఇప్పటివరకు 15,462 ప్రమాదాలు జరిగాయి. 6,433 మంది మరణించారు.

79 శాతం ప్రమాదాలకు ఓవర్ స్పీడ్ కారణం. 53 శాతం సెల్ఫ్ యాక్సిడెంట్లు (కార్లు + ద్విచక్ర వాహనాలు)

జాతీయ రహదారులపై 42 శాతం, రాష్ట్ర రహదారులపై 21 శాతం ప్రమాదాలు జరిగాయి.

అత్యధిక మరణాలు నెల్లూరు, తిరుపతి, పలనాడు, అన్నమయ్య, కాకినాడ జిల్లాల్లో జరిగాయి.

చంద్రబాబు ఆదేశించిన కీలక అంశాలు

ప్రతి మూడు నెలలకు ఒకసారి రోడ్ సేఫ్టీ కౌన్సిల్ సమావేశం నిర్వహించి పురోగతి ని సమీక్షించాలి.

జాతీయ, రాష్ట్ర రహదారుల పై ప్రతి అర కిలోమీటరుకు CCTV, RTGSతో అనుసంధానం చేయాలి.

అమిత వేగం గుర్తిస్తే వాహనం సీజ్, మూడు నెలల్లో అమలు.

ట్రాన్స్‌పోర్టు + రవాణేతర వాహనాల్లో స్పీడ్ గవర్నర్లు తప్పనిసరి.

అనధికార స్లీపర్ బస్సులు, ఆల్టరేషన్స్‌పై కఠిన చర్యలు.

680 బ్లాక్ స్పాట్లు సరిదిద్దేందుకు తక్షణ ప్రణాళిక.

దర్శి, ఆదోని డ్రైవింగ్ ట్రైనింగ్ సెంటర్లు త్వరగా పూర్తి చేయాలి.

జరిమానా కంటే ముందు హెచ్చరిక. ఐదుసార్లు ఉల్లంఘిస్తే లైసెన్స్ రద్దు.

108 + జాతీయ రహదారి అంబులెన్సుల ఇంటిగ్రేషన్, గోల్డెన్ అవర్‌లో రక్షణ.

సెలబ్రిటీలు, ప్రజా ప్రతినిధులతో రోడ్ సేఫ్టీ అవగాహన ప్రచారం.

ఎందుకీ కఠిన నిర్ణయం

గత ఐదేళ్లలో రోడ్డు ప్రమాదాల్లో 35 వేలకు పైగా మరణాలు జరగ్గా, రూ.లక్షల కోట్ల ఆర్థిక నష్టం వాటిల్లింది. ఒక్కో మరణం వెనుక ఒక కుటుంబం నిరాశ్రయం అవుతోంది. “ఇక చాలు, ఈ మారణహోమాన్ని ఆపాలి” అన్న దృఢ సంకల్పంతోనే చంద్రబాబు థర్డ్ పార్టీ ఆడిటింగ్‌ను తప్పనిసరి చేశారు.

థర్డ్ పార్టీ ఆడిటింగ్ అమలు అయితే రోడ్డు ఇంజనీరింగ్ లోపాలు బయటపడతాయి. బాధ్యతారహిత కాంట్రాక్టర్లు, నిర్లక్ష్యపు అధికారులు బుద్ధి తెచ్చుకుంటారు. డ్రైవర్లలో క్రమశిక్షణ పెరుగుతుంది. ఇది కేవలం శిక్షల విధానం కాదు, శాస్త్రీయమైన, సమగ్రమైన రోడ్ సేఫ్టీ విప్లవం. ఆంధ్రప్రదేశ్ మళ్లీ దేశానికి ఆదర్శంగా నిలుస్తుంది.