అమరావతి రిటర్నబుల్ ప్లాట్ల రిజిస్ట్రేషన్ పై మంత్రి నారాయణ చర్చ

నేపథ్యం, సందర్భం

అమరావతి రాజధాని నిర్మాణం కోసం 2014-19 మధ్య తెలుగుదేశం పార్టీ ప్రభుత్వం భూమి సమీకరణ పథకాన్ని అమలు చేసింది. దీని కింద, రైతులు తమ భూములను ప్రభుత్వానికి అందజేసి, అభివృద్ధి చేసిన రిటర్నబుల్ ప్లాట్లు, పెన్షన్లు, ఇతర ప్రయోజనాలు పొందుతారు. 2019-24 మధ్య వైఎస్ఆర్‌సీపీ ప్రభుత్వం మూడు రాజధానుల విధానం ప్రకటించడంతో ఈ ప్రక్రియ ఆగిపోయింది. 2024లో కూటమి అధికారంలోకి వచ్చిన తర్వాత అమరావతి అభివృద్ధిని వేగవంతం చేస్తూ, రిటర్నబుల్ ప్లాట్ల రిజిస్ట్రేషన్‌ను ప్రాధాన్యతగా తీసుకుంది. ఇటీవల ల్యాండ్ పూలింగ్ ఫేజ్-2ను ప్రారంభించడంతో, వడ్డమాను గ్రామం సహా తుళ్లూరు మండలంలోని ఏడు గ్రామాలు ఇందులో చేర్చబడ్డాయి. ఈ నేపథ్యంలో డిసెంబర్ 10నాటి సమావేశం రైతుల ఆందోళనలను పరిష్కరించడానికి ఉద్దేశించినదిగా కనిపిస్తుంది.

మంత్రి నారాయణ, ఎమ్మెల్యే శ్రావణ్ కుమార్

రిజిస్ట్రేషన్ స్థితిగతులు

డిసెంబర్ 8, 2025 నాటి అధికారిక డేటా ప్రకారం మొత్తం 29,233 యూనిక్ రైతులకు 69,421 రిటర్నబుల్ ప్లాట్లు కేటాయించబడ్డాయి. వీటిలో 27,105 రైతులకు 61,753 ప్లాట్లు రిజిస్టర్ చేయబడ్డాయి. మిగిలిన 2,128 మంది రైతులకు సంబంధించిన 7,668 ప్లాట్లు పెండింగ్‌లో ఉన్నాయి. ఈ డేటా మూడు విభాగాలుగా విభజించబడింది.

విభాగం	యూనిక్ రైతులు	ప్లాట్లు
మొత్తం కేటాయించినవి	29,233	69,421
మొత్తం రిజిస్టర్ చేయబడినవి	27,105	61,753
పెండింగ్	2,128	7,668

ప్రభుత్వ మార్పు ముందు (బిఫోర్ గవర్నమెంట్) 19,502 మంది రైతులకు 43,931 ప్లాట్లు రిజిస్టర్ చేయబడగా, తర్వాత (ఆఫ్టర్ గవర్నమెంట్) 7,603 రైతులకు 17,822 ప్లాట్లు రిజిస్టర్ అయ్యాయి. గత నాలుగు నెలల్లో (ఆగస్టు-నవంబర్ 2025) 1,208 రైతులకు 2,578 ప్లాట్లు రిజిస్టర్ చేయబడ్డాయి. గత నాలుగు వారాల్లో 234 రైతులకు 459 ప్లాట్లు, రోజువారీగా 25 ప్లాట్లు (డిసెంబర్ 8న) రిజిస్టర్ అవుతున్నాయి. ఇది నెమ్మదిగా పురోగతిని సూచిస్తుంది.

నవంబర్ 25, 2025 నుంచి లంక భూముల రిజిస్ట్రేషన్ మొత్తం పెండింగ్ లో ఉంది. 170 మంది రైతులకు 337 ప్లాట్లు, రిజిస్టర్ చేశారు. 23 మంది రైతులకు 65 ప్లాట్లు, మిగిలిన 147 రైతులకు 272 ప్లాట్లు పెండింగ్ లో ఉన్నాయి.

