అగ్నివీర్ల రిజర్వేషన్ .. కోటా ను ఉల్లఘించదా?
సైన్యం నుంచి రిటైర్ అయిన అగ్నివీర్లకు కేంద్ర ప్రభుత్వం, బీజేపీ పాలిత రాష్ట్రాల పది శాతం రిజర్వేషన్లు ప్రకటించాయి. అయితే ఇవి సుప్రీంకోర్టు విధించిన రిజర్వేషన్ల..
By : Praveen Chepyala
Update: 2024-08-01 05:34 GMT
(జ్ఞాన్ వర్మ)
పార్లమెంట్ సమావేశాల్లో అగ్ని పథ్ పథకం, అగ్నివీర్ లు గురించి చర్చించి ప్రభుత్వాన్ని ఇరుకున పెట్టాలని ప్రతిపక్షాలు, దీన్ని సమర్థవంతంగా ఎదుర్కొవాలని ఎన్డీఏ కూటమి భావించడంతో పార్టీల మధ్య ఘర్షణకు ప్రధాన అంశంగా మారింది.
పారామిలటరీ బలగాలలో పదవీ విరమణ చేసిన అగ్నివీరులకు కేంద్రం ఇటీవల 10 శాతం రిజర్వేషన్లు ప్రకటించింది. ఇదే బాటలో బీజేపీ పాలిత రాష్ట్రాలైన ఉత్తరప్రదేశ్, హర్యానా, రాజస్థాన్తో సహా ఇతర రాష్ట్రాలు అనుసరించాయి. రాష్ట్ర పోలీస్ నియామకాల్లో తాము కూడా రిజర్వేషన్ కల్పిస్తామని హమీ ఇచ్చాయి. అయినప్పటికీ మాజీ సైనికులు దీనికి అంగీకరిస్తారా? వారి ముందున్న మార్గం ఏంటీ?
చర్చకు సిద్ధమైన మోదీ ప్రభుత్వం
ప్రతిపక్షాలు నరేంద్ర మోదీ నేతృత్వంలోని ఎన్డిఎ ప్రభుత్వంపై ఒత్తిడి తెచ్చేందుకు ప్రయత్నిస్తున్నాయి. తాము అధికారంలోకి వస్తే అగ్నిపథ్ పథకాన్ని రద్దు చేస్తామని హామీ ఇస్తున్నాయి. దీనితో ప్రభుత్వం కూడా పార్లమెంట్ వేదికగా దీనిపై చర్చించేందుకు సిద్ధమైంది. రక్షణ మంత్రి రాజ్ నాథ్ సింగ్ మాట్లాడుతూ.. ఈ సెషన్ లో దీనిపై చర్చకు సిద్ధంగా ఉన్నామని ప్రకటించారు.
కార్గిల్ విజయ దివస్ సందర్భంగా ప్రధాని మోదీ మాట్లాడుతూ.. దేశ భద్రతకు సంబంధించి కూడా ప్రతిపక్షాలు తమ రాజకీయాలు చేయడానికి వాడుకుంటున్నాయని విమర్శించారు. అగ్నిపథ్ పథకం పై గందరగోళం సృష్టించేందుకు ప్రతిపక్షాలు ఉద్దేశపూర్వకంగా ప్రయత్నిస్తున్నాయని అన్నారు.
సాయుధ బలగాల నుంచి పదవీ విరమణ పొందిన సైనికుల భవితవ్యంపై రాజకీయాలు కొనసాగుతున్నప్పటికీ, నిపుణులు కేంద్ర ప్రభుత్వం తీసుకున్న చర్యలను మెచ్చుకోవాల్సిన అవసరం ఉందని భావిస్తున్నారు. అయితే అగ్నివీరుల కోసం అంత సులభంగా పరిష్కారం కాకపోవచ్చు.
"విశ్రాంత అగ్నివీరులకు 10 శాతం రిజర్వేషన్లు ప్రకటించాలనే ప్రభుత్వ నిర్ణయం సరైన దిశలో ఉంది. అయితే కేంద్ర ప్రభుత్వం రిక్రూట్మెంట్ నిబంధనలను సవరించి ముందుగా నోటిఫికేషన్ను విడుదల చేయాల్సి ఉంటుంది. ప్రభుత్వం దానిని పార్లమెంటులో ప్రవేశపెట్టవలసి ఉంటుంది” అని కేంద్ర మాజీ హోం కార్యదర్శి జికె పిళ్లై ది ఫెడరల్తో అన్నారు.
అగ్నివీరులకు 10 శాతం రిజర్వేషన్లు ప్రకటించిన కొన్ని బిజెపి పాలిత రాష్ట్రాల గురించి పిళ్లై మాట్లాడుతూ, శాంతిభద్రతలకు సంబంధించి ప్రతి రాష్ట్రం చట్టంలో మార్పులు చేయాలని సూచించారు.
“రాష్ట్ర పోలీసుల్లో అగ్నివీరుల ప్రవేశానికి 10 శాతం రిజర్వేషన్లు ఇవ్వాలని రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల నిర్ణయం కూడా ఇదే ప్రక్రియ ద్వారా వెళ్లాలి. వారు తమ తమ రాష్ట్ర అసెంబ్లీల ముందు దానిని సమర్పించాలి. కొన్ని రాష్ట్రాల్లో రిక్రూట్మెంట్ సంస్థలు భిన్నంగా ఉంటాయి. పబ్లిక్ సర్వీస్ కమిషన్లు కొన్ని రాష్ట్రాల్లో రిక్రూటింగ్ ఏజెన్సీలు అయితే, ఇతర రాష్ట్రాల్లో, వివిధ సంస్థలు పోలీసు సిబ్బంది నియామకంలో పాల్గొంటాయి. రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు ఈ సంస్థల రిక్రూట్మెంట్ విధానాలను మార్చవలసి ఉంటుంది” అని పిళ్లై అన్నారు.
