అమరావతి: పదేళ్ల తర్వాత రైతు ఏడ్చిన ఏడుపు, ఎవరూ ఎరగని కథ!

మొదటి దశ 29 గ్రామాల్లో ఏమైంది?

2015–19 మధ్య కాలంలో 33,000 ఎకరాలకు పైగా భూమి ఇచ్చిన రైతుల్లో ఈ రోజు 20 శాతం మంది ఇంకా తమ రిటర్నబుల్ ప్లాట్ల రిజిస్ట్రేషన్ కోసమే ఎదురుచూస్తున్నారు.

ఒక్కో రైతు బస్‌లో గుంటూరు, విజయవాడ కోర్టుల చుట్టూ తిరుగుతున్నారు.

ప్లాట్లు వచ్చినవారిలో చాలామందికి రోడ్డు లేని లేఅవుట్లు, డ్రైనేజీ లేని కాలనీలు, విద్యుత్ లేని ప్లాట్లు దక్కాయి.

వార్షిక కౌలు (అన్యూటీ) రూ.30 వేల నుంచి రూ.50 వేల వరకు ఉంటుందని చెప్పారు… కానీ గత రెండేళ్లుగా ఆ కౌలు కూడా ఆలస్యంగా అప్పుడప్పుడే వస్తోంది.

భూమి పోయింది, ఉద్యోగం రాలేదు, పింఛన్ రాలేదు. చివరికి చేతిలో మిగిలింది కేవలం ఒక్క “రాజధాని రైతు” అనే గుర్తింపు మాత్రమే.

కౌలు రైతులది ఎవరూ మాట్లాడని దుర్భర జీవితం

అమరావతి ప్రాంతంలో భూములు ఉన్నవారిలో ఎక్కువమంది పిల్లలను ఉన్నత చదువులు చదివించి అమెరికా, ఆస్ట్రేలియా, దుబాయ్‌ లకు సాగిపోయారు. భూములు కౌలుకు ఇచ్చి ఇండ్లవద్ద తల్లిదండ్రులు ఆ సొమ్ముతో జీవిస్తున్నారు. ఆ కౌలుకు సాగు చేసేవారిలో 70 శాతం మంది షెడ్యూల్డ్ కులాలు, బీసీలు, దళితులు.

భూమి పూలింగ్ అయిన తర్వాత వారికి ఏమీ దక్కలేదు. ప్లాట్ లేదు, కౌలు లేదు, ఉద్యోగం లేదు.

ఇప్పుడు వారు వలస కూలీలుగా హైదరాబాద్, బెంగళూరు, చెన్నై కూలీ మార్కెట్లలో కనిపిస్తున్నారు. “మాకు రాజధాని కట్టిన ఘనత లేదు, కానీ రాజధాని మాకు గతం ఇచ్చింది” అంటూ ఒక దళిత కూలీ గొంతు తడారిపోతోంది.

రెండో దశ... ఏడు గ్రామాల రైతుల భయం

వైకుంఠపురం, పెదపరిమి, వడ్డమాను ఇలా… ఈ ఏడు గ్రామాల్లో ఇప్పుడు రైతులు మాట్లాడటానికి భయపడుతున్నారు.

“మేము భూమి ఇవ్వడానికి సిద్ధంగానే ఉన్నాం. మాకు సరైన పరిహారం ఇస్తే, మమ్మల్ని అడిగితే మేము స్వచ్ఛందంగా ఇచ్చేస్తాం. కానీ ప్రభుత్వం బలవంతంగా లాక్కుంటోంది, గుడ్డిగా దారి తప్పి తక్కువ ధర కట్టి లాండ్ పూలింగ్ యాక్ట్ కింద బలవంతం చేస్తోంది. అలా చేస్తే… మా భూమి పోతుంది. మా పేరు మా గ్రామంలో ‘రాజద్రోహి’లుగా (దేశద్రోహులుగా, ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకులుగా) మిగిలిపోతుంది. ఎవరూ మాట్లాడరు. మా పిల్లలు కూడా తలదించుకుని తిరగాల్సి వస్తుంది.” అని ఓ రైతు వ్యాఖ్యానించడం విశేషం.

గ్రామసభల్లో తీర్మానాలు ఆమోదించారని ప్రభుత్వం చెబుతోంది. కానీ ఆ సభలకు హాజరైనవారు ఎంతమంది? ఎవరెవరు సంతకాలు పెట్టారు? అన్నది రహస్యం.

