తుపాను నష్టంపై కేంద్ర బృందం సానుకూల స్పందన

మొంథా తుపాను వల్ల ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో రూ.6,384 కోట్లకు పైగా నష్టం సంభవించింది. ప్రధానంగా వ్యవసాయ రంగంపై దెబ్బ పడింది. 1.61 లక్ష ఎకరాల్లో పంటలు నీట మునిగి, 83 వేల మంది రైతులు తీవ్రంగా నష్టపోయారు. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం తేల్చిన లెక్కల ప్రకారం మొత్తం నష్టం మొదటి అంచనాలను దాటి, రూ.5,265 కోట్ల నుంచి రూ.6,384 కోట్లకు చేరింది. ముఖ్యమంత్రి నారా చంద్రబాబు నాయుడు కేంద్ర ప్రభుత్వం నుంచి రూ.901.4 కోట్ల మౌలిక సహాయాన్ని కోరారు. కేంద్ర పరిశీలనా బృందం 24 జిల్లాల్లో నష్టాన్ని అంచనా వేస్తూ, ఆరు కీలక జిల్లాల్లో పర్యటించింది. ఈ బృందం అభిప్రాయం ఇంకా పూర్తిగా వెల్లడి కానప్పటికీ, ప్రాథమిక సమీక్షలు వ్యవసాయ, మత్స్య, మౌలిక సదుపాయాల్లో తీవ్ర నష్టాన్ని సూచిస్తున్నాయి. నవంబర్ 10, 11 తేదీల్లో రెండు రోజుల పాటు పర్యటించిన కేంద్ర బృందం ముఖ్యమంత్రిని కలిసి మొదటి నివేదిక అందజేసింది.

పొలాల్లో పర్యటిస్తున్న కేంద్ర పరిశీలనా బృందం సభ్యులు

1.61 లక్షల ఎకరాల్లో పంట నష్టం

మొంథా తుపాను ఆకస్మికంగా బలపడి, అక్టోబర్ 28న కోనసీమ సముద్రపు ఒడ్డున భూమి పైకి వచ్చిన తర్వాత, జిల్లాల్లో వర్షాలు, వరదలు వచ్చాయి. వ్యవసాయ శాఖ అంచనాల ప్రకారం 1.58 లక్ష హెక్టార్లలో వరి, పత్తి, మొక్కజొన్న వంటి పంటలు నీట మునిగాయి. మొదటి అంచనా 1.12 లక్ష హెక్టార్లు అయినా, కొత్త సర్వేల్లో 1.61 లక్షల ఎకరాలు (సుమారు 65 వేల హెక్టార్లు) పంట నష్టం జరిగింది. ఆక్సిజన్‌లా ఆధారమైన వరి పంటకు ఎక్కువగా నష్టం జరిగింది. ఉద్యానవన రంగంలో 6,250 హెక్టార్లు, మత్స్య రంగంలో 3,000 హెక్టార్లలో నష్టం జరిగింది. 83 వేల మంది రైతులు ఆర్థిక ఒత్తిడికి గురవుతున్నారు.

రాష్ట్ర ప్రభుత్వం తేల్చిన లెక్కల్లో వ్యవసాయ రంగానికి ఎక్కువగా రూ.868 కోట్లు నష్టం జరిగింది. ఇరిగేషన్ విభాగంలో 3,437 చిన్న, 2,417 పెద్ద, మధ్య తరహా నిర్మాణాలు దెబ్బ తిన్నాయి. రవాణా, విద్యుత్, గృహ నిర్మాణాల్లో కూడా భారీగా నష్టం జరిగింది. 5,000 కి.మీ. రోడ్లు, 311 వంతెనలు, 4,500 గృహాలు, 1,800 పాఠశాలలు ప్రభావితమయ్యాయి. 58 మునిసిపాలిటీలు వర్షాలతో మునిగాయి. మొత్తంగా, 21,894 మంది రిలీఫ్ క్యాంపుల్లో సాయం పొందారు.

కేంద్ర బృందం పర్యటన, 6 జిల్లాల్లో సమీక్షలు

కేంద్ర హోం మంత్రిత్వ శాఖ ఆధ్వర్యంలో 8 మంది సభ్యులతో కూడిన ఇంటర్-మినిస్టీరియల్ సెంట్రల్ టీమ్ (IMCT) 24 జిల్లాల్లో నష్టాన్ని అంచనా వేసింది. దీనిలో భాగంగా, ప్రకాశం, బాపట్ల, కృష్ణ, ఏలూరు, తూర్పు గోదావరి, కోనసీమ జిల్లాల్లో పర్యటించింది. బృంద నాయకురాలు హోం మంత్రిత్వ శాఖ జాయింట్ సెక్రటరీ పౌసుమి బసు, మిగిలిన సభ్యులు డా. కె పొన్ను స్వామి (వ్యవసాయ శాఖ డైరెక్టర్), మహేష్ కుమార్ (ఫైనాన్స్ డెప్యూటీ డైరెక్టర్), శ్రీనివాసు బైరి (సెంట్రల్ వాటర్ కమిషన్ డైరెక్టర్), శశాంక్ శేఖర్ రాయ్ (రోడ్ ట్రాన్స్‌పోర్ట్ ఎగ్జిక్యూటివ్ ఇంజనీర్), మనోజ్ కుమార్ మీనా (గ్రామీణ అభివృద్ధి శాఖ అండర్ సెక్రటరీ), ఆర్తి సింగ్ (విద్యుత్ శాఖ డెప్యూటీ డైరెక్టర్), సాయి భగీరథ (నేషనల్ రిమోట్ సెన్సింగ్ సెంటర్ సైంటిస్ట్) ఉన్నారు. నవంబర్ 10, 11 తేదీల్లో రెండు రోజుల పర్యటనలో ముంపు పొలాలు, చేపలు, రొయ్యల చెరువులు, మౌలిక సదుపాయాలను పరిశీలించారు.