మొదటిసారి కాదు
ఇటీవలి లోక్సభ ఎన్నికల ఫలితాల్లో ఫలితాలు నరేంద్ర మోదీకి అనుకూలంగా రాలేదు. దీంతో ఇతర భాగస్వామ్య పక్షాల సాయంతో ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేశారు. కొన్ని రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు యువతను శాంతింపజేసేందుకు ఓవర్టైమ్ చేస్తున్నప్పటికీ, పదవీ విరమణ చేసిన అగ్నివీరులకు 10 శాతం రిజర్వేషన్లు కల్పించాలనే నిర్ణయంతో వారిని ప్రసన్నం చేసుకోవడానికి మార్గం సుగమం చేసింది. రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల పరిధిలోని పారామిలటరీ బలగాలు పోలీసు శాఖ రెండింటిలోనూ వారికి రిజర్వేషన్లు ఇస్తామని హమీ ఇచ్చాయి.
అయితే పారామిలిటరీ బలగాలలోకి పార్శ్వ ప్రవేశాన్ని అనుమతించాలనే ఆలోచనతో కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రకటించడం ఇదే మొదటిసారి కాదు. గతంలో కూడా, రిటైర్డ్ ఆర్మీ సైనికులు , షార్ట్ సర్వీస్ కమిషన్ అధికారులను సరిహద్దు భద్రతా దళం (BSF) నియమించిన సందర్భాలు ఉన్నాయి.
“కేంద్ర ప్రభుత్వ నిర్ణయం ప్రాముఖ్యత ఏమిటంటే, ఇంతకు ముందు ప్రభుత్వం ఇంత భారీ సంఖ్యలో పారామిలటరీ, పోలీసు బలగాలలో పార్శ్వ ప్రవేశాన్ని అనుమతించలేదు. రిటైర్డ్ ఆర్మీ సైనికులు, షార్ట్ సర్వీస్ కమిషన్ కింద వ్యక్తులను BSF రిక్రూట్ చేసిన సందర్భాలు ఉన్నాయి, అయితే ఇది ఇంత పెద్ద స్థాయిలో ఎప్పుడూ జరగలేదు, ” పిళ్లై అంటున్నారు.
రాజకీయ ఐక్యత అవసరం
అగ్నిపథ్ పథకం అమలుపై బిజెపి-ఎన్డిఎ, ప్రతిపక్షాల మధ్య విభేదాలు ఉన్నందున, కొద్దిమంది బిజెపి ప్రకటించిన పోలీసు శాఖలో 10 శాతం రిజర్వేషన్లు అమలు చేయడానికి కేంద్ర ప్రభుత్వం, ప్రతిపక్ష పార్టీల మధ్య మరింత ఐక్యత అవసరమని నిపుణులు భావిస్తున్నారు.
ఏటా అగ్నివీరులకు పెద్ద ఎత్తున పదవీ విరమణ జరుగుతుండగా, బీజేపీ, ప్రతిపక్షాల పాలిత రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలన్నీ పోలీసుశాఖలో 10 శాతం రిజర్వేషన్లు ప్రకటిస్తే వారికి ఉపాధి కల్పించే సమస్యకు పరిష్కారం లభిస్తుందని నిపుణులు అభిప్రాయపడుతున్నారు.
“సాయుధ దళాల నుంచి పెద్ద ఎత్తున పదవీ విరమణ ఉంటుంది. అన్ని రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు 10 శాతం రిజర్వేషన్లను ప్రకటిస్తేనే ఉపాధి అవకాశాలను కల్పించే సమస్య పరిష్కరించబడుతుంది. లేకపోతే, పదవీ విరమణ చేసిన అగ్నివీర్లకు ఉపాధి అవకాశాలు పరిస్థితిని ఎదుర్కోవటానికి సరిపోవు, ”అని ఉత్తర ప్రదేశ్ పోలీసు, BSF మాజీ డైరెక్టర్ జనరల్ ప్రకాష్ సింగ్ ది ఫెడరల్తో అన్నారు.
సమస్య అగ్నివీర్ల నియామకానికి మాత్రమే పరిమితం కాదు, అయితే 10 శాతం రిజర్వేషన్లు 50 శాతం కోటా థ్రెషోల్డ్ను అధిగమించినందున, ఈ నిర్ణయం కోర్టులలో సవాలు చేస్తారు. చట్టపరమైన పరిశీలనకు కూడా రావచ్చని కొందరు నిపుణులు భావిస్తున్నారు.
“కేంద్ర ప్రభుత్వం, బిజెపి పాలిత రాష్ట్రాలు చేసిన ప్రకటన రాజకీయ ప్రకటనలు, విన్యాసాలు. అగ్నివీరుల వ్యవహారం ఊపందుకోవడంతో వారు ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నారు. లోక్సభ ఎన్నికల్లో బీజేపీ పనితీరు సరిగా లేకపోవడంతో ఈ ప్రకటన కూడా వెలువడింది.
10 శాతం రిజర్వేషన్ 50 శాతం పరిమితిని ఉల్లంఘిస్తుంది కాబట్టి, ఈ నిర్ణయాన్ని కోర్టులో సవాలు చేసే అవకాశం ఉంది. ఒకవేళ సుప్రీం కోర్టు అనుమతించినా, అది చట్టపరమైన పరిశీలనలోకి వస్తుందనడంలో సందేహం లేదు” అని మధ్యప్రదేశ్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సోషల్ సైన్స్ రీసెర్చ్ డైరెక్టర్ యతీంద్ర సింగ్ సిసోడియా ది ఫెడరల్తో అన్నారు.