“ఇవ్వకపోతే కూడా తీసుకుంటారు. ఇస్తేనైనా కొంచెం పరువు దక్కుతుందని ఇస్తున్నాం” అంటున్నారు కొందరు రైతులు.

అసలు లబ్ధిదారులు ఎవరు?

రాజధాని పేరుతో భూములు తీసుకున్న తర్వాత ఆ ప్రాంతంలో రియల్ ఎస్టేట్ రేట్లు ఆకాశాన్నంటాయి. కానీ ఆ లాభం రైతుకు కాదు, రియల్టర్లకు, రాజకీయ నాయకులకు, పెద్ద పెట్టుబడిదారులకు.

పదేళ్ల క్రితం ఎకరా రూ.8 నుంచి 10 లక్షలున్న భూమి ఇప్పుడు రూ.1.5 నుంచి రూ.3 కోట్ల వరకు ధర పలుకుతోంది. కానీ ఆ ధర పెరుగుదల రైతుకు ఏ మాత్రం దక్కడం లేదు.

చివరి ప్రశ్న

రాజధాని అంటే కేవలం భవనాలు, రోడ్లు, ఎయిర్‌పోర్టులు మాత్రమేనా? ఒక తరాన్ని రోడ్డున పడేసి, మరో తరానికి “వరల్డ్ క్లాస్ సిటీ” చూపించడం న్యాయమా? పదేళ్లుగా రైతు ఎదురుచూస్తున్నాడు. తనకు వచ్చిన ప్లాట్‌లో ఒక్క ఇటుక కూడా పెట్టలేదు. ఇప్పుడు మరో ఏడు గ్రామాల రైతులు కూడా అదే బాటలో నడవబోతున్నారు. అమరావతి కల నిజమవుతుంది. కానీ ఆ కలలో రైతు కన్నీళ్లు కనిపించడం లేదు. అదే అమరావతి యదార్థ చిత్రం.

రెండో దశ ల్యాండ్ పూలింగ్ అనగానే...

అమరావతి రెండో విడత ల్యాండ్ పూలింగ్ ప్రకటన వెలువడిన 24 గంటల్లోనే మొదటి దశ 29 గ్రామాల రైతులు, రైతు నాయకులు ఆగ్రహం వ్యక్తం చేశారు. వారి నుంచి వచ్చిన కొన్ని ముఖ్యమైన ప్రకటనలు, కామెంట్లు ఇలా ఉన్నాయి.

కొల్లా ఆనందరావు: తుళ్లూరు మండలం, నేలపాడు గ్రామం. మొదటి దశ రైతు.

“మాకు ఇంతవరకు ప్లాట్లు రిజిస్ట్రేషన్ కాలేదు. రోడ్డు లేదు, డ్రైనేజీ లేదు, విద్యుత్ లేదు. ఇంతలో రెండో దశ పూలింగ్ అంటే ఇది రైతుల్ని మోసం చేయడమే. ముందు మా సమస్యలు పరిష్కరించాలి, లేదంటే రోడ్డెక్కుతాం.”

శివ నాగిరెడ్డి: లింగాయపాలెం గ్రామం, అమరావాతి రైతు సంఘం నాయకుడు.

“ప్రభుత్వం చెబుతోంది, ‘ఒక్క నెలలో అన్ని సమస్యలు పరిష్కారం’. గత పదేళ్లుగా అదే మాట వింటున్నాం. ఇప్పుడు కొత్త గ్రామాలు తీసుకుంటే మా గుండెల్లో రాళ్లు పడతాయి. ముందు మాకు న్యాయం చేయండి.”

దొంతిరెడ్డి సీతామహాలక్ష్మి: ఉద్దండరాయునిపాలెం, మహిళా రైతు.

“నాకు ఇచ్చిన ప్లాట్‌లో ఇప్పటివరకు కరెంట్ మీటర్ పెట్టలేదు. రోడ్డు లేదు. ఇంటి పన్ను మాత్రం వసూలు చేస్తున్నారు. ఇలాంటప్పుడు మరో ఏడు గ్రామాల రైతుల్ని ఎలా నమ్మిస్తారు? ఇది కేవలం రియల్టర్లకు, పెద్దవాళ్లకు లాభం చేకూర్చే ఆట మాత్రమే.”

ఇనకొండి స్టాలిన్ బాబు: మందడం గ్రామం, రైతు నాయకుడు, మాజీ సర్పంచ్.