వడ్డమానులో మంత్రి సమావేశానికి హాజరైన పూలింగ్ భూముల రైతులు

పెండింగ్ ప్లాట్లకు ప్రధాన కారణాలు (ప్లాట్ల ఆధారంగా)

కారణం	ప్లాట్ల సంఖ్య
కోర్టు లిటిగేషన్లు	312
ల్యాండ్ అక్విజిషన్ (LA) పెండింగ్	1,170
డ్రై / జరీబు ఇష్యూస్	174
డిస్ప్యూట్ కేసులు	284
అసైన్డ్ క్యాటగరీ-4 / పెండింగ్ కేసులు	215
ఇనాం / ఎండోమెంట్ డిస్ప్యూట్స్	69
రోడ్ హిట్ ప్లాట్లు	111
ఎక్స్టెంట్ వేరియేషన్ కేసులు	65
అసైన్డ్ డాక్యుమెంట్ సబ్మిట్ కానివి	184
ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్ డెవలప్‌మెంట్ తర్వాత	244
రోడ్ హిట్ / LA / గ్రామకంఠం లింక్డ్	1,013
డెత్ / FMC సబ్మిట్ కాని కేసులు	451
NRI / అవుట్ ఆఫ్ స్టేషన్	436
ప్లాట్ ఓనర్లు రెస్పాండ్ కాని / టైమ్ అడిగినవి	1,206
బ్యాలెన్స్ పెండింగ్	1,734
మొత్తం	7,668

ఈ కారణాలు లీగల్, అడ్మినిస్ట్రేటివ్, లాజిస్టికల్ సవాళ్లను ప్రతిబింబిస్తాయి. ఉదాహరణకు LA పెండింగ్, లింక్డ్ కేసులు (మొత్తం 2,183 ప్లాట్లు) ప్రభుత్వ ఇంటర్వెన్షన్ అవసరమైనవి. అయితే NRI, నాన్-రెస్పాండింగ్ కేసులు (1,642 ప్లాట్లు) రైతుల సహకారం పై ఆధారపడి ఉంటాయి.

తుళ్లూరు మండలం ప్రత్యేకత, వడ్డమాను గ్రామం సందర్భం...

సమావేశం జరిగే వడ్డమాను గ్రామం తుళ్లూరు మండలంలో ఉంది. ఇది అమరావతి కోర్ ఏరియాలో భాగం. తుళ్లూరు-1 & 2 యూనిట్లలో మొత్తం 5,895 ప్లాట్లు కేటాయించబడ్డాయి. వీటిలో 5,374 రిజిస్టర్ చేయబడి, 521 పెండింగ్‌లో ఉన్నాయి. పెండింగ్ కారణాలు...

కారణం	ప్లాట్ల సంఖ్య
కోర్టు కేసులు	8
LA కేసులు	129
డ్రై / జరీబు ఇష్యూస్	11
డిస్ప్యూట్ కేసులు	9
అసైన్డ్ క్యాటగరీ-4	2
రోడ్ హిట్	14
ఎక్స్టెంట్ వేరియేషన్	81
డాక్యుమెంట్ సబ్మిట్ కానివి	6
ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్ తర్వాత	49
లింక్డ్ కేసులు	212
మొత్తం	521

ఇక్కడ లింక్డ్ కేసులు (212), LA (129) ప్రధాన సమస్యలు. వడ్డమాను ఫేజ్-2 ల్యాండ్ పూలింగ్‌లో చేర్చబడినందున, ఈ సమావేశం ఈ గ్రామానికి సంబంధించిన రైతుల డిమాండ్లు (మెరుగైన ప్యాకేజీ, టైమ్-బౌండ్ అమలు)ను చర్చించవచ్చు.

పరిణామాలు

ఈ సమావేశం రిజిస్ట్రేషన్ ప్రక్రియను వేగవంతం చేయడానికి, రైతుల విశ్వాసాన్ని పెంచడానికి ఉద్దేశించినది. మంత్రి నారాయణ ఇటీవల రైతులకు 100 శాతం న్యాయం చేస్తామని హామీ ఇచ్చారు. డిసెంబర్ 10న ఈ-లాటరీ ద్వారా 22 ప్లాట్ల కేటాయింపు జరగనుంది. ఎమ్మెల్యే శ్రావణ్ కుమార్ తాడికొండ నియోజకవర్గం ప్రతినిధిగా, స్థానిక సమస్యలను హైలైట్ చేయవచ్చు.

లీగల్ డిస్ప్యూట్స్, ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్ ఆలస్యాలు ప్రక్రియను నెమ్మది చేస్తున్నాయి. రోజువారీ 30-60 ప్లాట్ల రిజిస్ట్రేషన్ రేటుతో, మిగిలిన 7,000 ప్లాట్లు (సుమారు) పూర్తి చేయడానికి 4-6 నెలలు పట్టవచ్చు. సమావేశం ఈ సవాళ్లను పరిష్కరించి, ఫేజ్-2 అమలును వేగవంతం చేయవచ్చు.

ఈ సమావేశం అమరావతి రైతులకు ఒక సానుకూల సంకేతం. ఇది దీర్ఘకాలిక సమస్యలను పరిష్కరించి, రాజధాని అభివృద్ధిని ముందుకు తీసుకెళ్లవచ్చు. ప్రభుత్వం, రైతుల మధ్య సమన్వయం కీలకం. ఇది భవిష్యత్ పురోగతికి మార్గం సుగమం చేయగలదు.