శత్రు సేనల టార్గెట్లను ఛేదిస్తున్న ఏటీజీఎం గురించి తెలుసా?
శత్రుసేనలు ఎక్కడ నక్కి ఉన్నా టార్గెట్ చేసి తుత్తునీయలు చేస్తున్న ఏటీజీఎం వ్యవస్థ ఇండియన్ ఆర్మీ సొంతం;
By : Amaraiah Akula
Update: 2025-05-09 10:39 GMT
భారత సైన్యం పాకిస్తాన్ శతఘ్నులను, భారీ మెషిన్ గన్లను, బంకర్లను కూల్చివేసేందుకు ఉపయోగిస్తున్న క్షిపణి వ్యవస్థ పేరు యాంటీట్యాంక్ గైడెడ్ మిసైల్ (ATGM). ఇది ప్రధానంగా శత్రు ట్యాంకులు, యుద్ధ వాహనాలు, కవచ రక్షణ కలిగిన లక్ష్యాలను ధ్వంసం చేయడానికి ఉద్దేశించింది. ఇవి గైడెడ్ (guided) సిస్టమ్తో పని చేస్తాయి. లక్ష్యాన్ని ఖచ్చితంగా తాకగలవు. వీటి సాయంతో పాకిస్తాన్ సైన్యం దాక్కునే బంకర్లను పేల్చివేస్తోంది. శత్రు సేనలు ఉపయోగించే భారీ ఆయుధాలను గాల్లోనే తుత్తునీయలు చేస్తోంది.
సాయుధ కవచాలతో డిజైన్ చేసిన వాహనాలను ధ్వంసం చేయడానికి దీనిని వాడతారు. ఒక్కసారి దీనిలో ట్యాంక్ లేదా మరేదైనా టార్గెట్ను లాక్ చేస్తే.. దానంతట అదే లక్ష్యాన్ని వెంటాడి ఛేదిస్తుంది. దీనిని భుజం పైనుంచి లేదా.. ట్రైపోడ్, వాహనాలపై అమర్చి ప్రయోగించవచ్చు. సురక్షితమైన దూరం నుంచి సాయుధ బలగాలను ఎదుర్కోవడానికి ఇది సరైన ఆయుధం.
ఎలా పనిచేస్తుందంటే..?
చాలావరకు ఏటీజీఎంల్లో షేపుడ్ ఛార్జి అనే దానిని వినియోగిస్తారు. ఈ పేలుడు పదార్థాల్లోని శక్తి మొత్తం ఒకే దిశలో కేంద్రీకృతమై ప్రయాణిస్తుంది. దీంతో మందపాటి సాయుధ కవచాన్ని కూడా ఛేదించేంత శక్తి ఇది విడుదల చేస్తుంది. కొన్ని అత్యాధునిక ఏటీజీఎంల్లో రెండుసార్లు పేలుళ్లు జరిగేలా ప్రత్యేకమైన వార్హెడ్లను వినియోగిస్తారు. తొలి పేలుడుకు ట్యాంక్కు బయట ఉన్న కవచం ధ్వంసం అవుతుంది. ఈ కవచాన్ని ఎక్స్ప్లోజివ్ రియాక్టివ్ ఆర్మర్ అంటారు. ప్రత్యర్థులు ప్రయోగించే క్షిపణుల వార్ హెడ్ దీనికి తగిలి మొదటే పేలిపోవాలన్న లక్ష్యంతో తయారుచేస్తారు. ఇలాంటివాటిని తట్టుకొని ట్యాంక్ను నాశనం చేయడానికి రెండో పేలుడు జరిగేలా తయారుచేస్తారు. తొలి పేలుడుకు సాయుధ కవచం, రెండో దానికి ట్యాంక్ ధ్వంసం చేయటమే వీటి లక్ష్యం.
ఏటీజీఎం ముఖ్యమైన లక్షణాలు...
లేజర్ గైడెన్స్: లేజర్ బీమ్ ద్వారా లక్ష్యాన్ని ట్రాక్ చేసి దాని వైపు క్షిపణిని నడిపిస్తారు.
ఇన్ఫ్రారెడ్ సీకింగ్: టార్గెట్ లోని heat signature ఆధారంగా క్షిపణి దాని వైపు వెళుతుంది.
వైర్ గైడెడ్: క్షిపణి ప్రయాణించేటప్పుడు వెనక నుండి wires ద్వారా నియంత్రిస్తుంది.
ఎంత దూరంలో లక్ష్యాల్ని టార్గెట చేస్తుందీ?
ప్రస్తుతం భారత్ వద్ద ఏటీజీఎంలు 500 మీటర్ల నుంచి 2 కిలోమీటర్ల పైబడి దూరంలోని లక్ష్యాలను ఛేదించగలుగుతుంది. తక్కువ పరిధి (Short-range) ఏటీజీఎంలు 500 మీటర్ల లోపల ప్రయాణించగలవు. మిడిల్ రేంజ్ (Medium-range)లో 500మీ – 2 కిలోమీటర్లు, లాంగ్ రేంగ్ (Long-range) 2 కిలోమీటర్లకు పైగా లక్ష్యాలను టార్గెట్ చేయగలవు.
ఇవి సాధారణంగా ట్యాంకుల మెటల్ కవచాన్ని తుత్తునీయలు చేయగల సామర్థ్యం కలిగి ఉంటాయి. కొన్ని ATGMలు "టాప్-అటాక్" విధానాన్ని ఉపయోగించి ట్యాంకు పైభాగాన్ని లక్ష్యంగా చేసుకుంటాయి. ఎందుకంటే అక్కడ కవచం బలహీనంగా ఉంటుంది.