“మేము 2015లో భూములిచ్చాం. ఇప్పటివరకు 60 శాతం మందికే ప్లాట్ల రిజిస్ట్రేషన్ అయింది. మిగతా వాళ్లు రోడ్లలో ఉన్నారు. ఇప్పుడు కొత్త గ్రామాలు తీసుకుంటే అది రైతుల్ని రెండు సార్లు మోసం చేసినట్లే. రెండో దశ పూలింగ్‌ను వాయిదా వేయాలని డిమాండ్ చేస్తున్నాం.”

వడ్డి రామారావు: వెంకటపాలెం, అమరావతి పరిరక్షణ సమితి నాయకుడు.

“సీఎం చంద్రబాబు గారు చెప్పినట్లు ‘పొరపాటున ఎక్కువ ఇచ్చిన భూమిని వెనక్కి తీసుకుంటాం’ అంటున్నారు. అయితే మాకు ఇవ్వాల్సినవి ఇంతవరకు ఇవ్వలేదు. ఇది ఏకపక్ష నిర్ణయం. మొదటి దశ రైతుల సమస్యలు 100 శాతం పరిష్కరించకుండా రెండో దశ మొదలు పెట్టడం అన్యాయం.”

పోతిన వెంకటేశ్వరరావు: (కృష్ణాయపాలెం, రైతు సంఘం నాయకుడు.

“ప్రభుత్వం మాకు రూ.50 వేల కౌలు ఇస్తామని చెప్పింది. గత రెండేళ్లుగా రూ.30 వేలే ఇస్తున్నారు. ఇప్పుడు కొత్త గ్రామాలకు అదే హామీ ఇస్తున్నారు. వాళ్లు కూడా ఎనిమిదేళ్ల తర్వాత మా స్థితిలో ఉంటారు. దయచేసి మమ్మల్ని మోసం చేయొద్దు.”

మొదటి దశ రైతులు ఇప్పుడు ఒకేఒక గొంతుకగా ఒకటే మాట అంటున్నారు “మాకు న్యాయం చేయకుండా కొత్త గా రైతుల్ని మోసం చేయడం ఏ మాత్రం సబబు కాదు. రెండో దశ పూలింగ్‌ను వెంటనే ఆపాలి.”

అమరావతి రైతులు ఒకే జేఏసీగా ఏర్పడాలి: సీఎం చంద్రబాబు నాయుడు

గతంలో అమరావతి కోసం పోరాటం చేసిన రైతుల్లో చాలా మంది ప్రస్తుతం తమ సమస్యల పరిష్కారం కోసం పలు రకాల జేఏసీలుగా ఏర్పడ్డారు. వారంతా ఒక్కటే జేఏసీగా ఏర్పడితే బాగుంటుందని, రైతులు, మహిళా రైతులు విడివిడిగా కాకుండా ఒకే వేదిక పైకి రావాలని ముఖ్యమంత్రి నారా చంద్రబాబు నాయుడు సూచించారు. శనివారం తెలుగుదేశం పార్టీ రాష్ట్ర కార్యాలయంలో విలేకరులతో మాట్లాడారు. సమస్యలను చర్చించి చర్యలు తీసుకునేందుకు ప్రభుత్వానికి సౌకర్యంగా ఉంటుందన్నారు. ప్రస్తుతం పూలింగ్ కు భూములు ఇచ్చిన రైతులు, రైతు నాయకులు వేరువేరు సంఘాలు, జేఏసీల ద్వారా ఆందోళనలు ఎవరికి వారు కొనసాగిస్తున్నారు. పలు మార్లు గుంటూరులో అందుకు సంబంధించిన రైతులు, నాయకులు ఆందోళనా కార్యక్రమాలకు పిలుపునిచ్చారు. ఈ నేపథ్యంలో సీఎం ఈ వ్యాఖ్యలు చేశారు. ప్రభుత్వం నియమించిన త్రిసభ్య కమిటీ నిర్ణయాలు తీసుకుని అమరావతికి భూములు ఇచ్చిన రైతుల సమస్యలను ఎప్పటికప్పుడు పరిష్కరిస్తుందన్నారు. త్రిసభ్య కమిటీలో గుంటూరు ఎంపీ, కేంద్ర మంత్రి పెమ్మసాని చంద్రశేఖర్, రాష్ట్ర మునిసిపల్ మంత్రి పి నారాయణ, తాడికొండ ఎమ్మెల్యే తెనాలి శ్రావణ్ కుమార్ లు ఉన్నారు. వీరు సమస్యలు ఉన్న రైతులతో చర్చించి సమస్యలు పరిష్కరించే విధంగా చర్యలు తీసుకుంటారు.