ఏపీలో పశువులకు హాస్టళ్లు

పశువుల కోసం షెడ్లు...

క్లస్టర్ ఆధారంగా పశువుల కోసం సామూహిక షెడ్ల నిర్మాణంపై ఫోకస్ పెట్టాలని ముఖ్యమంత్రి సూచించారు. పశువుల కోసం ఏర్పాటు చేసే సామూహిక షెడ్ల నిర్వహణ, పశు పోషణ బాధ్యతలను డ్వాక్రా సంఘాలకు అప్పచెప్పే అంశాన్ని పరిశీలించాలని సీఎం ఆదేశించారు. పశువుల షెడ్ల ఏర్పాటుతో పాటు, పాల ఉత్పత్తి యూనిట్లు, చిల్లింగ్ యూనిట్లు, దాణా బ్యాంకులు, బయోగ్యాస్ ప్లాంట్లు ఏర్పాటు చేయాలని చెప్పారు. పశువుల సంఖ్యను పెంచడం, పాల ఉత్పత్తి పెరిగేలా చూడడం, పశు వ్యాధులను తగ్గించేలా చర్యలు తీసుకోవాలని చంద్రబాబు స్పష్టం చేశారు.

పట్టణాల్లో పశువుల సమస్య

ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో పట్టణీకరణ పెరిగిన నేపథ్యంలో కుటుంబాలు 1-2 పశువులను పెంచుకుంటున్నప్పటికీ, జీవనశైలి మార్పుల వల్ల సరైన సంరక్షణ లేదు. ఫలితంగా రోడ్ల మీద తిరిగే పశువులు ప్లాస్టిక్, కాగితాలు తింటూ ఆరోగ్య సమస్యలు, ప్రమాదాలు ఎదుర్కొంటున్నాయి. ఈ పశువుల వల్ల ట్రాఫిక్ జామ్‌లు జరుగుతున్నాయి. కలుషితం పెరుగుతోంది. గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 157 నియోజకవర్గాల్లో డైరీ రంగాన్ని బలోపేతం చేయడానికి ఈ హాస్టళ్లు భాగమవుతాయని చంద్రబాబు స్పష్టం చేశారు. ఈ ప్రకటన తర్వాత, పట్టణాల్లో సర్వేలు మొదలు పెట్టినట్లు అధికారులు చెబుతున్నారు.

సక్సెస్ అవకాశాలు

ఈ ప్రణాళిక సక్సెస్ కావాలంటే మొదటి దశలోనే సమర్థవంతమైన అమలు కీలకం. పట్టణాల్లో ప్రతి మున్సిపాలిటీలో పశువుల సంఖ్య అంచనా వేసి హాస్టళ్లు నిర్మించడం ద్వారా రోడ్డు ప్రమాదాలు 20-30 శాతం తగ్గవచ్చు. గ్రామాల్లో DWCRA (స్వయం సహాయక బృందాలు) గ్రూపుల ద్వారా నిర్వహణ మహిళలకు అదనపు ఆదాయ మార్గాలు సృష్టిస్తుంది. డైరీ పరిశ్రమతో లింక్ చేస్తే పాలు, పెంపకం ఆదాయం పెరుగుతుంది. హాస్టళ్లలో షెడ్లు, ఫాడర్ (గడ్డి సరఫరా), తాగునీరు, వైద్య సౌకర్యాలు అందించడం ఆధునిక గోశాలల్లా పని చేస్తుంది. ఇది పశుసంరక్షణ రంగ GDP సహకారాన్ని మరింత పెంచుతుంది.

పట్టించుకునే వారు లేక రోడ్లపైనే పశువులు

గత ప్రభుత్వంలో నిధుల లోపం

గత ప్రభుత్వాల్లో (YSRCP కాలం) పశుసంరక్షణ పథకాలు (ఉదా: మినీ-గోకులం) అమలులో ఆలస్యం, నిధుల లోపం సమస్యలు ఎదుర్కొన్నాయి. ప్రస్తుతం హాస్టళ్ల నిర్మాణానికి నిధులు కేటాయింపు గురించి స్పష్టత లేదు. రాష్ట్ర బడ్జెట్‌లో పశు సంవర్థక శాఖకు కేటాయింపు 10-15 శాతం మాత్రమే ఉంది. అలాగే DWCRA గ్రూపులు నిర్వహణలో శిక్షణ లేకపోతే ఆహార సరఫరా, వైద్య సేవల లోపాలు వచ్చే అవకాశం ఉంది. పశువుల హాస్టళ్లు పట్టణాల్లో ఉంటే కలుషితం తగ్గకపోగా మరిన్ని సమస్యలు వస్తాయని పర్యావరణవేత్తలు చెబుతున్నారు. మొత్తంగా సక్సెస్ రేటు 60-70 శాతం ఉండవచ్చు. కానీ మానిటరింగ్, ఫీడ్‌బ్యాక్ మెకానిజం లేకపోతే ఇది 'పేపర్ ప్లాన్'గా మిగిలే ప్రమాదం ఉంది.

హాస్టల్ నిర్వహిస్తే ఇలా ఉంటుంది

ప్రభుత్వ ప్రమేయం

పశుసంవర్థక శాఖ ఆధ్వర్యంలో పథకం అమలు చేస్తామని ప్రభుత్వం ప్రకటించింది. గ్రామాల్లో 157 నియోజకవర్గాలకు వారానికి ఒక్కొక్క హాస్టల్ లక్ష్యంతో మొత్తం 700 హాస్టళ్లు ఏడాదిలో నిర్మించాలని లక్ష్యం. DWCRA గ్రూపులతో భాగస్వామ్యం ద్వారా మహిళల ఆర్థిక వృద్ధికి దోహదపడేలా ప్రభుత్వం చేయాలని నిర్ణయించింది.

అమలు మాత్రమే కీలకం

పశువుల హాస్టళ్లు ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో పట్టణ, గ్రామీణ డెవలప్‌మెంట్‌కు మైలురాయిగా మారవచ్చు. కానీ అది ప్రభుత్వ అమలు సమర్థతపై ఆధారపడి ఉంది. అక్టోబర్ నాటికి సర్వేలు మాత్రమే పూర్తయ్యాయి. నిర్మాణం మొదలుపెట్టాలి. ప్రజలు, పశుపోషకులు ఈ ప్రణాళికను స్వాగతిస్తున్నారు. కానీ ఫలితాలు చూడాల్సి ఉంది. ప్రభుత్వం ఈ ప్రమేయాన్ని నిర్థారించి రాష్ట్రాన్ని 'స్వర్ణాంధ్ర'గా మలిచేలా చూడాలి.