ఇండియా వద్ద ఉన్న ప్రముఖ యాంటీట్యాంక్ మిసైళ్లు...
1. నాగ్ (Nag) మిసైల్
రకం: 3rd Generation Fire-and-Forget ATGM
దూరం: సుమారు 4–7 కిలోమీటర్లు (ల్యాండ్ వేరియంట్)
గైడెన్స్: ఇన్ఫ్రారెడ్ ఇమేజింగ్ సీకర్ (IIR)
లక్ష్యం: ట్యాంకు పైభాగాన్ని తాకే "టాప్-అటాక్" సామర్థ్యం
లాంచర్ వేదిక: NAMICA (Nag Missile Carrier – BMP-2 ఆధారంగా)
ప్రత్యేకత:
లక్ష్యాన్ని ఫిక్స్ చేసిన తర్వాత మిసైల్ స్వయం నియంత్రణతో ప్రయాణిస్తుంది (Fire-and-Forget).
సమకాలీన ట్యాంకుల కవచాన్ని దెబ్బతీసే సామర్థ్యం కలిగిన తల భాగం (tandem HEAT warhead).
2. హెలీనా (HELINA) / ధ్రువాస్త్ర
హెలికాప్టర్ నుండి ప్రయోగించే వేరియంట్ (HAL Dhruv platform).
దూరం: సుమారు 7 కిలోమీటర్లు
గైడెన్స్: IIR సీకర్
వేగం: సబ్ సోనిక్
ధ్రువాస్త్ర:
HELINA యుద్ధ విమాన వేరియంట్. రాత్రి, పగలుతో పాటు ప్రతికూల వాతావరణంలో కూడా పనిచేసే సామర్థ్యం దీని ప్రత్యేకత.
3. MPATGM (Man-Portable Anti-Tank Guided Missile)
తయారీ సంస్థలు: DRDO, Bharat Dynamics Limited (BDL)
రకం: 3rd Generation
దూరం: సుమారు 2.5 కిలోమీటర్లు
ప్రయోగ వేదిక: సైనికులు భుజాన ఉంచి ప్రయోగించగల సామర్థ్యం
గైడెన్స్: IIR సీకర్, టాప్-అటాక్ మోడ్
ప్రత్యేకత:
స్వదేశీ తయారీకి చిహ్నం. జావెలిన్, స్పైక్ మాదిరిగానే పనితీరు.
2023లో ట్రయల్స్ విజయవంతం అయ్యాయి; త్వరలో తయారీ ప్రారంభం.
4. SANT (Stand-off Anti-Tank missile)
DRDO & HAL కలిసి తయారు చేశాయి. హెలికాప్టర్ (HAL Rudra, LCH) నుంచి ప్రయోగించవచ్చు. సుమారు 15–20 కిలోమీటర్లు (Stand-off Range) ప్రయాణిస్తుంది. మిలీమీట్ర్ వేవ్ (MMW) రాడార్ + లేజర్ గైడెన్స్ తో ప్రయోగించవచ్చు. దీర్ఘ శ్రేణి నుంచి ట్యాంకులను ధ్వంసం చేసే సామర్థ్యం ఉంది. హెరిటేజ్ మిసైల్ నుంచి అభివృద్ధి చేసిన ఆధునిక వర్షన్ ఇది.
5. కాన్ఫిగరేషన్లో ఉన్న ప్రాజెక్టులు
SAMHO: ట్యాంకు గన్ నుంచి ప్రయోగించే ట్యాంక్-టు-ట్యాంక్ మిసైల్ (లాంగ్ రేంజ్).
SPIKE (ఇజ్రాయెల్ సహకారంతో): భారత భద్రతా బలగాల సేవలో ఉంది. దీన్ని DRDO తయారీకి అనుసంధానం చేసి పరీక్షలు జరుగుతున్నాయి. త్వరలో స్వదేశీ మిసైళ్లు మరికొన్ని కూడా అందుబాటులోకి రానున్నాయి.
పాక్ పై ప్రయోగిస్తున్న మిస్సైల్స్ ఇవి...
ప్రస్తుతానికి (2025 నాటికి) భారత్–పాకిస్తాన్ సరిహద్దుల్లో భారత సైన్యం పాకిస్తాన్పై యాంటీట్యాంక్ గైడెడ్ మిసైళ్లను (ATGMs) వినియోగిస్తోంది. వాటిలో స్పైక్ ATGM (Spike Anti-Tank Guided Missile ప్రధానమైంది. పాకిస్తాన్ ఆక్రమిత కశ్మీర్ (PoK), లైన్ ఆఫ్ కంట్రోల్ (LoC) వద్ద భారత సైన్యం దీనిని వినియోగిస్తోంది.
ఐఆర్ సీకర్, లేజర్ గైడెన్స్, టాప్ అటాక్ మోడ్ మిస్సైల్స్ ను, మిలాన్-2T (Milan-2T), టాండమ్ వార్హెడ్ , HELINA, ధ్రువాస్త్ర, నాగ్ వంటి వాటిని భారత సైన్యం ప్రయోగిస్తోంది.
ప్రపంచవ్యాప్తంగా దాదాపు 130కి పైగా దేశాలు ఏటీజీఎంలను వినియోగిస్తున్నాయి. ఇక ఆపరేషన్ సిందూర్లో భాగంగా భారత్ కూడా వీటిని వినియోగిస్తోంది. ప్రస్తుతం భారత్ వద్ద నాగ్, ధ్రువాస్త్ర (హెలినా) వంటివి ఉన్నాయి.