తుపాను నష్టం వివరాలు కేంద్ర బృందానికి వివరిస్తున్న ఆంధ్రప్రదేశ్ అధికారులు

కేంద్ర పరిశీలనా బృందం అభిప్రాయం ప్రకారం ప్రాథమిక స్థాయిలో ఉంది. ప్రకాశం జిల్లాలో 12,570 హెక్టార్ల పంటలు, మత్స్య రంగం దెబ్బ తిన్నట్లు స్థానిక అధికారులతో చర్చించారు. మొత్తంగా వ్యవసాయ, ఇరిగేషన్, మౌలిక సదుపాయాల్లో తీవ్ర నష్టాన్ని గుర్తించారు. కానీ ఖరీదు అంచనాలు రాష్ట్ర లెక్కలకు సమానంగా ఉన్నాయని ముఖ్యమంత్రిని కలిసి వారు తెలిపారు. పూర్తి నివేదిక కేంద్రానికి సమర్పిస్తారు. దీని ఆధారంగా సహాయం విడుదల అవుతుందని అధికారులు చెబుతున్నారు.

ముఖ్యమంత్రి కోరిక, రూ.901 కోట్ల సాయం

ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబు నాయుడు కేంద్రాన్ని సంప్రదించారు. తుపాను తీవ్రతను 'నేషనల్ డిజాస్టర్'గా ప్రకటించాలని, మొదటి దశ సహాయంగా రూ.901.4 కోట్లు విడుదల చేయాలని ప్రధాని మోదీ కి లేఖ రాశారు. ఇందులో రైతులకు పరిహారం, మౌలిక సదుపాయాల పునర్నిర్మాణం, రిలీఫ్ కార్యక్రమాలకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వాలని కోరారు. రాష్ట్రం ఇప్పటికే రూ.2 కోట్లు ప్రతి జిల్లాకు అత్యవసర నిధి విడుదల చేసింది. రిలీఫ్ క్యాంపుల్లో ఉన్న కుటుంబాలకు రూ.3,000 ఇచ్చారు. అయితే విపక్షాలు ప్రభుత్వాన్ని విమర్శిస్తూ, రైతులకు భరోసా లేకపోవడం, పరిహారాలు ఇంకా అందకపోవడాన్ని ఎత్తి చూపుతున్నాయి.

పునరావృత తుపానులు

కేంద్ర బృందం ప్రశంసలు రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి బూస్ట్ ఇచ్చినా, నిజమైన పరీక్ష సహాయం విడుదలలో ఉంది. RTGS వంటి డిజిటల్ సాంకేతికతలు, ముందస్తు చర్యలు నష్టాన్ని కొంత వరకు తగ్గించాయి. కానీ 1.58 లక్ష హెక్టార్ల పంటలు, 83 వేల రైతుల నష్టాలు ఆర్థిక భారాన్ని పెంచాయి. బృందం నివేదిక రెండు రోజుల్లో కేంద్రానికి చేరితే, ప్రధాని మోదీ పరిహారాలు వేగవంతం అవుతాయని ఆశ. లేకపోతే విపక్షాల విమర్శలు మరింత పెరిగే అవకాశం ఉంది.

మొంథా తుపాను ఆంధ్ర ప్రదేశ్ లోని సముద్రం ఒడ్డుని (2023 లో మైచాంగ్ తర్వాత) తాకి తీవ్ర నష్టాన్ని కలిగించింది. వాతావరణ మార్పుల కారణంగా ఇలాంటి ఘటనలు పెరుగుతున్నాయి. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం త్వరగా స్పందించి, 137 మంది అధికారులను సత్కరించినా, పంట బీమా, ఇరిగేషన్ మౌలిక సదుపాయాల పటిష్ఠం చేయాల్సిన అవసరం ఉంది. కేంద్ర సహాయం వేగంగా అందితే, రైతులు త్వరగా కుదుట పడగలరు. లేకపోతే ఆర్థిక నష్టం మరింత పెరిగి, రాజకీయ వివాదాలకు దారితీస్తుంది. బృందం నివేదిక ఆధారంగా కేంద్రం త్వరలో స్పందించే అవకాశం ఉంది. మొంథా వంటి తుపానులు పెరుగుతున్న నేపద్యంలో మౌలిక సదుపాయాల పటిష్ఠం, పంట బీమా విస్తరణ అవసరం.